Czytanie tego to strata czasu. O Kraju Środka wydano dużo innych, znacznie lepszych książek. Dlatego skapitulowałem przy mniej niż 1/5 książki, po czym przeskoczyłem na kilka ostatnich stron, by zakończyć czytanie tak szybko, jak to możliwe. Autor mówi przede wszystkim o sobie, użala się nad sobą i krytykuje chińską rzeczywistość. Krótko przed wyjazdem kupił sobie "Chinese for Dummies", wyraźnie w nadziei, że nauka języka chińskiego będzie dla niego nie bardziej trudna niż - dajmy na to - czeskiego dla Polaka. Jakimż zaskoczeniem okazało się odkrycie, że chiński to jednak cokolwiek trudny język, że są w nim tysiące znaków, że są w nim tony. Nawiasem mówiąc, tysiącom innych osób jakoś to nie przeszkadza. Kto naprawdę chce się nauczyć, ten dostanie odcisków na siedzeniu, dorobi się okularów, ale się nauczy! Chcieć to móc. Talent lub jego brak decyduje tylko o tym, ile czasu nam zajmie osiągnięcie sukcesu. Efekt przychodzi dzięki motywacji i sile woli. Tych najwyraźniej zabrakło.
Autor narzeka, że w Chinach jest brudno. Aż strach pomyśleć, jaki szok przeżyłby, gdyby - jak np. Pani Paulina Wilk - znalazł się w Indiach. A jednak Pani ta nie biadoliła, tylko napisała rewelacyjną książkę "Lalki w ogniu", którą właśnie czytam niejako kontemplując subkontynent - ech, ten wysmakowany język! Porównanie obu książek, to jak porównanie szampana do coca-coli. Pan J. Maarten Troost nie przegapia żadnej okazji do przywalenia Chinom i Chińczykom... A to samochody jeżdżą jak szalone (a gdzie - z wyjątkiem tych kilkunastu najbardziej uporządkowanych krajów świata - tak nie jeżdżą?), a to ktoś plunął, a to smarknął, a to znowu dziecko robi siku do studzienki (aż się prosi spostrzec, że w nowojorskim Bronksie menele też robią siku, i to wcale nie do studzienek, tylko gdzie popadnie), a to pomniki na Placu Tiananmen przyprawiają Autora o poczucie znikomości (ciekawe, jak by się poczuł w Waszyngtonie). Do tego te wulgaryzmy... Wreszcie Autor częstuje Czytelnika kwiatkami, które w założeniu miały świadczyć o jego poczuciu humoru i dystansie wobec samego siebie. Np. "Pożegnałem się z trudnością z chłopcami, pocałowałem żonę, poprzysiągłem wieczną miłość i oddanie i ruszyłem do hali odlotów, gdzie po kilku chwilach zostałem przyjemnie zaskoczony ponownym spotkaniem z Sylvią. - Może ci się to przydać - zauważyła, podając mi mój mały plecak. - To prawda - przyznałem. Biorąc uwagę, że w tym plecaku znajdował się mój paszport, bilety na samolot i czeki podróżne, faktycznie mógł mi się przydać. - Próbuję wyobrazić sobie ciebie w Chinach - powiedziała Sylvia - i nie wiem, czy śmiać się, czy płakać".
No, właśnie, śmiać się czy płakać... Dalej czytamy, jak to w restauracji w Pekinie nasz delikwent zamiast kurczaka dostał owczy mózg: "I wtedy zrozumiałem, na czym polegał mój błąd. W swym zadufaniu przyjąłem, że na liście potraw najpierw znajdują się nazwy angielskie, a pod spodem ich chińskie tłumaczenia. Oczywiście było odwrotnie". Aż się chce krzyknąć: "A czego się spodziewałeś, jełopie? Myślałeś, że język chiński jest tam dodatkiem do angielskiego?"
Wreszcie taki kwiatek-bławatek: "- Nie to spodziewałem się zobaczyć w Chinach - zauważyłem, kiedy przechodziliśmy obok sklepu Hugo Boss. - Czuję się tu biedny. Nie powinienem się czuć biedny w Chinach, prawda?"
Czyżby Autor nasmarował tę książkę, żeby zarobić na "garniak" od Hugo Bossa? Problemem pozostaje jednak nie tyle materialna bieda Autora, ile umysłowa bieda, jaką prezentuje ta książka. I nie zmieniają tego cokolwiek sensowne fragmenty mówiące np. że Pekin ma (albo raczej miał w trakcie pisania książki) sześć obwodnic, podczas gdy Waszyngton zaledwie jedną. Cóż, Pekin jest wielokrotnie ludniejszy więc i potrzeby inne. Osobiście mam wrażenie, że Autor pisząc książkę chciał jakoś zrekompensować niepowodzenia, jakie go spotkały w Chinach. A więc motywy psychologiczne i/lub pieniężne.
Dodam, że w Stanach ukazała się w 2008 r., podczas gdy polskie tłumaczenie ukazało się w 2015 r. To dlatego zdumiony Czytelnik może się dowiedzieć, że Kim Jong-Il (zm. w grudniu 2011)... nadal żyje i - co więcej - jest potworem. To nie jest zabawne. Wydawnictwo Dolnośląskie nie tylko posuwa się do sprzedawania Czytelnikom gniotów, ale jeszcze zapomina, że 7 lat to w wypadku Chin (i nie tylko) niemal epoka. Co późno, to próżno. Trzeba wydawać to, co aktualne, a nie odgrzewać przedwczorajsze kotlety. I przede wszystkim wydawać to, co prezentuje przyzwoity poziom. Te 2/10, a nie 1/10 daję nie tyle za książkę, ile za odwagę - za to, że mimo obaw Autor jednak pojechał do Chin i poznał je trochę. Albo raczej pozwolił, żeby Chiny poznały jego.

Czytanie tego to strata czasu. O Kraju Środka wydano dużo innych, znacznie lepszych książek. Dlatego skapitulowałem przy mniej niż 1/5 książki, po czym przeskoczyłem na kilka ostatnich stron, by zakończyć czytanie tak szybko, jak to możliwe. Autor mówi przede wszystkim o sobie, użala się nad sobą i krytykuje chińską rzeczywistość. Krótko przed wyjazdem kupił sobie...