Stanisław Lem to absolutny fenomen, człowiek wybitnie inteligentny. Wizjoner, swoją wyobraźnią wybiegający daleko w przyszłość. Czytelników przyzwyczaił do bardzo szeroko pojętej tematyki science-fiction i właśnie z tym kierunkiem literackim jest najbardziej kojarzony. Ale kryminał? Thriller? Horror? Nie, to chyba nie Lem... A jednak ?...
Lem to nie tylko fantastyka naukowa. Oprócz pięknej i porywającej prozy, w zasadzie beletrystyki o tematyce s-f, Lem był twórcą próbującym swoich sił na innych płaszczyznach literackich. Dla bardziej wymagającego czytelnika interesującym wyzwaniem będą jego eseje naukowe i rozważania filozoficzne, ale można także trafić na kilka nietypowych w jego twórczości, eksperymentalnych (czy to właściwe słowo?) „rodzynków”, do których na pewno należy „Śledztwo”.
Nie będę się skupiał na fabule, bo o tym można poczytać w wielu miejscach, chciałbym tylko podzielić się moim całościowym wrażeniem po zakończeniu lektury. Otóż książka ta nieodmiennie kojarzy mi się z filmem „Łowca Androidów” Ridleya Scotta. Bardzo nieśpieszna narracja, przyćmione, mgliste, mroczne plenery, gdzieniegdzie rozświetlone miganiem neonów lub słabym światłem ulicznych lamp. Niepokojąca atmosfera, uczucie czegoś nierzeczywistego czającego się w mroku, niejednoznaczność wydarzeń i surrealizm scenerii, dają uczucie uczestnictwa lub może raczej przebywania w głębokim śnie, w którym ludzkie twarze są nieistotnymi, przesuwającymi się plamami. Brakowało mi tylko nastrojowej muzyki do pełnego wrażenia zanurzania się w literackim odpowiedniku „Łowcy”. Zakończenie książki akurat mnie w żaden sposób nie rozczarowało (spotkałem się z opiniami, które właśnie zakończenie uznawały za mało satysfakcjonujące) - nierozstrzygające, a jednocześnie ładnie uzupełniające niepokój całości.
Bardzo polecam, choćby po to, żeby przekonać się, jak tworzą swoje dzieła osoby obdarzone naturalnym, prawdziwym talentem pisarskim. Dla Stanisława Lema nie było ram gatunkowych ani granic możliwości pisarskich, a „Śledztwo” to właśnie potwierdza.

Stanisław Lem to absolutny fenomen, człowiek wybitnie inteligentny. Wizjoner, swoją wyobraźnią wybiegający daleko w przyszłość. Czytelników przyzwyczaił do bardzo szeroko pojętej tematyki science-fiction i właśnie z tym kierunkiem literackim jest najbardziej kojarzony. Ale kryminał? Thriller? Horror? Nie, to chyba nie Lem... A jednak ?...
Lem to nie tylko fantastyka...