Spis treści
Przedmowa
1. Pierwsi lekarze
Protoplasta stanu lekarskiego — Czary i choroba — „Sąd boży" zamiast elektrokardiogramu — Rodzaje chorób — „Odsysanie" kamieni — Raczej śmierć niż amputacja — „Handel wymienny" chorobami — Pierwotny lekarz i szamani — Zmierzch pierwotnych lekarzy — Lekarz jaskiniowy — Ojciec paleopatologii — Ile lat liczy medycyna — O pierwsze miejsce — Choroby z okresu przedhistorycznego.
2. Kapłani — lekarze i specjaliści
Baru, ashipu i asu — Kodeks Hammurabiego — Demony i wróżbici — Rola bogów w medycynie z okresu pisma klinowego — Fatalna siódemka — Kamień z Rosetty — Święte znaki pisarskie — Kraj lekarzy — Smutny rekord — Lekarz i architekt — Lokalni i „kosmiczni" bogowie lecznictwa — Papirus Smitha — Na tropie medycyny starożytnego Egiptu — Księgi hermetyczne — Lekarz, kapłan i czarownik — Każdemu lekarzowi odpowiedni tytuł — Już starożytni Egipcjanie...
3. Lekarze na Dalekim Wschodzie i w Indiach
Medycyna wedyjska — Zaklęcia pomagają w leczeniu — Medycyna epoki braminizmu — Podarunki dla nauczyciela — Teoria i praktyka — Medycyna tybetańska — Zawrotna kariera rauwolfii i żeń-szenia — Szklany żołądek cesarza chińskiego — Bohaterowie ze świątyni królów medycyny — Nauka o tętnie, akupunktura i szczepienie — Leczenie bez pośpiechu — Idealny lekarz — Dwutorowość w medycynie chińskiej — Lekarz książąt i lekarze ludu — Modernizacja medycyny japońskiej — Aztekowie i Inkowie.
4. Bohaterowie, niewolnicy i filozofowie
Ojczyzna Hipokratesa — Przysięga Asklepiadów — Medycyna w oczach Homera — Asklepios — bóg sztuki lekarskiej — Sen w świątyni — Ojciec medycyny — Corpus Hippocraticum — Rzemiosło lekarskie i lekarze wędrowni — Iatreion — Lekarze urzędowi i przyboczni — Etykieta i honorarium — Szarlatani, znachorzy i „lekarki" — Drugi akt rozgrywa się w Aleksandrii — Rzymianie i Etruskowie — Pierwsi lekarze greccy w Rzymie — Wzrost specjalizacji — Medycyna jako sztuka wyzwolona — Lekarze na stanowiskach państwowych — Honoraria lekarskie — Skarb z Bingen — Początek końca.
5. Medycyna w średniowieczu
U źródeł średniowiecznej medycyny — Pocałunek życia — Święci patroni medycyny — „Święci lekarze" z Bizancjum — Wczesne średniowiecze — Prawa Gotów — Dziedzictwo Celtów i Germanów — Medycyna klasztorna — Hildegarda z Bingen — Medycyna arabska — Nad Zatoką Salerneńską — Zarządzenia medyczne Fryderyka II — Pierwsze uniwersytety — Skąd brać zwłoki — Blaski i cienie zawodu
lekarskiego — Teologia a medycyna — „Lekarz czysty" i chirurg — Chirurdzy w długich i krótkich szatach — Kto ma to wszystko czytać
6. Anatomowie i fizjolodzy
Wielki reformator medycyny — Twórca nowoczesnej anatomii — Odrodzenie medycyny — Wielka czwórka — Czarna śmierć — Uciekać czy pozostać — Bogaci i biedni lekarze — W birecie i w rękawiczkach — Studia lekarskie w wieku XVI — Królewskie Kolegium Lekarskie — Lekarze „chorych z urojenia" — Medycyna jako moda dworska — Dalszy rozwój medycyny — Lekarz czy kuglarz — Grunt to porządek — Spalam się dla pożytku innych — Akademie i czasopisma — Na wzburzonych falach — Medycyna rosyjska.
7. Lekarze praktycy i teoretycy
Pozostały tylko krople Hoffmanna — W poszukiwaniu jednolitego systemu — Nauczyciel stulecia — Złoty wiek stanu lekarskiego — Opieka lekarska nad ubogimi — Szpital Charite — Od wyrywacza zębów do lekarza-dentysty — Holender w Wiedniu — Przymus administracyjny w sprawach zdrowotnych — Lekarze z okresu rewolucji francuskiej — U kolebki medycyny amerykańskiej.
8. Filozofowie natury, romantycy i klinicyści
Gdy filozofowie stali się lekarzami — Mesmer i magnetyzm — Zasada analogii — Ostatni wszechstronny lekarz — Za mało czy za dużo lekarzy — Z laską w ręku — Lekarze jako fizycy i technicy — Na przełomie — Prawodawstwo medyczne Napoleona — Reforma Pinela.
9. Przyrodnicy, społecznicy i lekarze ubezpieczalni
Kierunek racjonalistyczny w medycynie — Lekarz w laboratorium — Papież medycyny — Druga szkoła wiedeńska — Walka z zakażeniem ran — Antyseptyka i aseptyka — Doświadczenia na własnym organizmie — Sceptycyzm w praktyce i w klinice — Koniec „złotego wieku" — Pierwsza generacja specjalistów — Walka przeciw dopuszczaniu kobiet do studiów lekarskich — Lady z lampą i mężczyzna w bieli — Jakim powinien być lekarz.
10. Praktycy, badacze naukowi i nauczyciele
Gotów na każde wezwanie — Lekarzu, dopomóż sam sobie! — Medycynę trzeba studiować przez całe życie — Codzienny chleb lekarza — Wybór zawodu beż złudzeń — Psychoterapia — Ilu lekarzy potrzebuje ludzkość — Obowiązki i prawa lekarza — Lekarze mężami stanu — Lekarz w wieku techniki.
11. Lekarz przyszłości
Elektronowa pielęgniarka — Automat stawia rozpoznanie — Możliwości i granice wykorzystania pracy automatu — Co oczekuje lekarza w przyszłości.
Daty z dziejów diagnostyki
Daty z dziejów chirurgii, położnictwa, ginekologii i anestezjologii
Daty z dziejów badań naukowych nad środkami leczniczymi
Posłowie (napisał prof. dr Tadeusz Kielanowski)
Skorowidz