Boże Narodzenie jest jednym z najważniejszych i najpopularniejszych świąt chrześcijańskich. Wiąże się ono z licznymi obrzędami, wśród których istotne miejsce zajmuje szopka. Początki jej sięgają kultu żłóbka betlejemskiego, a św. Franciszek z Asyżu nadał jej nową, atrakcyjną postać. Szopka w wielu odmianach istnieje na całym świecie, jednak do najbardziej oryginalnych form zalicza się powstałą w XIX wieku szopkę krakowską.
Celem monografii jest prześledzenie rozwoju szopki krakowskiej jako fenomenu kultury miejskiej. Aby szopkę krakowską ukazać na tle szerszego zjawiska kultury europejskiej, wiele uwagi poświęcono wizerunkowi szopki włoskiej, francuskiej, hiszpańskiej, portugalskiej, niemieckiej, austriackiej, czeskiej, słowackiej i węgierskiej.
Wyjątkowość szopki krakowskiej zauważyło i doceniło liczne grono specjalistów, ale także wielu wybitnych artystów. Miłośnicy tej tradycji w 1937 roku zorganizowali Pierwszy Konkurs na Najpiękniejszą Szopkę Krakowską. Konkurs ten, organizowany przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa trwa do dzisiaj i cieszy się dużym powodzeniem tak wśród twórców, jak i publiczności.
Celem książki jest też prześledzenie rozwoju szopki budowanej specjalnie na konkurs poprzez przedstawienie najbardziej kreatywnych szopkarzy i ich dzieł. Integralną część pracy stanowi materiał ilustracyjny sprzężony z poszczególnymi jej rozdziałami: od żłóbka betlejemskiego, przez wybraną ikonografię Bożego Narodzenia, przykłady szopek europejskich, polskich, aż do bogatego materiału ilustracyjnego związanego z szopką krakowską, historią i przebiegiem konkursu, a także fotografiami wybranych obiektów ze zbiorów MHK.