Jeszcze nigdy nie widziałem tak złożonych i bogatych form pesymizmu, prezentowanych przez jednocześnie rzeczywiste i nierzeczywiste myślenie Emila Ciorana. Jego życie duchowe musiało być pełne niepokoju aby osiągnąć równocześnie tak wysoki pułap absurdalności i naturalności. To ciężka wspinaczka i nawet spojrzeniem nie można ogarnąć widoków z którymi miał do czynienia rumuński filozof. Wejście na szczyty rozpaczy musi się nierozerwalnie wiązać z obserwacją ciemnej otchłani egzystencji, rozpościerającej się pod naszymi stopami. Próbuję sobie wyobrazić, jak wielką nędzę człowieka i zgangrenowanie jego ducha widział Cioran. Wyobraźnia podpowiada mi, jak ten pisarz z głębin swojej trwogi patrzył na śmierć i nicość. Czy był szczęśliwy? Tego nie wiem, ponieważ "Na szczytach rozpaczy" jest pierwszym jego dziełem z którym mam do czynienia. W każdym razie po przeczytaniu tej książki wiem już, jak łatwo potrafi ona zatrząść korzeniami każdej egzystencji.

Tematy poruszane przez Emila Ciorana nie muszą stać się powodem do rozpaczy, ale oglądane przez pryzmat wchodzenia na jej wierzchołek, są bardzo interesujące. Jego melancholia brzmi marzycielsko i wdzięcznie a smutek tchnie głęboką beznadzieją. Myśl filozofa w swej pogoni za intensywnym przeżywaniem życia, dociera do najistotniejszych stref metafizycznego doznania bytu. Ona staje w płomieniach a towarzyszące jej wątpliwościom konwulsje, dodają poczucia pogrążenia w najbardziej wartkim nurcie życia. Bo to właśnie istnienie i jego zdolność do poddawania się rozpaczy jest głównym kierunkiem, w którym zmierza Cioran. "Życie to tylko długotrwała agonia". Czyż można jeszcze dodać do tych słów coś więcej aby w bardziej jaskrawy sposób pokazać to, co musi przeżywać człowiek?

Podejrzewam, że dla wielu czytelników "Na szczytach rozpaczy" będzie jednoznaczne z drogą ku śmierci i przewodnikiem dla samobójców, którzy muszą się zmierzyć na co dzień ze studium obłędu i samotności. Ludzkie istnienie jest jedynym w swoim rodzaju eksperymentem przypominającym o iluzji doczesności. Ponadprzeciętnie uwrażliwiony człowiek wkłada wiele wysiłku w odczuwanie nieodwracalności i nieskończoności. Życie w nieświadomości opłaca się o wiele bardziej tym ludziom, którzy bez przeszkód chcą dotrwać w swej naiwności do końca istnienia. Ale czy tylko dlatego, aby nasz koniec był inaczej przez nas samych wyrażony, mamy pozbawić się przenikliwego myślenia na nurtujące nas problemy egzystencjalne?

Kiedy myślę o Emilu Cioranie, to przed oczami mam nie tylko zwątpienie i niepokój. Poglądy tego filozofa nie stają się dla mnie tożsame jedynie z cierpieniem, któremu poświęca chyba najwięcej czasu. To właśnie dzięki niemu doznaję poczucia, że badam głębokość życia, dzięki jego opowieściom o śmierci przybliżam się do pełnych ekspresji emocji. Wiem, że w taki sposób mogę szukać klucza do tajemnic swojej psychiki nawet wtedy, kiedy Cioran mówi, że taki klucz prawdopodobnie nie istnieje. W pesymizmie wylewającym się z kart "Na szczytach rozpaczy" jest jednak coś, co przydaje niesamowitego blasku wątpliwościom Emila Ciorana. To miłość. On pozostaje jej wielbicielem pomimo bagna, w którym przyszło mu studiować irracjonalność życia. Czy oznacza to, że jesteśmy w stanie kroczyć również po drodze szczęścia?

Jeszcze nigdy nie widziałem tak złożonych i bogatych form pesymizmu, prezentowanych przez jednocześnie rzeczywiste i nierzeczywiste myślenie Emila Ciorana. Jego życie duchowe musiało być pełne niepokoju aby osiągnąć równocześnie tak wysoki pułap absurdalności i naturalności. To ciężka wspinaczka i nawet spojrzeniem nie można ogarnąć widoków z którymi miał do czynienia...