Był to chyba mój pierwszy kontakt z prozą Eugeniusza Małaszewskiego, a na pewno pierwszy zbiór jego opowiadań, jakie miałam okazję przeczytać (a raczej wysłuchać, bo poznałam książkę w formie audiobooka).

Utwory zainspirowane zostały doświadczeniami młodego autora z wojny polsko-bolszewickiej.
To temat nieobcy polskiej literaturze, jednak czasami traktowany jest po macoszemu albo staje się tłem infantylnie napisanych powieści, których autorzy (częściej autorki) bardziej się kompromitują niż wzbudzają zainteresowanie.

Proza Małaczewskiego porusza i wstrząsa do głębi. Autor nie stroni od opisów okrucieństw, nie odnosi się jednak wrażenia, że próbuje nimi epatować - może dlatego, że sam przeżył wojnę 1920 r., walczył w niej i widział to, czego żaden człowiek nie chciałby oglądać.

W opowiadaniach tego pisarza wojna jawi się jako wszechpotężne zło, będące jednak nie dziełem szatana, lecz człowieka. To człowiek jest zdolny do niewyobrażalnych czynów, które jawę potrafią zmienić w koszmar.

Wojna to nie przygoda, lecz śmierć, choroby, tortury, gwałty, grabież, brud... Chciałoby się jeszcze użyć słowa "zezwierzęcenie", ale byłoby ono nie na miejscu - żadne zwierzę nie robi drugiemu zwierzęciu czy człowiekowi tego, co chociażby w tytułowym opowiadaniu bolszewicy robią kobietom, dzieciom, jeńcom, a nawet koniom...

Przyznam, że lektura tych opowiadań nie była przyjemna, nieraz musiałam zrobić sobie przerwę, by dojść do siebie.
To na pewno nie jest lektura do poduszki, ale warto się z nią zmierzyć, warto ją poznać - nie tylko ze względu na ważną tematykę, ale i język, który w oryginalny sposób łączy liryczne frazy z naturalizmem, realizmem i wstrząsającymi opisami.

Wielka szkoda, że autor zmarł, mając zaledwie 27 lat. Gdy pomyśli się, co jeszcze mógłby napisać...

Był to chyba mój pierwszy kontakt z prozą Eugeniusza Małaszewskiego, a na pewno pierwszy zbiór jego opowiadań, jakie miałam okazję przeczytać (a raczej wysłuchać, bo poznałam książkę w formie audiobooka).

Utwory zainspirowane zostały doświadczeniami młodego autora z wojny polsko-bolszewickiej.
To temat nieobcy polskiej literaturze, jednak czasami traktowany jest po...