,,Niedokończony Portret” to kolejny romans Agathy Christie, napisany pod pseudonimem Mary Westmacott. Chociaż trochę się wzdrygam przed nazywaniem tych utworów romansami, bo wielu osobom ten gatunek kojarzy się z literaturą bardzo niskich lotów. Natomiast powieści Westmacott to przede wszystkim znakomite książki psychologiczne.

J.L, narrator powieści, był niegdyś znanym malarzem, jednak podczas wojny stracił rękę. Brak możliwości realizowania się w ukochanej dziedzinie sztuki sprawia mu ból, jednak pewnego dnia mężczyzna postanawia spróbować sił w nowym kierunku – literaturze. Podczas pobytu na południowej wyspie spotyka tajemniczą Celię, która chce popełnić samobójstwo. Mężczyzna, widząc rozpacz i determinację kobiety, nakłania ją do rozmowy, mając nadzieję, że w ten sposób uda mu się jej pomóc. Na podstawie opowieści Celii tworzy historię jej życia – samotnego, ale sielskiego dzieciństwa, pełnej marzeń młodości, niezwykłej więzi z matką, a w końcu też nieudanego małżeństwa, które doprowadziło kobietę tam, gdzie spotkał ją J.L.


Christie zastosowała tu podobną technikę jak w ,,Cenie Geniuszu” – najpierw poznajemy Celię jako dojrzałą kobietę, by potem wrócić do czasów jej dzieciństwa i towarzyszyć w dalszych kolejach życia. Celia, podobnie jak Vernon, jest osobą marzycielską, żyjącą w swoim świecie, którą dzieciństwo i młodość nie przygotowały na trudy życia. Jednak ten schemat nie razi, gdyż pisarka stworzyła świetny portret psychologiczny wrażliwej, pragnącej miłości kobiety. Celia jest bardzo uczuciowa, wszystko mocno przeżywa. Nikt z jej bliskich nie potrafi całkowicie jej zrozumieć, ludzi razi jej emocjonalność i romantyczna natura. Główna bohaterka, mimo swojej naiwności i popełnianych błędów, wzbudziła u mnie sympatię i współczucie. Myślę, że łatwo się z nią utożsamić, bo chyba większość osób czasem czuło, że nie pasuje do reszty i jest niezrozumiana. Celia jest też swoistą bohaterką romantyczną – samotną, tajemniczą, nierozumianą przez świat, o ogromnej wrażliwości, oraz tragiczną. Mimo podejmowanych prób układania sobie życia, wciąż dzieje się coś, co niszczy jej szczęście i kobieta traci kontrolę nad swoim losem.

W pewnym momencie romantyczne marzenia Celii zdarzają się z rzeczą prozaiczną – małżeństwem. Początkowo cudowny, pełen uczuć związek zmienia się w codzienność, pełną pretensji i niezrozumienia. Christie w bardzo obrazowy sposób przedstawia obraz związku w którym dwie osoby mają kompletnie różne oczekiwania wobec siebie i życia – Celia jest wylewna, Dermont oschły, ona pragnie czuć się kochana, a nie tylko pożądana, dla niego bliskość ma jedynie wymiar erotyczny, ona pragnie dzielić się z nim swoimi przemyśleniami i uczuciami, jego nie obchodzi życie wewnętrzne żony. Angielska pisarka poświęciła też wiele miejsca na opisanie więzi jakie łączyły Celię z rodziną, matką, babcią, córką, przyjaciółkami z młodości. Christie pokazuje jak wielki wpływ na człowieka ma jego dzieciństwo i rodzina. Być może gdyby Celia od wczesnych lat przebywała z ludźmi, jej losy potoczyłyby się inaczej. Z drugiej strony, widać, że mimo starań matki, aby przygotować ją do trudów dorosłości, Celia nadal pozostawała marzycielką. Może to irytować, ale z drugiej strony jest coś pięknego w osobie, która jest tak bardzo sobą.

Dla osób, które czytały ,,Autobiografię” Agathy, fabuła nie będzie zaskoczeniem. Losy Celii, zwłaszcza na płaszczyźnie miłosnej, zawierają liczne odniesienia do życia Christie. Główna bohaterka przyznaje się do popełnianych błędów, więc myślę, że ,,Niedokończony portret” można potraktować jako pewien rozrachunek. Oczywiście, Celia nie jest całkowitym alter ego Agathy, ale mimo to czytając o jej uczuciach można trochę zajrzeć w świat samej Christie. Pisarce udało się pogodzić z rozstaniem z mężem, spełnić zawodowo, znaleźć stabilizację, a w końcu i nową miłość. Czy tak samo stanie się z Celią? Na to pytania Agatha nie daje jednoznacznej odpowiedzi.

Polecam. Nawet tym, którzy nie lubią powieści o miłości, bo ,,Niedokończony portret” to coś więcej – to obraz psychiki wrażliwej kobiety, skomplikowane relacje rodzinne, obyczajowość z przełomu XIX i XX wieku. Książka jest smutna, na pewno nie rozbawi ani nie poprawi humoru, ale zmusza do refleksji, poza tym, mimo trudnej tematyki, czyta się ją bardzo szybko i przyjemnie ze względu na podział rozdziałów i styl Agathy.

,, (…) wszystko mija. Ból nie trwa wiecznie. Nic nie trwa. Istnieje tylko jeden prawdziwy pocieszyciel i lekarz: czas.”

,,Niedokończony Portret” to kolejny romans Agathy Christie, napisany pod pseudonimem Mary Westmacott. Chociaż trochę się wzdrygam przed nazywaniem tych utworów romansami, bo wielu osobom ten gatunek kojarzy się z literaturą bardzo niskich lotów. Natomiast powieści Westmacott to przede wszystkim znakomite książki psychologiczne.

J.L, narrator powieści, był niegdyś znanym...