Okrutna gwiazda
- Kategoria:
- literatura piękna
- Wydawnictwo:
- Państwowy Instytut Wydawniczy
- Data wydania:
- 1958-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 1958-01-01
- Liczba stron:
- 63
- Czas czytania
- 1 godz. 3 min.
- Język:
- polski
- Tagi:
- opowiadania polskie
Woroszylski był jedną z najważniejszych postaci pośród tzw. pryszczatych - młodych literatów wyznających doktrynę socrealizmu. W 1950 otrzymał nawet Nagrodę Państwową za "Poemat o generale Świerczewskim". Najgłośniejsza jego publikacja z tego okresu to jednak "Wiosna sześciolatki" (1951) - biuletyn poetycki stworzony wspólnie z Andrzejem Braunem i Andrzejem Mandalianem, a sama forma zbiorowej publikacji stanowi odzwierciedlenie propagowanego wówczas kolektywizmu.
Poglądy polityczne Woroszylski zmienił w roku 1956, będąc naocznym świadkiem interwencji radzieckiej na Węgrzech (opisuje to "Dziennik węgierski", kilkakrotnie wydawany w drugim obiegu z uzupełnieniami i komentarzami). Później związał się z opozycją, w latach 70. był objęty zakazem druku, a po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 został internowany. Poetyckim odzwierciedleniem tego okresu w jego życiu jest tom poezji "Dziennik internowania". O losach literata w okresie PRL-u traktuje również wydana w Paryżu, a napisana w pierwszej osobie powieść "Literatura".
Wśród opozycyjnych utworów Woroszylskiego najczęściej przywoływany jest chyba "Akt oskarżenia", ironicznie ukazujący nieestetyczny charakter sprzeciwu: "Jaki brzydki jest ten człowiek / Ze zdekomponowaną twarzą Z powieką / jak kurtyna co się zacięła / wpół zsuniętą na oko / Z kneblem krwi na wargach". Poeta piszący te słowa współpracował z Komitetem Obrony Robotników, a później z "Solidarnością".
Błędem byłoby jednak redukowanie jego twórczości - zarówno tej socrealistycznej, jak i opozycyjnej - wyłącznie do wymiaru politycznego. Niezwykłym utworem Woroszylskiego jest choćby "Twój powszedni morderca", zaopatrzony w podtytuł "poemat na jeden głos". Tadeusz Lubelski pisze o nim tak:
"dociekliwy czytelnik, który zechciałby zaintrygowany sięgnąć po poemat [...], zorientowałby się, że wbrew symbolice tytułu opowiada on o czymś, o czym nie udało się opowiedzieć żadnemu [...]: o miłości spełnionej."
Jest ona jednak wypowiadana nie bez dramatyzmu, za to "z magmy / z bełkotu / z zapartego tchu", językiem pokawałkowanym przez fizyczne pożądanie, ryzyko wynikające z bliskości czy wreszcie przeczucie przemijania i śmierci.
Ten ostatni wątek powraca w kapitalnym tomie "Zagłada gatunków": "O taneczne pośladki gniewne manifesty / erotyzm ergo sum errata erozja / erynie ścigające Muzy / przemiału." Świetnie funkcjonuje w tym cytacie aliteracja, czyli gromadzenie słów o identycznym początku, potwierdzająca wrażenie rozsypki. Mimo tych oddziałujących na emocje efektów formalnych poezja Woroszylskiego jest jednak przede wszystkim racjonalna i dąży do zrozumienia świata nawet za cenę nieuniknionej wiedzy, iż nie jest on bynajmniej miejscem spokojnym.
W ostatnim okresie życia Woroszylski zwrócił się w stronę poezji powołującej się na motywy religijne. Tematyka ta pojawiała się stopniowo, począwszy mniej więcej od połowy lat 70.
Na osobną uwagę zasługuje działalność Woroszylskiego jako tłumacza i popularyzatora literatury rosyjskiej. Przekładał on utwory i listy Zoszczenki, Majakowskiego, Sołżenicyna, Brodskiego, Awierincewa. Wydał ponadto kilka istotnych książek biograficznych na temat rosyjskich pisarzy: o Sałtykowie-Szczedrinie (1963),Włodzimierzu Majakowskim (1966),Sergiuszu Jesieninie (1973, wspólnie z Elwirą Watałą). Pierwszą z tych książek uważał poniekąd za literacki eksperyment, próbę wcielenia się w opisywaną postać; druga skupiała się raczej na przedrukowywaniu i udostępnianiu dokumentów. Sam Woroszylski pisał o swoim zamiarze tak:
"Życie poety jest gwałtowne i dramatyczne. Nie trzeba nic dodawać ani interpretować. Wystarczy przytoczyć świadectwa."
Ukoronowaniem pracy Woroszylskiego jako tłumacza i popularyzatora literatury rosyjskiej jest autorska antologia "Moi Moskale". Zawiera ona nie tylko ponad 200 przekładów, ale także wysoce osobiste noty o wszystkich autorach.
Jest wreszcie Woroszylski autorem wierszy dla dzieci (np. wiersze "O Felku, Żbiku i Mamutku") i do dziś wznawianych powieści dla dzieci i młodzieży, takich jak "Cyryl, gdzie jesteś?" oraz "I ty zostaniesz Indianinem". Na podstawie tej ostatniej w roku 1962 powstał film, wyreżyserowany przez Konrada Nałęckiego. Chciałoby się, by jego twórczość poetycka zyskała przynajmniej podobną popularność, jako że stanowi ciekawą propozycję intelektualną.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
„Okrutna gwiazda” to zbiór 29 bardzo krótkich form prozatorskich. Bohaterami każdej z nich są inne postaci, a całość po prawdzie nie jest niczym powiązana poza faktem życia pod okrutną gwiazdą. Dziełko zostało wydane w 1958 roku, dużo w nim pogłosów niedawno zakończonej wojny i związanych z nią cierpień. Na fali odwilży zdarzają się także nieco odważniejsze politycznie wypowiedzi, jak np. „na wiece chodziliśmy z obowiązku (s. 34),czy „Jutro znowu pomaszerujecie tłumem, ze sztandarami. I znowu was znienawidzą. I znowu – klęska”.
Generalnie tomik nie sprawia wrażenia arcydzieła, ot, impresje na temat powojennych losów, co niektóre historie całkiem zajmujące, ale nie pozostają w pamięci na dłużej.
„Okrutna gwiazda” to zbiór 29 bardzo krótkich form prozatorskich. Bohaterami każdej z nich są inne postaci, a całość po prawdzie nie jest niczym powiązana poza faktem życia pod okrutną gwiazdą. Dziełko zostało wydane w 1958 roku, dużo w nim pogłosów niedawno zakończonej wojny i związanych z nią cierpień. Na fali odwilży zdarzają się także nieco odważniejsze politycznie...
więcej Pokaż mimo to