Czas jest naszym największym wrogiem. Powoli dorastamy, później robimy kariery i… odchodzimy. Mało osób uznawanych za wybitne pamięta się dłużej niż jedno lub dwa pokolenia (15-30 lat). Ten proces przyspieszają zmiany polityczne. Tak właśnie było w Polsce na początku XX wieku. Kształtowanie się nowej technologii, eksperymentowanie z nią przynosiło aktorom sławę. Film, jako nowość bawił tłumy, był małym oderwaniem się od codzienności i zapewniał sławę, o której nie mogli marzyć aktorzy teatralni, którzy nie mogli pojawić się w kilku teatrach jednocześnie. Film to, co innego…rządził się innymi prawami.
Grzegorz Rogowski w swojej publikacji „Skazane na zapomnienie. Polskie aktorki filmowe na emigracji” zabiera nas w świat przedwojennej produkcji filmowej w Warszawie, pokazuje niezwykły, zapomniany świat i jego bohaterów, uświadamia, jak wyglądało ówczesne życie artystyczne, które w Polsce Ludowej skazano na zapomnienie. Powojenne władze zadbały, by produkcja filmów oraz bohaterzy filmowi byli całkowicie odmienni. Z kina usunięto eleganckie damy, przystojnych amantów w nieskazitelnych strojach. Zastąpili ich aktorzy o przeciętnej urodzie i fabuły przemycające ideologię. Brak zatrudnienia w Polsce zmusił gwiazdy 20-lecia międzywojennego do emigracji, na której nikt nie czekał na nich z otwartymi ramionami, ponieważ każdy kraj miał własne gwiazdy i własne prawa rządzące rynkiem. Pozostały im zwyczajne zajęcia i śmierć w zapomnieniu. Publikacja Grzegorza Rogowskiego pozwala na przypomnienie ich przedwojennej działalności, trudów życia i uratowanie przed całkowitym zapomnieniem.
Poza życiorysami otrzymujemy kulisy działalności filmowego świata II Rzeczypospolitej. Wchodzimy w tajniki produkcji rządzącej się dziwnymi prawami, odkrywamy tempo powstawania filmów oraz związaną z tym niedbałość, ulotność istnienia wytwórni, tworzenie wizerunku gwiazdy, bale mody, wpływ prasy. Oczom czytelników ukazuje się barwny i bardzo żywy obraz Warszawy, która po I wojnie światowej musiała nauczyć się funkcjonować w odmiennych realiach.
Po nakreśleniu atmosfery panującej w stolicy poznamy życiorysy najbardziej znanych aktorek: Zofii Nakonecznej, Nory Ney, Renaty Radojewskiej, Jadwigi Smolarskiej, Janiny Wilczówny, Tamary Wiszniewskiej, Leny Żelichowskiej. Losy aktorek pozwalają lepiej odkryć sposób pracy artystów, tworzenie grup, powiązań biznesowych oraz rodzinnych, a także pokazanie zwyczajnego życia na emigracji. Zakończenie publikacji wprowadza nas w świat cyfrowy i ratowania dawnych taśm nitro przez utrwalanie tego, co ocalało w formie cyfrowej pozwalającej na przetrwanie, promocję, ratunek przed zapomnieniem.
Grzegorz Rogoziński dostarcza nam pracę niezwykle ciekawą, napisaną żywym językiem, wzbogaconą o interesujące anegdoty, wzbogaconą o interesujące fotografie pozwalające nam przenieść się w odległe czasy. Liczne zdjęcia oraz spis filmów, w których aktorki występowały pozwalają nawet laikom na zdobycie umiejętności rozpoznawania przedwojennych gwiazd. Autor korzysta z bogatych rodzinnych zasobów aktorek, rodzinnych wspomnień, albumów fotograficznych, dzięki czemu możemy poznać powojenne losy każdej z nich.
Poza solidną dawką wiedzy, przystępnością, rozmieszczeniem tekstu tak, aby nie nużył czytelnika książka jest też estetyczna. Gruba, matowa, kartonowa oprawa, piękna okładka, dobry papier i bardzo dobrze zszyte strony sprawiają, że ponad 500-stronowa publikacja jest solidna i piękna. Zdecydowanie polecam każdemu, kto jest zainteresowany polskim kinem.

Czas jest naszym największym wrogiem. Powoli dorastamy, później robimy kariery i… odchodzimy. Mało osób uznawanych za wybitne pamięta się dłużej niż jedno lub dwa pokolenia (15-30 lat). Ten proces przyspieszają zmiany polityczne. Tak właśnie było w Polsce na początku XX wieku. Kształtowanie się nowej technologii, eksperymentowanie z nią przynosiło aktorom sławę. Film, jako...