Nie ma chyba na świecie miłośnika kryminałów, który nie znałby Agathy Christie. Nie ma chyba czytelnika jej powieści, który nie zetknąłby się z jej najukochańszym literackim dzieckiem - Herkulesem Poirot. Belgijski detektyw z charakterystyczną jajowatą głową i znakiem rozpoznawczym - wąsami, na stałe wpisał się do grupy najbardziej rozpoznawalnych postaci literackich na świecie. Dla fanów twórczości Królowej Kryminałów nie będzie również żadną tajemnicą, że Christie uśmierciła swojego ulubionego bohatera w wydanej ponad czterdzieści lat temu „Kurtynie”. Co więcej, zrobiła to wiele lat przed publikacją powieści, bo zwyczajnie miała dość wścibskiego i pewnego siebie Poirot. Kiedy w 2014 roku spadkobiercy praw autorskich Christie ogłosili, że detektyw zostanie wskrzeszony, fani na całym świecie wstrzymali oddech. Niezwykle trudnego zadania podjęła się angielska pisarka Sophie Hannah, która miała już na swoim koncie kilka, różnie ocenianych, kryminałów. Powrót Herkulesa Poirot w „Inicjałach zbrodni”, mimo bardzo różnych ocen czytelników, musiał zadowolić posiadaczy prawa do wizerunku belgijskiego detektywa, skoro Hannah została ponownie wybrana do napisania kolejnej powieści z Poirot. I tak oto światło dzienne ujrzała książka pod tytułem „Zamknięta trumna”. 

Jest październik tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku. Ekscentryczna i bogata Irlandka, lady Athelinda Playford wprawia w zakłopotanie swojego adwokata. Kobieta postanawia zmienić zapis w testamencie i cały majątek przepisać na jednego z ciężko chorych współpracowników. Lady Playford, autorka serii kryminałów przygodowych dla dzieci ma świadomość, że jej decyzja może wywołać i wywoła ogromne zdziwienie wśród członków jej rodziny. Wszystko wskazuje na to, że kroki podjęte przez  lady są z góry przemyślane i mają  pewien cel, znany tylko właścicielce majątku. Do rezydencji Lillieoak przyjeżdżają goście, wśród nich dorosłe dzieci lady Playford oraz detektyw ze Scotland Yardu, znany z poprzedniej powieści Sophie Hannah, Edward Catchpool. Zjawia się także Herkules Poirot, którego gospodyni zaprosiła osobiście. Jeszcze tego samego wieczoru w rezydencji dochodzi do morderstwa i jak to w powieściach kryminalnych bywa, wszyscy obecni są podejrzani. Poirot i Catchpool rozpoczynają śledztwo z którego wynika, że żadna z obecnych na przyjęciu osób nie mogła zabić. Jednak jeden zimny trup nie wziął się w Lillieaok znikąd. 

„Zamknięta trumna” to druga powieść Sophie Hannah z Herkulesem Poirot. Autorka posłużyła się schematem konstrukcji fabuły, jaki czytelnicy znają z powieści Agathy Christie. Jest więc ekscentryczna bogata dama, okazała rezydencja, w której dochodzi do morderstwa i goście, wśród których musi znajdować się ktoś, kto zabił. Zmiana w testamencie oraz wywołane tym działaniem emocje pozwalają pokazać pełen wachlarz zachowań i odczuć gości rezydencji. Na jaw wychodzą brudy z przeszłości i niecne zamiary, zaś pewne gesty świadczą jedynie o małostkowości zebranego w Lillieoak towarzystwa. Herkules Poirot prowadzi śledztwo, analizując przy pomocy szarych komórek motywy postępowania gości lady Playford. I jak to on, skupia się raczej na psychologii, niż na namacalnych dowodach lub ich braku. Towarzyszący mu Catchpool przypomina trochę Hastingsa, gdzie mu tam do inteligentnego i bystrego Belga. Razem jednak dobrze się uzupełniają i temu duetowi udaje się, a jakże, rozwikłać w końcu zagadkę. A kryminalna intryga w „Zamkniętej trumnie” jest dość skomplikowana, żeby nie napisać przekombinowana. Momentami można odnieść wrażenie, że autorce fabuła wymyka się spod kontroli, ale w tym szaleństwie jest pewna metoda. Trzeba jednak przeczytać powieść do końca.

Kolejna odsłona przygód Herkulesa Poirot w interpretacji Sophie Hannah powinna spotkać się z mniej emocjonalnym przyjęciem, jak miało to miejsce w przypadku „Inicjałów zbrodni”. Czytelnicy wiedzą już, czego mogą się spodziewać w nowej części, znając styl pisarki. Autorka odrobiła lekcję po pierwszej książce i „Zamknięta trumna” jest trochę krótsza, choć nadal historia jest wielowątkowa, pojawiają się postaci drugoplanowe, fabuła chwilami rozchodzi się w nieokreślonym kierunku. Herkules Poirot jest tylko cieniem dawnego siebie i choć autorka stara się, jak może, to wtrącenia francuskich słówek do dialogów to trochę za mało, aby choć zbliżyć się do Belga z powieści Christie. Z drugiej strony jednak warto mieć na uwadze, że Hannah kieruje swoje powieści do współczesnego czytelnika i motywy z twórczości Królowej Kryminałów interpretuje na swój sposób. Obiektywnie patrząc, powieści Agathy Christie trącą dziś myszką. Mnie, jak fanowi jej twórczości, zupełnie to nie przeszkadza, ale rozumiem, że współczesny czytelnik może oczekiwać czegoś trochę innego. Czy Sophie Hannah jest w stanie sprostać jego oczekiwaniom? Trudno jednoznacznie ocenić. Jedno jest pewne - miłośnicy klimatu powieści Agathy Christie nadal mogą czuć niedosyt i rozczarowanie sposobem prowadzenia fabuły i rysem postaci. Czytelnicy, którym twórczość Królowej Kryminałów jest mniej znana, być może zostaną zaintrygowani fabułą „Zamkniętej trumny” na tyle, żeby sięgnąć po oryginalne przygody detektywa z charakterystycznym wąsem. Ciekawe, jakie wyciągną wnioski z takiej literackiej konfrontacji.

Tomasz Radochoński