Serie książkowe o prywatnych detektywach i policjantach tropiących morderców były, są i z pewnością nadal będą bardzo popularne w literaturze sensacyjnej. Jest wielu autorów - o których słyszałem bądź czytałem ich powieści - tworzących cykle prozy z wyróżniającym ich twórczość bohaterem. I tak mistrza kryminału Raymonda Chandlera utożsamia się z Philipem Marlowe, Jamesa Pattersona z Alexem Crossem, Jeffery Deavera z Lincolnem Rhyme, Alex Kavę z agentką Maggie O'Dell, zaś Harlana Cobena z Myronem Bolitarem. Nie inaczej rzecz się ma także u Michaela Connelly'ego - postać niemłodego już detektywa Harryego Boscha pojawia się w większości utworów tego autora, wliczając w to najnowszą powieść "Kanał".

I choć o tym pisarzu słyszałem już od dłuższego czasu, to tak naprawdę "Kanał" jest moją pierwszą przygodą z Harrym Boschem. Wykreowany przez Conelly'ego bohater (w tej powieści już jako ex-policjant) na początku wydawał mi się nieco lakoniczną postacią, taką bez polotu - a jednak w trakcie czytania powieści coraz bardziej wzbudzał moją sympatię - do tego stopnia, aż w końcu otwarcie go polubiłem. Bosch jako emerytowany prywatny detektyw jest bardzo dociekliwy w swoich poszukiwaniach, odważny, a przy tym nie stroniący od ryzyka. Zdarza mu się być nonszalancko pewnym siebie i wścibskim w grzeczny sposób - jednym słowem (albo kilkoma) jest dżentelmenem w przebraniu detektywa. Szacunku i pewnej dozy dostojeństwa dla tej postaci przydaje fakt jego wieku i doświadczenia w kryminalistyce - Connelly stworzył postać, która rzeczowo podchodzi do sprawy.

W "Kanale" Harry Bosch podejmuje się rozwiązania zagadki śmierci swojego przyjaciela, dawnego partnera z policji - Terry'ego McCalleba, który również pojawiał się we wcześniejszych utworach Connelly'ego. McCalleb zmarł w trakcie prowadzenia prywatnego śledztwa w sprawie sześciu zaginionych osób w okolicach Las Vegas - stolicy światowego hazardu. Po jego śmierci to Bosch zaczyna wikłać się w dalszy ciąg tego dochodzenia. Trop naprowadza go na Roberta Backusa, agenta FBI i zabójcę, okrzykniętego niegdyś w mediach "Poetą". Z kolei ze sprawą Backusa nierozerwalnie wiąże się wątek agentki Rachel Walling, która osiem lat wcześniej pracowała u jego boku, nieświadoma przez długi czas faktu, iż morderca którego tropi jest tak blisko niej. To właśnie ona usiłowała powstrzymać swego mentora od kolejnych rzezi, czemu Connelly poświęcił osobną, wcześniejszą powieść pt. "Poeta". Teraz po latach, na kartach powieści "Kanał" Rachel staje przed drugą szansą pojmania mordercy, a z pomocą przybywa jej nie kto inny jak Harry Bosch. Ta dwójka bohaterów odsunięta od oficjalnego śledztwa prowadzonego przez FBI, na własną rękę wyrusza tropem "Poety" - Bosch z zamiarem odkrycia szczegółów śmierci McCalleba, a Rachel z obsesyjną wręcz chęcią pojmania seryjnego zabójcy. Czy Robert Backus ponownie przechytrzy i skompromituje największą agendę śledczą USA? Odpowiedź znajdziemy w finale tej ciekawej kryminalnej opowieści.

Muszę jednak wspomnieć, że początkowo miałem bardzo mieszane odczucia - jednak tak jak do Harry'ego Boscha, tak i w końcu do całego "Kanału" przekonałem się pozytywnie. Pierwsza połowa utworu skojarzyła mi się z pamiętnikiem detektywa - dociekania Boscha w ciekawy sposób ilustrują pracę kryminologa; przeglądanie dokumentów, zdjęć, artykułów i łączenie ze sobą poszczególnych faktów wokół całego śledztwa Terry'ego McCalleba. Brakowało mi jednak dynamicznej akcji jaką zazwyczaj serwowały mi powieści z pogranicza kryminału, sensacji i thrillera. Był nawet moment, iż to "bierne" badanie sprawy przez Boscha znużyło mnie - fabuła dosyć długo ciągnęła się bowiem wokół faktów zastanych, które wydarzyły się przed rozpoczęciem akcji książki. Na szczęście ku mojej uciesze, w połowie czytania "Kanał" zaczął nabierać tempa, a i poczynania Harry'ego Boscha stały się o wiele żywsze. Bohater wspierany przez partnerującą mu Rachel Walling zebrane przez siebie informacje zaczął przetwarzać na czynne działanie - i to właśnie był moment, na który czekałem. "Powolność" początkowych stron zostaje zatem wynagrodzona, zaczyna się rozkręcać akcja teraźniejsza, a końcówka utworu kładzie zdecydowanie większy nacisk na akcent thrilleru niż kryminału dzięki czemu jego wartość wzrasta. Finał jest zatem bardzo wartki - jak strumień wezbrany w kanale.

Ponadto w powieści Connelly'ego spodobał mi się wątek obyczajowy ukazujący relację Boscha z kilkuletnią córką; bohater choć mógłby być już dziadkiem, całkiem dobrze prezentuje się w roli podstarzałego, ale kochającego ojca. Dzięki temu książka jest bogatsza treściowo, z czego jestem zadowolony, bo osobiście jestem zwolennikiem pobocznych wątków. W "Kanale" jest także miejsce na romans pomiędzy Boschem, a agentką Walling, jednak nie jest to jakoś specjalnie przesłodzone, a nawet ucięte w końcówce powieści poprzez co wątek ten wcale nie aspiruje do schematu "Harlequinów", bo na takie cyrki w thrillerze miejsca być nie powinno. A to że oboje mieli raz na siebie chrapkę...

Pomimo tego że książka ta nie ma jakichś szczególnych i zaskakujących zwrotów akcji, a ponadto nie jest aż tak "wstrząsająca" jak to określił w zwiastunie wydawca, sądzę że jest całkiem dobrą pozycją sensacyjną z ciekawym pomysłem. Jak dla mnie było to udane spotkanie z prozą Michaela Connelly'ego. Spodobało mi się na tyle, aby za niedługi czas sięgnąć ochotą po wcześniejsze przygody Harry'ego Boscha - okazją ku temu będzie zapewne kieszonkowa edycja "Cmentarzyska".

Serie książkowe o prywatnych detektywach i policjantach tropiących morderców były, są i z pewnością nadal będą bardzo popularne w literaturze sensacyjnej. Jest wielu autorów - o których słyszałem bądź czytałem ich powieści - tworzących cykle prozy z wyróżniającym ich twórczość bohaterem. I tak mistrza kryminału Raymonda Chandlera utożsamia się z Philipem Marlowe, Jamesa...