Życie i śmierć. Zysk i strata. Związki i rozstania. Miłość i obojętność. Czy życie nie składa się z przeciwieństw? A może raczej z dwóch stron tych samych, kluczowych spraw?

Książka „Zgubiono znaleziono” zaskakuje od pierwszych zdań. Świat widzimy w niej z perspektywy kilkuletniej dziewczynki, Millie Bird. Ludzie obcy, a wśród nich Karl Maszynopiszący (stary dziwak) i Agatha Pantha (antypatyczna starsza pani) a także – co znamienne – jej własna matka to dla niej fragmenty ludzkie - głównie części ciała i ubrania widoczne na wysokości jej wzroku. Dopóki nie nawiąże z nimi bliskiej więzi, oczywiście, bo wtedy stają się całością złożoną z przeciwieństw – z twarzami, drobnymi przyzwyczajeniami i dziwactwami, czyli tym, co decyduje o ich niepowtarzalności. Te trzy postaci – dziewczynkę, starca i zgryźliwą starą wdowę - różnią właśnie te znaczące drobiazgi, a połączy znacznie więcej: odsunięcie przez bliskich lub samych siebie gdzieś na margines, nieodpowiedni wiek, niewidzialność dla innych oraz ucieczka przed czymś, o czym boją się nawet pomyśleć, a także poszukiwanie. Czego szukają? Niematerialnego spoiwa, swego rodzaju kleju, który wypełni ich podziurawione istoty, a także zwiąże ich znowu z innymi i z życiem. Najbardziej zaskakujące jest to, że znajdą go zupełnie nie tam, gdzie sugeruje pędzący obok świat.

Dla Millie nowe doświadczenia, związane ze śmiercią i odchodzeniem, okażą się pełne znaczeń, które nijak nie wpasowują się w obraz świata przekazany jej przez dorosłych. Śmierć będzie wiązała się z obecnością, choćby na papierze, spokojem i pełnią, a życie przyniesie straty, pustkę i nieobecność. Świat w oczach dziewczynki będzie logiczny, choć czasem groźny i – z punktu widzenia dorosłych – absurdalny. Dorośli skupią się na tym, na co szkoda czasu, a nie zauważą rzeczy i epizodów, które okażą się najistotniejsze dla dalszego biegu wydarzeń. Dziewczynka nie będzie się jednak skarżyć, marudzić ani histeryzować, skoncentruje się bowiem na tym, co trzeba, jak zwykle kontrastowo – ukrywaniu się i zostawianiu śladów. Poza tym nie będzie, jak to mieli w zwyczaju jej rodzice i inne doroślaki, szukać osób, na które można zrzucić odpowiedzialność i poczucie winy za problemy, ale po prostu weźmie to wszystko na siebie, na swoje wątłe dziewczęce barki.

Książka, zaczynająca się jak historia obyczajowa z wątkiem detektywistycznym, po kilkudziesięciu stronach staje się powieścią drogi, w której bohaterowie zdążają do celu w poszukiwaniu czegoś, co tak naprawdę jest w każdym z nich. Podróż służy im bowiem bardziej do otwarcia się na nowe doświadczenia i przywołania emocji i pasji, o których już zapomnieli, niż do osiągania jakiegoś punktu w przestrzeni. A wraz z nimi zmieniamy się i my, opowieść bowiem nie pozwala pozostać obojętnym świadkiem perypetii bohaterów, ale wciąga nas w głąb ich, prawdę mówiąc dziwnego, świata. Książka przyciąga wartką akcją, niespotykanym humorem oraz interesującą kreacją głównej bohaterki i jej niezwykłym światem wewnętrznym, dzięki któremu przechodzimy do porządku dziennego nad tym, że oglądamy rzeczywistość z poziomu niewiele ponad metra lub spod stolika w wagonie restauracyjnym pociągu, czytamy o miłości, która według dzisiejszych przekazów medialnych nie powinna się zdarzyć czy aprobujemy talizman zrobiony z nogi manekina. Ponadto dzięki książce „Zgubiono znaleziono” gubiąc własne (także czytelnicze) schematy, odnajdujemy ożywczą radość lektury, podczas której nie sposób przewidzieć dalszego ciągu akcji, ale bez wątpienia można znaleźć przyjemność czytania i zgodę na słodko-gorzki smak życia.

Jowita Marzec