Gaskell wzięła na warsztat purytańską mentalność, przede wszystkim jej paranoiczny wymiar i to, jak całkowicie zamknięty i kompletny (a także komplementarny) jest obieg podejrzeń, oskarżeń i wyroków – skoro została skazana, była winna, bo gdyby było inaczej, dobry bóg nie dopuściłby, aby… skoro mnie oskarżyli, musiałam zawinić, nie wiedząc o tym, panie mniej litość nad moją duszą…

Lois, główna bohaterka, jest typową gotycką heroiną: osamotniona we wrogim świecie, pozbawiona sprzymierzeńców, próbuje prowadzić normalne życie, chociaż znajduje się w patologicznych relacjach i nie porzuca nadziei, że spotka ją lepszy los. Nie tylko jej relacje z krewnymi, dla których jest przybłędą, są oschłe i pozbawione miłości. Jest anglikanką w społeczności purytanów, dla których wszystko to, w co dziewczyna wierzy i co wie o świecie, jest grzechem i skazą, którą należy wymazać z łona społeczności. Jej modlitwy, w ich mniemaniu, trafiają do szatana, a nie boga, sprowadzając zagrożenie na nich wszystkich. Kiedy więc w mieście zaczynają nawarstwiać się złe wydarzenia, młode dziewczęta zaczynają chorować, nietrudno wskazać winowajcę.

Gaskell doskonale oddała uczucie paranoicznego lęku, który sprawia, że człowiek sam w siebie zaczyna wątpić. Oskarżana Lois poddaje się logice purytanów i zaczyna wątpić w samą siebie, swoje intencje i niewinność. Życie młodej dziewczyny niewiele znaczy wobec wrogości tłumów.

Najbardziej przerażające w powieści jest to, że jest tak boleśnie aktualna. Co trzeba zrobić, aby stać się kozłem ofiarnym? Czarnuchem, terrorystą, komuchem, feminazistką, pedałem, żydomasonem? Co trzeba zrobić, aby anonimowe chojraki w internatach pisały „idź i się zabij”? Tożsamość, która piętnuje nie jest czymś, z czym się rodzisz, albo co kreujesz – dostajesz ją z nadania. Pewne cechy, jak kolor skóry, albo orientacja seksualna, to tylko predyspozycje do zostania wytkniętym palcem i wskazanym jako współczesna czarownica. Żyjemy w dobie wzajemnych oskarżeń. Dlatego warto przeczytać Gaskell, która opisała jak działa mechanizm kozła ofiarnego na wiele lat przed Girardem.

Gaskell wzięła na warsztat purytańską mentalność, przede wszystkim jej paranoiczny wymiar i to, jak całkowicie zamknięty i kompletny (a także komplementarny) jest obieg podejrzeń, oskarżeń i wyroków – skoro została skazana, była winna, bo gdyby było inaczej, dobry bóg nie dopuściłby, aby… skoro mnie oskarżyli, musiałam zawinić, nie wiedząc o tym, panie mniej litość nad moją...