Swietłanę Aleksijewicz podziwiam za umiejętność wydobywania z rozmówców najbardziej skrywanych, bolesnych, wstydliwych i dramatycznych wyznań.
Ta cecha jej reporterskiej twórczości jest szczególnie widoczna w książce "Czasy secondhand...".

Autorce udało się dotrzeć do wielu ludzi, którzy wciąż żyją mitem dawnego Związku Radzieckiego, wszechwładnej i wszechwiedzącej partii oraz jej wodzów ze Stalinem na czele.
Wśród rozmówców są i starzy ludzie, którzy pamiętają jeszcze przedwojenne czystki, i znacznie młodsi, którzy urodzili się i dorastali po śmierci Stalina. Jedni i drudzy najczęściej z wielkim sentymentem wspominają stare dobre czasy komunizmu i czują się okradzeni przez Gorbaczowa i Jelcyna z tej rzeczywistości.
Dziwi to i przeraża, tym bardziej, że ci tęskniący za czerwonym ustrojem ludzie niejednokrotnie dostrzegali jego mankamenty, cierpieli biedę, większość życia spędzali w pracy i w kolejkach, byli szykanowani i żyli w ciągłym strachu przed denuncjacją... A jednak tęskno im do komuny...

O ile mogę jeszcze zrozumieć tęsknotę tych, którym w Sowieckim Sojuzie żyło się dostatnio, bo byli blisko koryta, to zupełnie nie pojmuję stanowiska ludzi, którzy doznali wielu cierpień i upokorzeń, niejednokrotnie byli szykanowani, aresztowani, więzieni, rozdzieleni z bliskimi, a mimo to pozostawali wierni jedynej matce - partii.
Chociaż wiem, jakie mechanizmy społeczne i psychologiczne odgrywały rolę w praniu mózgów, to wciąż nie jestem w stanie w racjonalny sposób wytłumaczyć sobie takiego pojmowania świata.

W zbiorze wielu rozmów i wynurzeń możemy znaleźć i takie, których bohaterowie z ulgą przyjęli śmierć Stalina, bo zdawali sobie sprawę z tego, jakim był potworem. Jednak i ci, wydawałoby się myślący ludzie nieraz z sentymentem i łezką w oku wspominają czasy przed pierestrojką.
Jedni tęsknią za dawnymi przyjaźniami, samizdatem i bliskimi więziami między ludźmi, które ponoć umarły wraz z narodzinami nowego ustroju. Innym brakuje kolektywu i z pogardą odnoszą się do kultu pieniądza. Jeszcze inni dostrzegają mafijny charakter nowego państwa i z dwojga złego wolą dawnych partyjnych złodziei od nowobogackich oligarchów.

Ta książka poraża i przeraża wyznaniami "czerwonych ludzi". Jest w nich wiele absurdalnych fragmentów, ale jest też mnóstwo tragicznych wspomnień.

Całość napisana jest w typowy dla autorki sposób - z dystansem, który robi większe wrażenie niż spazmy i rozdzieranie szat. Nie ma tu zbędnych zdań i literackich ozdobników, jest jedynie naga prawda, która aż boli i porusza do żywego.
W tym właśnie tkwi moc i tajemnica reporterskiej twórczości noblistki.

Swietłanę Aleksijewicz podziwiam za umiejętność wydobywania z rozmówców najbardziej skrywanych, bolesnych, wstydliwych i dramatycznych wyznań.
Ta cecha jej reporterskiej twórczości jest szczególnie widoczna w książce "Czasy secondhand...".

Autorce udało się dotrzeć do wielu ludzi, którzy wciąż żyją mitem dawnego Związku Radzieckiego, wszechwładnej i wszechwiedzącej...