„Kto ty jesteś, człowieku (...)?” - tym cytatem z Miłosza można by podsumować niewielką acz treściwą książkę, którą ksiądz Adam Boniecki adresuje do pokutnika, kierowcy i generała. Dlaczego akurat im dedykuje ten niezwykły przewodnik? Skąd taki wybór? Może dlatego, że sam jest po trosze każdym z nich, podobnie jak jego czytelnicy. Tym razem ksiądz Boniecki jest bardziej wyciszony, mniej kontrowersyjny. Duchowy przewodnik z charakterystycznym dla siebie poczuciem humoru wątpi i poszukuje. Nie poucza z pozycji karzącego moralizatora, pochyla się nad błądzącym, jak on sam, człowiekiem. Raczej zachęca do rozpoznawania prawdziwych motywów, jakimi kierujemy się w kontaktach z bliźnim. W zasadzie nie podaje gotowych recept i odpowiedzi. Trzeba do nich dotrzeć samemu, drogą samodoskonalenia. Nie raz zdarzy się potknąć na koleinach życia. Ale optymistyczne przesłanie księdza Bonieckiego brzmi: nie ma sytuacji bez wyjścia, nawet jeśli podjęcie decyzji będzie trudne a droga szukania prawdy wyboista.

Dobroduszna, uśmiechnięta twarz księdza pojawia się na czarno-białych fotosach między rozdziałami. Jakby z boku przyglądał się wątpiącemu czytelnikowi. Wyrozumiały dla ludzkich ułomności, choć im nie pobłaża. Nie zawaha się nawet przed wytknięciem błędów swoim pobratymcom. „Vademecum” jest lekcją, którą trzeba odrobić nawet (albo zwłaszcza) jeśli bliżej nam ku agnostycyzmowi. Nie trzeba być wierzącym, by zrozumieć te nauki, ale warto posłuchać rad kogoś doświadczonego. Vade mecum znaczy przecież „pójdź ze mną”. Na tym polega uniwersalny wymiar nie tylko tej książki księdza Bonieckiego. Udowadnia, że wiara to wcale nie ślepe posłuszeństwo, nie wyklucza trzeźwego myślenia.

Fenomen księdza Bonieckiego bierze się między innymi z jego głębokiego humanitas. W centrum stawia człowieka, również siebie, istotę niedoskonałą. Uczy patrzeć tak, by widzieć, słuchać - by usłyszeć.Nie sposób przy tym uniknąć porównania z innymi wybitnymi duchownymi: Twardowskim czy Tischnerem. Razem tworzą ziemską trójcę, wszakże Omne trinum perfectum.

W świetle ostatnich wydarzeń istotne staje się przesłanie rozdziału przeznaczonego dla generała (czyli każdej osoby dzierżącej choćby krztynę władzy). Niemało w nim wskazówek, co należy i czego nie powinno się robić, jeśli się władzę posiądzie. Wobec takiego dictum chcę zadedykować go Markowi Sawickiemu, ministrowi rolnictwa, który niedawno popisał się daleko idącą ignorancją. Otóż dziennikarze zapytali go czy ubój w jednej z rzeźni jest humanitarny. Na co ten mąż stanu odrzekł: „Z pytaniami o humanitaryzm proszę zwrócić się do humanistów”. Świętą rację ma więc ksiądz Boniecki pisząc, że władza nie idzie w parze z mądrością i nie przybędzie od niej rozumu...

Magdalena Świtała