Dobre ujęcie mitów przedmuzułmańskiego Iranu, nie tylko tych ściśle zaratusztriańskich. Autorka najpierw opowiada w baśniowej nieco konwencji daną historię, a potem w dalszej części rozdziału zamieszcza do niej komentarz. Tłumaczy irańskie podania w oparciu o badania naukowców różnych dziedzin, bo nie tylko religioznawców, ale i antropologów, językoznawców, historyków. Zwraca uwagę ogrom odniesień do związków mitologii Iranu z analogicznymi opowieściami znanymi w tradycji indyjskiej, słowiańskiej, czy klasycznej. Pośredni dowód na istnienie wspólnoty praindoeuropejskiej, można by rzec. Lekturę utrudnia duża liczba imion, chyba niezbyt dobrze znanych przeciętnemu polskiemu czytelnikowi. Niemniej jednak z pewnością warto po tę książkę sięgnąć, m.in. ze względu na sygnalizowaną przez Autorkę trwałość pradawnych mitów i związanych z nimi zwyczajów także we współczesnym Iranie po rewolucji 1979 roku.

Tomasz Babnis

Dobre ujęcie mitów przedmuzułmańskiego Iranu, nie tylko tych ściśle zaratusztriańskich. Autorka najpierw opowiada w baśniowej nieco konwencji daną historię, a potem w dalszej części rozdziału zamieszcza do niej komentarz. Tłumaczy irańskie podania w oparciu o badania naukowców różnych dziedzin, bo nie tylko religioznawców, ale i antropologów, językoznawców, historyków....

Książka ciekawa i bardzo wartościowa, ale do łatwych nie należy.
Jedną z trudności dla początkującego amatora mitologii Iranu będzie gąszcz imion, które mają po kilka wariantów (np. sam najwyższy Ormuzd, zwany Ahura Mazdą, Zaratusztra zwany Zardusztem lub Zoroastrem, itp.),a także duża ilość pomniejszych duchów i demonów, które są na usługach głównych Amszaspandów i ich demonicznych odpowiedników.
Trudno (choć nie niemożliwie) też czasem połapać się w warstwach tych wierzeń: które są najstarsze (Zurwan, Mitra, Waju--oni pojawiają się później w zredukowanej funkcjonalności, np. Mitra jako Słońce, Waju jako pomniejszy pomocnik któregoś Amszaspanda),które nowsze. Problemem jest to, że najstarsze księgi o mitach irańskich to Awesta, której rozdziały pisał już Zaratusztra.
Ogólnie, pierwsza część książki zajmuje się panteonem irańskich bogów, stworzeniem świata i ludzi, a druga dziejami ich największych ludzkich bohaterów (Jima, Sam, Zal, Rustam, Zaratusztra, Esfandjar, ...).
Książka moim zdaniem bardzo ważna dla osoby zdeterminowanej na poważnie poznać wierzenia Słowian. Wiele wątków słowiańskich można tu odnaleźć, chociażby przechodzenie przez most po śmierci, wątek Simorg, Baby Jagi, relacje słońca (Chora--nie Chorsa, który jest księżycem u Słowan) do Ormuzda (jak relacja Swaróg-Perun),itd. Warto poznać te wzorce relacji u źródła. Są też wątki odnajdywane w chrześcijaństwie, np. motyw Waru, budowli pełniącej rolę Arki Noego, a także opis zoroastriańskiej apokalipsy-końca świata.
Lekturę przeczytałem dwukrotnie, bo szkoda było mi "w pocie czoła zdobytej" wiedzy. Całość zwięźle streściłem na 8 stronach tutaj:
http://mer.chemia.polsl.pl/~pborys/Mitologia_Iranska.pdf
A tutaj streszczenie rozszerzone o parę innych pozycji literaturowych w postaci filmowej:
https://youtu.be/I7I-ZfBNnO8
Polecam osobom ciekawym świata.
Jeśli ktoś nie ma siły na całość, to może spróbować ograniczyć się chociaż do samych mitów bez omówienia naukowego, co powinno być szybsze. Same omówienia zasadniczo są zrobione dość przystępnie, choć zdarzył się jeden kwiatek, który aż wynotowałem (s. 208):
"Kontaminacja paralelnych wątków własnych i obcych, ich cyklizacja w większe całości była podstawowym sposobem kształtowania epickiej tradycji Iranu" :)
ps.
Na okładce jedno z wcieleń Simorg (moim zdaniem).

Książka ciekawa i bardzo wartościowa, ale do łatwych nie należy.
Jedną z trudności dla początkującego amatora mitologii Iranu będzie gąszcz imion, które mają po kilka wariantów (np. sam najwyższy Ormuzd, zwany Ahura Mazdą, Zaratusztra zwany Zardusztem lub Zoroastrem, itp.),a także duża ilość pomniejszych duchów i demonów, które są na usługach głównych Amszaspandów i ich...

Książka o mitologii dokładnie taka, jak lubię: autorka opisuje irańskie historie, a następnie podejmuje próbę wyjaśnienia ich genezy, a także przemian, jakie zaszły w wierzeniach. Do tego napisana piękną polszczyzną. Serdecznie polecam.

Książka o mitologii dokładnie taka, jak lubię: autorka opisuje irańskie historie, a następnie podejmuje próbę wyjaśnienia ich genezy, a także przemian, jakie zaszły w wierzeniach. Do tego napisana piękną polszczyzną. Serdecznie polecam.