Powtarzając swoją starą opnie:
Boska książka! :) Zdecydowanie warto przeczytać, jeśli chociaż trochę interesujesz się filozofią lub historią filozofii, jest to taki starożytny odpowiednik "Faktu" lub "Super Ekspresu", czytając to podczas sesji mieliśmy niezły ubaw, polecam!

Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które przeczytałem w życiu w latach 2000-2019.

Powtarzając swoją starą opnie:
Boska książka! :) Zdecydowanie warto przeczytać, jeśli chociaż trochę interesujesz się filozofią lub historią filozofii, jest to taki starożytny odpowiednik "Faktu" lub "Super Ekspresu", czytając to podczas sesji mieliśmy niezły ubaw, polecam!

Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się...

Książkę traktowałem jako uzupełnienie do I tomu filozofii Tatarkiewicza.
Nie zawiodłem się. Polecam filozofom :)

Książkę traktowałem jako uzupełnienie do I tomu filozofii Tatarkiewicza.
Nie zawiodłem się. Polecam filozofom :)

Owo dzieło często określa się jako jeden z pierwszych podręczników historii filozofii. Ciężko jednak pozytywnie ocenić warstwę merytoryczną, gdyż wiele informacji tu zawartych sam autor traktuje z przymrużeniem oka, inne pomieszane są z plotkami, jeszcze inne są błędne, w rozeznaniu czego pomagają użyteczne przypisy.

Największą wadą jednak jest to, że oprócz wyjątków, przy większości postaci dostajemy tylko imię, przybliżoną datę urodzin i śmierci, rodziców, zawód, wskazanie nauczycieli, garść luźnych, charakterystycznych powiedzonek, spis tytułów dzieł, fragmenty listów i testamentów. Ogólna charakterystyka filozoficznych nurtów to zdawkowy opis, który niewiele mówi.

Zatem jeśli ktoś szuka wiadomości z historii filozofii to się srogo zawiedzie. Jedyne co ta książka ma do zaoferowania, to luźne maksymy i śmieszne ciekawostki, które raczej wyglądają jak dowcip oponentów, mający zdyskredytować nielubianego filozofa (albo dowcip zwolenników, mający wychwalić lubianego).

---------------------------------------------------

„Ale zaufanie do jego [Diogenesa L.] krytycyzmu historycznego maleje wobec takich faktów, jak poważne traktowane zmyślonej plotki o dwóch żonach Sokratesa”.

[Solon z Salaminy] „Mówił, że mowa jest zwierciadłem czynów; że królem jest ten, kto jest najsilniejszy i najzdolniejszy; że prawa są podobne do pajęczyny: jeżeli bowiem dostanie się do niej stworzenie małe i słabe, nie może się wydostać, ale stworzenie większe rozerwie ją i spokojnie poleci dalej”.

„Ręcz za kogoś, a nieszczęście pewne”. Chilon.

"Nic godnego wiary nie powie język tego, kto ma w duszy myśli wahające się i niepewne" Pittakos z Mityleny

„[Bias] Zapytany przez bezbożnego człowieka, co to jest pobożność, milczał, a kiedy tamten zapytał go o przyczynę milczenia, odpowiedział: Milczę, bo pytasz o rzeczy, które ciebie wcale nie obchodzą”.

„Myzon mawiał, że nie ze słów trzeba wnioskować o rzeczach, ale z rzeczy należy dochodzić słów: nie dla słów bowiem są rzeczy, ale słowa dla rzeczy”.

„Zmianom podlegają tylko części, całość zaś jest niezmienna”. Anaksymander

„Tak np., kiedy Aleksinos zapytał go: „Czy przestałeś bić swojego ojca?”, Menedemos odpowiedział: „Ani go nie biłem, ani nie przestałem”. Kiedy zaś Aleksinos zauważył, że na pytanie trzeba odpowiedzieć jednoznacznym „tak” lub „nie”, Menedemos powiedział: „Byłbym głupi, gdybym stosował się do waszych praw, kiedy już na progu mogę się im przeciwstawić”.

„Rzecz znamienna – poeci, biorąc się do prozy, osiągają dobre wyniki, gdy natomiast prozaicy chcą wystąpić w roli poetów, ponoszą klęskę; najlepszy dowód, że proza jest dziełem natury, poezja – sztuki”.

„Arkesilaos unikał z reguły dyskusji przy winie; a gdy Aridelos poprosił go, aby zabrał głos na temat poruszonego przezeń zagadnienia, odpowiedział: „Szczególną zaletą filozofii jest właśnie to, że potrafi wybrać odpowiednią porę dla każdej rzeczy”.
„Opowiadano o nim inną jeszcze zabawną anegdotę: gdy ktoś go zapytał, dlaczego uczniowie z innych szkół przychodzą do Epikura, a nigdy na odwrót, opowiedział: „Bo mężczyzna może się stać eunuchem, ale eunuch nie może stać się mężczyzną”.

[Antystenes z Aten]
„Utrzymywał, że państwa giną wtedy, kiedy nie umieją odróżnić ludzi złych od dobrych”.
„Doradzał Ateńczykom, aby uchwalili przez głosowanie, że osły mają być końmi; a kiedy mu odpowiedziano, że to niedorzeczne, odparł: „A przecie i wasi generałowie, w rzeczywistości zupełnie niekompetentni, są dowódcami tylko na mocy głosowania”.

[Diogenes z Synopy]
„Gdy go zapytano, co mu dała filozofia, odpowiedział: „Jeżeli nawet nic innego, to w każdym razie to, że jestem przygotowany na wszelkiego rodzaju los”.
„...mawiał, że jest właściwością bogów nie potrzebować niczego, a właściwością ludzi, którzy chcą być im podobni, potrzebować niewiele”.

[Stoicy]
„Miłość rodziców ku dzieciom uważają za uczucie naturalne, którego nie znają jednak ludzie źli”.

[Teano, żona Pitagorasa] „Zapytana podobno raz „W ile dni po stosunku z mężczyzną kobieta powinna być uważana za czystą” – odpowiedziała: „Po stosunku ze swoim mężem od razu, po stosunku z obcym nigdy”.

„… a jeśli mówi, że był kimś, kiedy nie był, to jest nikim kiedy jest”.

[Empedokles]
„Mieszkańcy Akragas żyją tak, jakby mieli jutro umrzeć, domy zaś budują tak, jakby mieli żyć wiecznie”.

[Ksenofanes z Kolofonu] „Gdy Empedokles powiedział mu, że trudno jest znaleźć mędrca, odparł: „Bo kto chce rozpoznać mędrca, sam musi być mądry”.

Owo dzieło często określa się jako jeden z pierwszych podręczników historii filozofii. Ciężko jednak pozytywnie ocenić warstwę merytoryczną, gdyż wiele informacji tu zawartych sam autor traktuje z przymrużeniem oka, inne pomieszane są z plotkami, jeszcze inne są błędne, w rozeznaniu czego pomagają użyteczne przypisy.

Największą wadą jednak jest to, że oprócz wyjątków, przy...

Sokrates „dysputy prowadził nie po to, żeby zmusić przeciwnika do zmiany poglądu, lecz by razem z nim odkryć prawdę” (89).

„Sokrates twierdził, że jego daimonion przepowiada mu przyszłość” (s. 95).

„Wedle mego przekonania Sokrates zajmował się nie tylko etyką, lecz także filozofią przyrody. Wiadomo bowiem, że prowadził także dyskusje na temat przeznaczenia” (102).

„Słysząc, jak pewien człowiek chełpi się erudycją, zauważył: ‘Jak ci, którzy najobficiej jedzą, nie są zdrowsi od ludzi jedzących tylko tyle, ile im potrzeba, podobnie mądrzy nie są ci, którzy czytają wiele, ale ci, którzy czytają rzeczy użyteczne” (117).

„Eudklides uczył, że dobro jest jedno, a tylko bywa nazywane wieloma imionami; raz więc nazywa się mądrością, raz bogiem, raz rozumem, i inne tym podobne otrzymuje imiona. Natomiast odrzucał to, co przeciwne dobru, twierdząc, że coś takiego nie istnieje” (137).

„Platon używał słów w rozmaitych znaczeniach, aby dzieło swoje uczynić trudniejszym do zrozumienia dla profanów” (191).

Platon: „Świat jest tylko jeden i nie jest nieskończony, albowiem wzór, według którego został wykonany, był tylko jeden” (195).

Platon: „kiedy ktoś sam ma duszę szlachetną i zachowuje się z godnością, wtedy można uważać go za szlachetnego, i to jest najwyższy rodzaj szlachectwa” (202).

„Arystoteles miał nazwać piękną powierzchowność darem boga, Sokrates – krótkotrwałą tyranią, Platon – przywilejem natury, Teofrast – niemym oszustwem, Teokryt – złem ubranym w kość słoniową, Karneades – władzą królewską bez siły wojskowej” (264).

„Arystoteles często powtarzał: kto ma przyjaciół, nie ma przyjaciela” (265).

„Zdaje się, że od Antystenesa wywodzi się najbardziej rygorystyczna postać stoicyzmu. […] Od Antystenesa wywodzi się obojętność Diogenesa, wstrzemięźliwość Kratesa, panowanie nad sobą Zenona; to on stworzył podwaliny ich stylu życia” (317).

„Gdy Platon podał definicję ‘człowiek jest to istota żywa, dwunożna, nieopierzona’ i tą definicją chełpił się i zdobył poklask, Diogenes oskubał koguta i zaniósł do szkoły na wykład Platona, mówić: ‘Oto jest człowiek Platona’” (331).

„Widząc kogoś, komu niewolnik zawiązywał sandały, [Diogenes] powiedział: ‘będziesz szczęśliwy, kiedy i nos ci będą wycierać, a nastąpi to, gdy utną ci ręce’” (333).

„Przez Naturę rozumieją stoicy raz to, co jakby trzyma w skupieniu wszechświat, raz to, co rodzi wszystkie rzeczy na ziemi. Natura jest zatem siłą, która sama z siebie wprawia się w ruch i zgodnie z rozumnymi siłami twórczymi doskonali i skupia w oznaczonych okresach to, co sama z siebie tworzy i co jest zgodne ze źródłem, z którego pochodzi” (s. 437).

„Jęczmienny chleb i woda sprawiają największą rozkosz, jeżeli je spożył głodny” (647).

„Zaiste, lepiej by było uznać mitologiczne bajki o bogach, niż stać się niewolnikiem przeznaczenia przyrodników. Mitologia dopuszcza bowiem przynajmniej możliwość przebłagania bogów przez oddawanie im czci, przeznaczenie natomiast jest nieubłagalne” (649).

Sokrates „dysputy prowadził nie po to, żeby zmusić przeciwnika do zmiany poglądu, lecz by razem z nim odkryć prawdę” (89).

„Sokrates twierdził, że jego daimonion przepowiada mu przyszłość” (s. 95).

„Wedle mego przekonania Sokrates zajmował się nie tylko etyką, lecz także filozofią przyrody. Wiadomo bowiem, że prowadził także dyskusje na temat przeznaczenia”...

Świetnie mi się czytało. Historia, filozofia, starożytność. Moje klimaty.Sporo anegdot, sporo mądrości, sporo osobistości dziś już zapomnianych przez świat.

Świetnie mi się czytało. Historia, filozofia, starożytność. Moje klimaty.Sporo anegdot, sporo mądrości, sporo osobistości dziś już zapomnianych przez świat.

Filozofia w anegdotach. Wyraźny dowód, że do filozofii można podchodzić na luzie. Książka po prostu jedyna w swoim rodzaju. Chętnie zabieram ją w długie podróże.

Filozofia w anegdotach. Wyraźny dowód, że do filozofii można podchodzić na luzie. Książka po prostu jedyna w swoim rodzaju. Chętnie zabieram ją w długie podróże.

Kiepsko się czyta, jest sporo powtórzeń i dużo informacji, które do niczego się nie przydadzą, ale też są barwne historie o dosyć zabawnych postaciach, więc warto przekartkować i znaleźć jakieś smaczki. Najsensowniejsze rozdziały dotyczą oczywiście najsłynniejszych filozofów, bo ci nieznani mają tylko krótkie noty "encyklopedyczne". O Platonie czy Arystotelesie to lepiej poczytać współczesne opracowania, ale zachęcam do przyjrzenia się tutaj Diogenesowi z Synopy.

Kiepsko się czyta, jest sporo powtórzeń i dużo informacji, które do niczego się nie przydadzą, ale też są barwne historie o dosyć zabawnych postaciach, więc warto przekartkować i znaleźć jakieś smaczki. Najsensowniejsze rozdziały dotyczą oczywiście najsłynniejszych filozofów, bo ci nieznani mają tylko krótkie noty "encyklopedyczne". O Platonie czy Arystotelesie to lepiej...

Niewiele wiemy o autorze. Wg Wikipedii:
"Czas jego życia ustala się na pierwszą połowę III w., miejsce pochodzenia jest nieznane, istnieją domysły, że było to miasto Laertes w Cylicji. Opisuje żywoty i poglądy filozofów greckich od Talesa i siedmiu mędrców do Epikura włącznie. Jego dzieło jest ważnym źródłem wiedzy o filozofach, których pisma nie zachowały się do naszych czasów."
Ze "Wstępu" Kazimierza Leśniaka dowiedziałem się...
".....że całą obszerną dziesiątą księgę 'Żywotów' poświęcił Epikurowi i że z wyraźną sympatią przedstawia jego naukę...".
Niestety, Leśniak uważa, że nie ma przekonywujących dowodów, aby go uznać za zwolennika epikureizmu, a szkoda, bo ja nim jestem. Zauważę jeszcze, że znaczną część tekstu przetłumaczyła
Irena Krońska, o której przed chwilą wspominałem w recenzji "Rodzinnej Europy" Miłosza. Mogę jeszcze dodać, że ta książka wydana w 1984 r. kosztowała 260 zł., a przeciętne miesięczne wynagrodzenie wynosiło 16 838 zł. A warto ją mieć, bo dobry skorowidz pozwala znaleźć szybciej i więcej niż w internecie.
Książki typu almanachu czy encyklopedii recenzować nie jestem w stanie, natomiast w związku z pisaniem parę dni temu o dziełach Platona (Uczta i in.),uzupełniam wzmiankę o pochodzeniu przezwiska "Platon", że...... (str. 164):
"....imię Platon wywodzi się... ...jak mówi Neantes, z szerokości jego czoła".
Natomiast ze wspomnianego epikureizmu przytaczam ciekawą myśl, wymienioną przez Diogenesa jako dwudziestą szóstą, by zachęcić Państwa do poznania pozostałych trzydziestu dziewięciu (s. 655):
"XXVI. Wszelkie pożądania, które, chociaż nie zaspokojone, nie sprawiają bólu, nie są konieczne, a można się ich bez trudu pozbyć, ilekroć ich osiągnięcie okaże się trudne albo gdyby z ich powodu mogła powstać jakaś szkoda".

Niewiele wiemy o autorze. Wg Wikipedii:
"Czas jego życia ustala się na pierwszą połowę III w., miejsce pochodzenia jest nieznane, istnieją domysły, że było to miasto Laertes w Cylicji. Opisuje żywoty i poglądy filozofów greckich od Talesa i siedmiu mędrców do Epikura włącznie. Jego dzieło jest ważnym źródłem wiedzy o filozofach, których pisma nie...

Książka przedstawia myśli najważniejszych greckich filozofów. Dzięki jej przetrwaniu możemy wiedzieć o filozofach, których pisma nie przetrwały do naszych czasów. Polecam tę książkę wszystkim osobom zainteresowanym filozofią antyczną.

Książka przedstawia myśli najważniejszych greckich filozofów. Dzięki jej przetrwaniu możemy wiedzieć o filozofach, których pisma nie przetrwały do naszych czasów. Polecam tę książkę wszystkim osobom zainteresowanym filozofią antyczną.