Niewiele mam na co dzień do czynienia z literaturą popularnonaukową; miałem ładnych parę miesięcy temu, kiedy studiowałem i edukowałem się we wcześniejszych latach, ale rzadko było to coś, co sprawiało mi frajdę czy satysfakcję. Ot po prostu, trzeba było parę razy zajrzeć, zakuć najważniejsze i zdać. I to by było na tyle. Każdy z nas to zna na własnej skórze. Z "Trupią farmą" jest jednak całkiem inaczej. Zetknąłem się z nią przypadkiem czytając całkiem niezłą "Chemię śmierci" Simona Becketta, gdzie mocno zainteresowany przez autora antropologią i powodowany typową dla mnie ciekawością poszperałem na internecie na temat Trupiej farmy, o której autor w tej książce napomknął. Nie zawsze ciekawość prowadzi do piekła, tym razem doprowadziła mnie do kapitalnej książki, o takim właśnie tytule, która pogłębiła moje najnowsze zainteresowanie i zaspokoiła kilka interesujących kwestii oraz odpowiedziała na parę pytań na temat antropologii sądowej. (Już nie mówiąc o tym, że sprawiła wiele frajdy, że mogę się w ów temat bardziej i konkretniej zagłębić, tym razem już nie dzięki powieści, a bardziej poważnej i fachowej literatury).

Za szpitalem na wzgórzach Tennessee w miasteczku Knoxville znajduje się instytucja Billa Bassa - szefa wydziału antropologii na Uniwersytecie Tennessee - o osobliwej nazwie: Trupia Farma. Jest to jedyne laboratorium na świecie, gdzie pracownicy i studenci zajmują się badaniami dotyczącymi rozkładu zwłok na prawdziwym materiale ludzkim, który placówka otrzymuje zgodnie z prawem od zakładów pogrzebowych i, co ciekawe, od zaistnienia placówki w mediach, wielu zwykłych obywateli z własnej woli podpisuje dokumenty o przekazaniu ich zwłok do Trupiej Farmy w poczet nauki.

Trupia farma powstała w 1980 roku, a ruszyła w 1981 po otrzymaniu od zakładu pogrzebowego pierwszego ciała pewnego alkoholika, które wydała jego córka. Od tamtej pory tysiące studentów, przyszłych antropologów sądowych, oraz dotychczasowych pracowników laboratorium z Billem Bassem na czele, uczy się na prawdziwych zwłokach, gdzie ciała poddawane są różnego rodzaju testom: od zanurzeń w wodzie, czy cięcia różnymi narzędziami, aż po wystawianie na żer drapieżnikom. Jednakże antropolodzy nie badają tylko samych ciał, badają również otoczenie wokół nich: glebę, na której leżały, wodę lub bagna, w których były zanurzone, czy samochody i inne miejsca, w których zwłoki specjalnie umieszczono. Dzięki temu autorzy są w stanie odpowiedzieć w tej książce na wiele pytań, m.in. :

-Z jakiej odległości ludzki nos wyczuwa rozkładające się ciało?
-Jakie owady pojawiają się na ludzkich zwłokach i jak przyczyniają się do ich rozkładu?
-Od jak dawna zmarły nie żyje?
-Jaka była płeć, wiek, wzrost i rasa zmarłego?

Dodatkowo w książce mamy krótki wstęp, który specjalnie napisała słynna amerykańska pisarka kryminałów, Patricia Cornwell, która to też miała bezpośrednią styczność ze słynną placówką i doktorem Bassem i miała niejako wpływ do nadania nazwy "Trupia farma" (taki tez tytuł nosi jedna z książek autorki), a na końcu autorzy załączyli jeszcze dwa aneksy: jeden, w którym przedstawione są schematy kości ludzkiego szkieletu i układ czaszki, oraz drugi, gdzie znajduje się słowniczek terminów antropologicznych i sądowych.

Trupia farma to bez wątpienia miejsce, które od początku pełne jest kontrowersji. Zdarzały się bowiem przypadki niezadowolenia wśród okolicznych mieszkańców, którym przeszkadzał ów "poligon ciał", który znajdował się blisko nich, czy niezadowolonej dziennikarki, która nakręciła kontrowersyjny film o ciałach poległych żołnierzy i pokazała opinii publicznej chcąc doprowadzić do zamknięcia placówki. Jednakże laboratorium i jego pracownicy ani razu nie przegrali żadnej sprawy w sądzie i funkcjonują sprawnie do dziś. Jest to jedna z najważniejszych instytucji, która przyczyniła się do wyuczenia wielu utytułowanych dzisiaj antropologów sądowych, a przede wszystkim przyczyniła się (i ciągle to robi) do identyfikacji zwłok oraz przyczyn ich śmierci, co często spowodowało ujęcie oprawcy i jego sprawiedliwe osądzenie.

Książka ta nauczyła mnie kilku istotnych kwestii odpowiadając na pytania związane z kryminalistyką i antropologią sądową zaspokajając tym samym zainteresowanie tematem, które jakiś czas temu się u mnie narodziło, i chyba jak z Mery Roach, także i ze mną jest coś nie w porządku, bo podobnie jak jej ta książka sprawiła mi cholerną przyjemność podczas czytania i pewnie jeszcze do niej wrócę. Bez wątpienia warta poznania (i obowiązkowa) pozycja dla zainteresowanych antropologią sądową i kryminalistyką do czego zachęcam. ;)

O samej Trupiej Farmie może Wam jeszcze opowiedzieć (a nawet oprowadzić) Bill Bass we własnej osobie, jeśli poszukacie na youtubie:

https://www.youtube.com/watch?v=wt9evg5GG-o

Niewiele mam na co dzień do czynienia z literaturą popularnonaukową; miałem ładnych parę miesięcy temu, kiedy studiowałem i edukowałem się we wcześniejszych latach, ale rzadko było to coś, co sprawiało mi frajdę czy satysfakcję. Ot po prostu, trzeba było parę razy zajrzeć, zakuć najważniejsze i zdać. I to by było na tyle. Każdy z nas to zna na własnej skórze. Z "Trupią...