Dziesiątki (jeśli nie setki!) postaci i całkiem sporo o długiej historii Zanzibaru, ale jednocześnie nadal odnoszę wrażenie, że dowiedziałem się o nim bardzo niewiele.

Dziesiątki (jeśli nie setki!) postaci i całkiem sporo o długiej historii Zanzibaru, ale jednocześnie nadal odnoszę wrażenie, że dowiedziałem się o nim bardzo niewiele.

Pięknie napisany reportaż o Zanzbiarze. O jego kulturze i historii, o najważniejszych domach, o żółwiach i o ludziach - tych którzy Zanzibar eksploatowali, o tych którzy go kochali, o tych którzy go rozumieli. Polifoniczny, refleksyjny, choć pozbawiony zbędnych ozdobników. Przez to że oddaje głos wielu postaciom ważnym dla wyspy i tym, które nie zapisały się w podręcznikach, Zanzibar jawi się jako miejsce złożone. Afrykańskie, hinduskie, muzułmańskie, chrześcijańskie. Piękne i uwikłane w historię podboju. Bogate kulturowo i ograbione z ludzi, których spotkała niewola.

Pięknie napisany reportaż o Zanzbiarze. O jego kulturze i historii, o najważniejszych domach, o żółwiach i o ludziach - tych którzy Zanzibar eksploatowali, o tych którzy go kochali, o tych którzy go rozumieli. Polifoniczny, refleksyjny, choć pozbawiony zbędnych ozdobników. Przez to że oddaje głos wielu postaciom ważnym dla wyspy i tym, które nie zapisały się w...

Wyspa jak wyjęta rodem z najpiękniejszych marzeń sennych, otoczona legendarną powłoką egzotyki. Czas płynie na niej inaczej, wszystko zdaje się być nierealne. Miejsce, które dla jednych było rajem, dla innych było przedsionkiem piekła. Raj utracony, którego nie oszczędza czas biegnący nieubłaganie i jeszcze te żółwie...

Wyspa jak wyjęta rodem z najpiękniejszych marzeń sennych, otoczona legendarną powłoką egzotyki. Czas płynie na niej inaczej, wszystko zdaje się być nierealne. Miejsce, które dla jednych było rajem, dla innych było przedsionkiem piekła. Raj utracony, którego nie oszczędza czas biegnący nieubłaganie i jeszcze te żółwie...

Dla mnie rewelacyjna, interesuję się bardzo Zanzibarem, więc doceniam wkład pracy. Dużo dat, nazwisk, ciekawych postaci. Na początku wydaje się trudna, ale potem wciąga bez reszty. Dla osób, które chcą poznać historię tej pięknej wyspy, nie poprzestając na przewodnikowych informacjach.

Dla mnie rewelacyjna, interesuję się bardzo Zanzibarem, więc doceniam wkład pracy. Dużo dat, nazwisk, ciekawych postaci. Na początku wydaje się trudna, ale potem wciąga bez reszty. Dla osób, które chcą poznać historię tej pięknej wyspy, nie poprzestając na przewodnikowych informacjach.

Wybitny reportaż literacki wybitnej reporterki i pisarki. Opowiada o dawnym i dzisiejszym Zanzibarze, który niegdyś był baza do handlu niewolnikami. Smaczki, historyczne, styl, piękna forma - lektura obowiazkowa!

Wybitny reportaż literacki wybitnej reporterki i pisarki. Opowiada o dawnym i dzisiejszym Zanzibarze, który niegdyś był baza do handlu niewolnikami. Smaczki, historyczne, styl, piękna forma - lektura obowiazkowa!

Dawno, dawno temu konsulem na wyspie był poeta z Podola, Henryk Jabłoński. Odznaczany przez Francuzów i sułtana, nie był jednak krystalicznie uczciwy. Gdzieś na boku brał łapówki i gorąco interesował się długami władcy.
To nie koniec historii o zabłąkanym na końcu świata XIX wiecznym Polaku, po resztę należy sięgnąć do wyjątkowej książki o wyspie Zanzibar. Znakomita reportażystka, Małgorzata Szejnert, w iście gawędziarski sposób przybliża nam te odległe geograficzne rejony, przez długi czas kojarzone przede wszystkim z handlem niewolnikami, czy uprawą goździków.
W jej opowieści to kraj ściągający podróżników z całego świata, którzy stąd ruszali w głąb Czarnego Lądu, jak choćby przesławny David Livingstone. To kraj sułtanów posiadających niepokorne córki (historia księżniczki Salme, a przy jej okazji znów wątek polski),a dziś przede wszystkim turystyczny eden, kuszący rajskim pejzażem i wyjątkowo piękną rafą koralową.
Historia kolonizacji opowiedziana poprzez miejsca, budynki, pozwala spojrzeć na sprawę z innej perspektywy. Sposób narracji przypomina mi bajanie, klechdę, może przypowieść. Autorka urzeka klimatem, nastrojem, tonem. Całości dopełniają adekwatne fotografie.
Przyznam, że nie jest to książka do szybkiego połknięcia, na gorąco, od razu. Ma ona swoje wymagania. Mnie zmusiła do wolnego smakowania rozdziałów, sprowokowała też do sięgnięcia po inne materiały opisujące Zanzibar.
Mądra, przemyślana książka, która mimo zróżnicowanego pod względem tempa i charakteru repertuaru historii, kusi jednak spokojem. Obcując z tą książką czytelnik zyskuje relaks i odprężenie, a także rosnącą ochotę na daleką egzotyczną podróż.

http://buchbuchbicher.blogspot.com/

Dawno, dawno temu konsulem na wyspie był poeta z Podola, Henryk Jabłoński. Odznaczany przez Francuzów i sułtana, nie był jednak krystalicznie uczciwy. Gdzieś na boku brał łapówki i gorąco interesował się długami władcy.
To nie koniec historii o zabłąkanym na końcu świata XIX wiecznym Polaku, po resztę należy sięgnąć do wyjątkowej książki o wyspie Zanzibar. Znakomita...

eko + data

eko + data

+

+

„Dom żółwia. Zanzibar” to książka, w której konkretne miejsca na Zanzibarze opowiadają niezwykłą historię tego egzotycznego dla polskiego czytelnika rejonu świata. Zanzibarskie domy są dla Małgorzaty Szejnert jedynie przyczynkiem do opowieści o ludziach, którzy je wznieśli, lub w nich mieszkali. A ludzkie życie zawsze jest cząstką jakiejś większej historii. Ta prosta prawda posłużyła autorce do zbudowania wokół niej naprawdę świetnej książki, która łączy w sobie cechy pracy historycznej oraz najlepszego reportażu. Takie podejście do tematu sprawia, że „Dom żółwia. Zanzibar” nie jest kolejną suchą narracją o tym, co było, lecz niezwykłą podróżą w przeszłość, która jednocześnie pozwala zrozumieć teraźniejszość. Aby dopomóc czytelnikowi w wyobrażeniu sobie miejsc, o których czyta, Małgorzata Szejnert zamieściła w swojej książce bardzo bogaty zbiór rzadkich fotografii oraz grafik. Dzięki temu jeszcze lepiej możemy poczuć klimat tropikalnej wyspy i przyjrzeć się postaciom, które, w mniejszym lub większym stopniu, odcisnęły swoje piętno na jej historii. Sama lektura przywołała miłe wspomnienia z okresu mojej fascynacji twórczością Ryszarda Kapuścińskiego. Zarówno Mistrza Reportażu, jak i panią Szejnert łączy niezwykła zdolności do odkrywania przed czytelnikiem tajemnic zupełnie nieznanego mu świata. Kto lubi tego typu literackie podróże, nie powinien być zawiedziony.

Co istotne, w książce autorka nie ogranicza swojej opowieści tylko do właściwego obszaru wyspy, ale traktuje zagadnienie znaczeni szerzej. Jest to niezbędne, gdyż zrozumienie historii Zanzibaru nie jest możliwe bez przynajmniej skrótowego naszkicowania historii całego regionu. Wyspa ta była bowiem przez wieki kluczem do afrykańskiego interioru – stąd wyruszali handlarze niewolników po swój „łup” i tutaj też powracali. Z Zanzibaru startują też wielkie wyprawy odkrywcze Europejczyków, a sama wyspa stanowi bazę wypadową dla chrześcijańskich akcji misyjnych na kontynencie. Wreszcie w drugiej połowie XIX wieku Zanzibar jest punktem, w którym przecinają się sprzeczne interesy europejskich mocarstw. Tylko przedstawienie takiego całościowego obrazu pozwala zrozumieć fenomen tej stosunkowo niewielkiej wyspy w dziejach Afryki Środkowej.

Początkowe rozdziały to najbardziej „historyczna” część książki, w dużym stopniu bazująca na wspomnieniach z epoki i pracach historycznych. Kolejne rozdziały coraz mocniej jednak przybierają postać reportażu, a miejsce spisanych w przeszłości wspomnień i relacji zajmują żywe głosy współczesnych ludzi. Małgorzata Szejnert rozpoczyna swoją opowieść w drugiej połowie XIX wieku. Głośne nazwiska przebywających na wyspie Europejczyków - Livingstone’a, Stanley’a czy konsula Kirka, nierozerwalnie są już związane z dziejami nie tylko Zanzibaru, ale także całego regionu. Autorka oprowadza nas jednak i po innych domach, zamieszkiwanych przez mniej znane osobistości. Dzięki temu możemy zapoznać się z fascynującą, ale i w jakimś wymiarze tragiczną, historią zanzibarskiej księżniczki Salme, która, w imię miłości do niemieckiego przedsiębiorcy, zdecydowała się porzucić ojczyznę i przenieś się tysiące kilometrów na północ, do zupełnie odmiennego dla niej świata, jakim była ówczesna Europa. Poznajemy także postać Henryka Jabłońskiego, Polaka z Podola, którego los (wbrew jego skrytym pragnieniom, wyrażonym w słowach wiersza: „Nieraz proszę Boga, by mię na świata nie wywołał gody, By przez świat nie szła mego życia droga”) rzucił na tę odległą wyspę w roli francuskiego konsula. Ten bystry i wrażliwy obserwator od razu dostrzega brutalną rzeczywistość wyspy – wielkiego centrum handlu ludźmi, czego nie omieszka ubrać w piękne, ale smutne słowa poezji.

Ciekawym odkryciem w książce „Dom żółwia. Zanzibar” jest obraz stosunków społecznych panujących na wyspie. To niespotykane wręcz, że przez dziesięciolecia żyli obok siebie Arabowie, Hindusi, Persowie, afrykańscy niewolnicy z przeróżnych plemion, a potem także Europejczycy. Więcej, w sułtanacie Zanzibaru, islamskim państwie, było przyzwolenie na istnienie chrześcijańskich kościołów i działalność misjonarską. To niesamowite poplątanie kultur, narodowości i wyznań sprawia, że historia wysypy jest jeszcze bardziej niezwykła. Do czasu jednak. Rewolucja z roku 1964 ukazała, że pod cienką warstwą tolerancji tlił się już ogień nienawiści, a dawne krzywdy, jakich doznali murzyńscy niewolnicy, nie zostały zapomniane. Efektem tego była swoista czystka etniczna, której skali do dnia dzisiejszego nie udało się w pełni określić.

Zanzibar przez wieki był wielkim centrum handlu niewolnikami, skąd trafiali oni nie tylko na plantacje bogatych Arabów z wyspy, ale byli także wywożeni łodziami w kierunku Półwyspu Arabskiego czy Indii. Wstrząsające wrażenie robi zdjęcie, na którym przedstawiono złapanych niewolników z drewnianymi drągami zakończonymi rozgałęzieniem w kształcie litery V wokół szyi. Pozwala to na uzmysłowienie sobie, w jaki sposób wyglądało pędzenie niewolników z kontynentu w kierunku wybrzeża, a następnie transport w przeładowanych łodziach dhow na wyspę. Jeśli uwzględnimy sobie perspektywę czasową, jak długo trwał ten haniebny proceder (po obu stronach kontynentu),będziemy mieli pełen obraz bezkresu ludzkiego cierpienia, jakie niosło ze sobą niewolnictwo. Autorka odkrywa przed nami ten dramat w najlepszy możliwy sposób, bez moralizatorstwa, bez ideologicznej paplaniny, ale po prostu – pokazując zjawisko takim, jakim było ono w rzeczywistości. Warto też odnotować inną ciekawostkę, a mianowicie fakt, że gdy wreszcie europejskie mocarstwa postanowiły raz na zawsze rozprawić się z tym haniebnym procederem, nie obyło się to bez kolejnych dramatów, które kosztowały życie tysięcy ludzkich istnień, także Europejczyków, którzy polegli w walce z bezwzględnymi przemytnikami „żywego towaru”.

Współczesność Zanzibaru, zarysowana w końcowych rozdziałach książki, przedstawia nam problemy, jakie dotykają większość krajów afrykańskich. Brak perspektyw, zastój gospodarczy, kiepskie zarządzanie, korupcja – to tylko niektóre elementy składowe, niezbędne do zrozumienia rzeczywistości milionów ludzi w tym rejonie świata. Małgorzata Szejnert przedstawia nam współczesną sytuację na wyspie, gdzie dawny kolonializm, oparty na rzeczywistej kontroli obszaru, zastępuje kolonializm finansowy, polegający na symbiozie wąskiej grupy elity politycznej z napływającym z całego świata kapitałem. Zanzibar jest bowiem perełką turystyczną, która co roku jest w stanie przyciągnąć tysiące turystów z całego świata. Aby to jednak było możliwe, musi powstać odpowiednia ku temu infrastruktura. Zawłaszczanie dużych obszarów wyspy przez obcokrajowców wiąże się nierozerwalnie ze spychaniem rodzimej ludności do podrzędnej roli i nie niesie za sobą praktycznie żadnych korzyści. Stają się oni zbędną i nikomu nie potrzebną masą pośrodku wyspy, dla której szczytem marzeń jest znalezienie jakiejkolwiek pracy w powstających kurortach i hotelach.

Mimo początkowych obaw związanych z przyjętym przez autorkę pomysłem na książkę, muszę stwierdzić, że jej lektura była dla mnie czystą przyjemnością. „Dom żółwia. Zanzibar” to ciekawa w formie i bogata w treści pozycja, którą szczerze polecam osobom zainteresowanym Afryką i jej historią. Dobrze, że są jeszcze w Polsce pisarze, którzy chcą kontynuować dzieło Ryszarda Kapuścińskiego i przybliżać nam świat, którego prawdopodobnie nigdy byśmy osobiście nie poznali.

„Dom żółwia. Zanzibar” to książka, w której konkretne miejsca na Zanzibarze opowiadają niezwykłą historię tego egzotycznego dla polskiego czytelnika rejonu świata. Zanzibarskie domy są dla Małgorzaty Szejnert jedynie przyczynkiem do opowieści o ludziach, którzy je wznieśli, lub w nich mieszkali. A ludzkie życie zawsze jest cząstką jakiejś większej historii. Ta prosta prawda...

Oglądałam kiedyś pokaz przewracania wielkich figur ułożonych z kostek domina. Wystarczyło pchnąć pierwszy element, by uruchomić proces prowadzący do wyłonienia się z leżących już kostek barwnego obrazu, którego postaci nie można się było wcześniej domyślić.
„Dom żółwia” jest jak ogromna figura z domino. Zapisanie opowieści o losach pierwszej postaci, Davida Livingstone’a, powoduje, że akcja zaczyna się toczyć. Dzieje jednych bohaterów są przyczynkiem do wydarzeń przeżywanych przez innych. Za pośrednictwem baśniowych nieraz życiorysów autorka opowiada kawał historii Zanzibaru. Trzeba zaznaczyć, że recenzowany reportaż jest doskonałym przykładem dziennikarskiego obiektywizmu. Czytelnikowi przedstawione zostają niemal nagie (ale nie „suche”) fakty. Autorka powstrzymuje się od wydawania sądów, ocenę pozostawiając odbiorcom tekstu.
Książkę czyta się bardzo dobrze. Napisana została z pozycji człowieka dojrzałego, tolerancyjnego, który niejedno w życiu widział. Reportaż jest gęsty od faktów, za którymi autorka podążała z dużą dociekliwością i zaciekawieniem. Głębia przekazywanych treści została uzyskana przy wykorzystaniu prostego i jasnego języka, co czyni z „Domu żółwia” literacką perełkę.

Oglądałam kiedyś pokaz przewracania wielkich figur ułożonych z kostek domina. Wystarczyło pchnąć pierwszy element, by uruchomić proces prowadzący do wyłonienia się z leżących już kostek barwnego obrazu, którego postaci nie można się było wcześniej domyślić.
„Dom żółwia” jest jak ogromna figura z domino. Zapisanie opowieści o losach pierwszej postaci, Davida Livingstone’a,...