Genialna książka, zarówno literacko jak i merytorycznie jedna z najlepszych w tej serii. Jens Munk zasłynął z wypraw polarnych mających na celu odkrycie alternatywnej drogi do Indii przez Arktykę. Przeżył dziesiątki katastrof życiowych na lądzie i na morzu, ale za każdym razem utrzymał się na powierzchni.

Autor kreśli iście hiobowe losy duńskiego kapitana na szerokim tle. Podstawą jest zachowany dziennik z wyprawy Munka do Zatoki Hudsona oraz liczne listy i dokumenty z epoki. Tam, gdzie brakuje źródeł dotyczących głównego bohatera sięga po inne materiały z przełomu XVI i XVII wieku. Stąd opisy życia codziennego w Kopenhadze, w tym szczegółowe obrazy egzekucji przestępców, realiów życia w królewskiej flocie, czy relacje na temat innych morskich ekspedycji Danii.

Znakomita lektura, od której ciężko się oderwać, Jednocześnie książka inspiruje do refleksji nad nietrwałością ludzkich osiągnięć, przemijaniem i sensem życia.

Genialna książka, zarówno literacko jak i merytorycznie jedna z najlepszych w tej serii. Jens Munk zasłynął z wypraw polarnych mających na celu odkrycie alternatywnej drogi do Indii przez Arktykę. Przeżył dziesiątki katastrof życiowych na lądzie i na morzu, ale za każdym razem utrzymał się na powierzchni.

Autor kreśli iście hiobowe losy duńskiego kapitana na szerokim tle....

W skrócie o biografii Jensa Munka, duńskiego żeglarza, żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku, powiem tak: rzetelna i wzbudzająca emocje historia niezwykle ciekawego życia, pokazana na tle szerokiego kontekstu historyczno - społeczno - obyczajowego, z rewelacyjnym zakończeniem, dobrym środkiem i okropnym początkiem.
Właśnie tak. Początek okropny. Musiałam odłożyć, wrócić do pozytywnych opinii (zwłaszcza Balcara, którego b. szanuję) wziąć głęboki oddech i zacząć męczarnię ponownie. Po kilkudziesięciu stronach zaczęło być coraz bardziej ciekawie, od środka książka mnie pochłonęła, a końcówka poszła błyskawicznie, aż ciężko było odłożyć. Dobrze czasem zdać się na gust innych i nie zniechęcić się przedwcześnie :)
Styl nieco ciężkawy, książka rzetelnie napisana, a historia rozmyta szerokim tłem. Tyle, że z biegiem czasu cały ten kontekst historyczny i społeczny zaczyna mocno wciągać (zwracam uwagę m.in. na rewelacyjne opisy: stosowanych kar fizycznych, profesji katów, życia na statku, szkorbutu itp.).
Sądzę, że gdyby całość napisana była tak zwięźle i konkretnie jak końcówka, to byłby przebój. Ale czy wtedy nie szkoda tego całego kontekstu historyczno - społecznego? Rzadko kiedy po lekturze biografii ma się taki szeroki obraz czasów i miejsc jak tu.
Oceniam pomiędzy 6,5 - 7.
8 * nie dam przez udręczenie początkiem. Mniej gwiazdek nie można, ponieważ historia napisana zbyt rzetelnie, a biografia bardzo zajmująca. Polecam, ale chyba raczej osobom, które lubią zapomniane książki historyczne i których nie zniechęca szeroki kontekst w biografiach.

W skrócie o biografii Jensa Munka, duńskiego żeglarza, żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku, powiem tak: rzetelna i wzbudzająca emocje historia niezwykle ciekawego życia, pokazana na tle szerokiego kontekstu historyczno - społeczno - obyczajowego, z rewelacyjnym zakończeniem, dobrym środkiem i okropnym początkiem.
Właśnie tak. Początek okropny. Musiałam odłożyć, wrócić...

Czytałem już "Terror", potem coś w rodzaju "Terroru" w wersji amerykańskiej, a teraz przyszedł czas na Duńczyków. Jens Munk podobnie jak wielu innych żeglarzy poszukiwał drogi do Chin przez lodowe połacie Ameryki Północnej i prawie, że zapłacił za to najwyższą cenę, a z dramatycznej wyprawy w 1620 roku powróciło wraz z nim tylko dwóch ludzi. Jest to postać, która wywołuje sympatię u czytelnika. Ojciec był szlachcicem, któremu skonfiskowano majątek i osadzono w kopenhaskim więzieniu, a Jens przez całe życie walczył o odzyskanie ojcowizny czym rozsierdzał całą duńską szlachtę. W ostateczności zaczynał od zera na okręcie aż został kapitanem królewskiego statku. W międzyczasie terminował u portugalskiego kupca w Brazylii, szukał wielorybów na morzu Barentsa, walczył przeciwko Szwedom, ścigał piratów na duńskich wodach. Biografia też dosyć luźno traktuje samą postać Munka, a więcej opowiada o przełomie XVI i XVII wieku z perspektywy Kopenhagi. Dużo jest więc o duńskiej szlachcie, wojnie kalmarskiej ze Szwecją, duńskiej flocie. W każdym razie duże brawa dla Hansena, że wydobył z odmętów historii tak ciekawą postać.

Czytałem już "Terror", potem coś w rodzaju "Terroru" w wersji amerykańskiej, a teraz przyszedł czas na Duńczyków. Jens Munk podobnie jak wielu innych żeglarzy poszukiwał drogi do Chin przez lodowe połacie Ameryki Północnej i prawie, że zapłacił za to najwyższą cenę, a z dramatycznej wyprawy w 1620 roku powróciło wraz z nim tylko dwóch ludzi. Jest to postać, która wywołuje...

Biografia Jensa Munka, duńskiego żeglarza żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku, okazała się – mimo ospałego początku – lekturą ciekawą, pasjonującą i bardzo emocjonalną (co rzadko mi się zdarza). Autora wydobywa postać z nielicznych źródeł, z krótkich i lakonicznych zdań, z notatek urzędowych, kronik i dzienników i próbuje zszyć z tych strzępów pełny i wierny obraz historii życia i śmierci człowieka nietuzinkowego, cały czas przy tym świadomy, że więcej w tej opowieści będzie niedomówień, znaków zapytania i interpretacji niż niezbitych faktów. Skromne źródła, historia z przed ponad czterech wieków i styl autora (tłumaczenia) sprawiły, że nie mogłam oprzeć się wrażenia czytania jakiejś legendy, apokryfu czy mitu, gdzie fakty momentami musiały ustąpić miejsca przypuszczeniom, a to, co pewne, prawdopodobieństwu.

Z tej opowieści wyłania się historia człowieka, który kochał morze, dla którego domem były statki, który rzucił wyzwanie żywiołom, ale przede wszystkim jest to opowieść o człowieku, który walczył o swoje życie i odzyskanie godnego miejsca w społeczeństwie. Jens Munk bowiem urodził się obciążony „ciężkim” grzechem – był nieślubnym dzieckiem porywczego szlachcica. Na domiar złego jego ojciec Eryk miał tyleż samo zasług dla króla, jak i zatargów z możnowładcami, co ostatecznie doprowadziło do jego uwięzienia i pozbawienia go tytułu szlacheckiego. Swoje bohaterskie i gwałtowne życie zakończył śmiercią samobójczą w celi więziennej. Wszystko to była jak klątwa rzucona na jego nieślubnego syna Jensa, który mimo licznych dokonań dla Danii nigdy nie otrzyma listu nobilitacyjnego, co więcej, po każdym spektakularnym zwycięstwie na morzu zostaje niejako upokorzony nieadekwatnie niską nagrodą czy wręcz przemilczeniem jego zasług.

Trudno powiedzieć, czy to kolejne upokorzenia, czy chęć dokonania czynu niewątpliwie spektakularnego, czy po prostu marzenia żeglarza rzuciły Munka w lodowe szpony Przejścia Północno-Zachodniego, które to przez kilka kolejnych wieków zbierze śmiertelne żniwo wśród licznych śmiałków podejmujących próby pokonania mroźnego labiryntu. Załoga kapitana Jensa Munka będzie jedną z pierwszych ofiar Białego Minotaura – jak trafnie nazywa te tereny autor. Przyczyn tragicznego finału wyprawy może być kilka: nieodpowiednie ubranie, niewyspecjalizowany lekarz, brak owoców i świeżego mięsa, rakiet śnieżnych i oczywiście błędy ludzkie. Jednak patrząc na wiele następnych prób pokonania Przejścia Północno-Zachodniego, które kończyły się niepowodzeniem (w najlepszym wypadku) lub nawet śmiercią całej załogi, mimo że ekipy były za każdym razem lepiej wyposażone i bogatsze w doświadczenia, a statki silniejsze, nasuwa się smutny wniosek, że droga ta jest po prostu śmiertelnie niebezpieczna, a każda wyprawa obarczona ryzykiem utraty życia. Być może gdyby Jens Munk znał przyszłość i losy kolejnych statków, nigdy nie wyruszyłby z portu, nigdy nie naraziłby ludzi na okrutną śmierć z powodu wycieńczenia i szkorbutu. Być może, a być może nie. Ale jest wiek XVII i Jens Munk pociągnięty wizją glorii odkrywcy znacznie krótszej morskiej drogi do Chin i uczynienia króla Danii władcą mórz wyrusza w podniosłym nastroju, pełen nadziei i pewności w najtrudniejszą żeglugę swojego życia. Po ponad roku wraca ledwie żywy z jedynie dwójką ludzi i nie zostaje powitany jako bohater, który pokonał mróz, głód i szkorbut, który złożony stawiał czoła bezlitosnym szkwałom, ale jako ten, który zawiódł, który powiódł ludzi na straszliwą śmierć i zniszczył statek. Według autora był to moment przełomowy w życiu Munka. Złamany porzuca marzenia o godności, o zasłużonym miejscu w społeczeństwie duńsko-norweskim. Rozumie, że ani oddana, wierna służba królowi, ani tytaniczny wysiłek, ani odwaga nie zmyją jego podstawowej winy – bycia bękartem infamisa Eryka Munka.

Nie ukrywam, że początek lektury nie był łatwy, nie odpowiadał mi języka autora (lub tłumacza),musiałam się wgryzać w tekst, dopasowywać, nastrajać moje receptory, ale potem to była już jazda z górki. Dałam się porwać opowieści Thorkilda Hansena, który robiąc research, nie miał łatwego zadania. Swoją narrację buduje bardzo rzetelnie, przytacza zapisy źródłowe i je komentuje, polemizuje z poprzednimi biografami, co czyni tekst jeszcze bogatszym i oryginalnym. Wykazuje się też ogromnym znawstwem tematyki morskiej, wprowadza szczegółowe opisy statków, ich wyposażenia, nie brak też pięknych, sugestywnych scen morskich, zarówno flauty, jak i sztormów. I jak to bywa przy dobrych biografiach, czytelnik otrzymuje też szeroki obraz społeczeństwa i czasu, w którym żyje bohater.

Książkę bardzo polecam, choć wiem, że nie jest łatwa i raczej nie należy do kategorii „zabierz na wakacje” (jednak czemu nie?),ale to naprawdę kawał dobrej opowieści o człowieku jak z greckich mitów: odważnym, silnym, podejmującym nierówną walkę z losem, klątwą, fatum? A przy tym jest to rzetelna lekcja historii o Danii i Norwegii z przełomu XVI i XVII wieku, o żeglarstwie, potęgach morskich i pionierskich wyprawach w poszukiwaniu Przejścia Północno-Zachodniego.

Biografia Jensa Munka, duńskiego żeglarza żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku, okazała się – mimo ospałego początku – lekturą ciekawą, pasjonującą i bardzo emocjonalną (co rzadko mi się zdarza). Autora wydobywa postać z nielicznych źródeł, z krótkich i lakonicznych zdań, z notatek urzędowych, kronik i dzienników i próbuje zszyć z tych strzępów pełny i wierny obraz...

Biografia duńskiego żeglarza wyróżnia się spośród popularnej serii Biografii Sławnych Ludzi. Autor podszedł do swojego bohatera w sposób, jak się wydaje, bardzo osobisty. Thorkild Hansen brał udział (czego można dowiedzieć się z treści dzieła) w ekspedycji naukowo-badawczej, której celem było zlokalizowanie miejsca, gdzie Jens Munk wraz ze swoją załogą przezimował (w mrożących krew w żyłach warunkach) w rejonie Zatoki Hudsona. Impreza ta potwierdziła całą grozę wydarzeń, jakie były w udziale duńskich śmiałków i z jakich tylko trzem udało się ujść z życiem. Książka zaczyna się właśnie od krótkiego wprowadzenia, napisanego w oparciu o przechowane do naszych czasów dzienniki kapitana Munka. Stanowi to pewne odejście od formy rozpoczynania klasycznych biografii. Autor wprowadzając taki swoisty odwrócony porządek miał, jak się zdaje, na celu zasygnalizowanie tego, iż na życiu prezentowanej postaci tkwiło pewne fatum, które było osią jego egzystencji. Zdeterminowanie życia Jensa Munka tym, w jakiej grupie społecznej się urodził i jak wielkie piętno na nim wywarły wydarzenia związane z kolejami losu jego ojca są motorem przewodnim rozważań Hansena. Biografia zyskuje bardzo wiele z tego powodu. Opisy wielu podróży, miejsc, potyczek zbrojnych, klęsk i sukcesów Munka są niejako tłem wyżej opisanego determinizmu. Oczywiście nie chcę powiedzieć, że w biografii mamy do czynienia z przesadnym psychologizmem. Hansen to nie Stefan Zweig. Można odnieść jednak wrażenie, że autor w jakiś sposób chce nam przekazać pewne wątki z własnego życia. Często podkreśla, iż życie ludzi, niezależnie od czasów, jest uzależnione bardziej od pozycji, którą często niezasłużenie zajmują, a nie od ich zdolności, kompetencji czy też zasług. Ba, często te ostatnie są solą w oku innych, prowadzą do zawiści, arogancji i pogardy dobrze sytuowanych wobec próbujących się wybić parweniuszy. Życie Jensa Munka to właśnie ciągłe próby wybicia się z formy, w którą wtłoczył go przypadek. Niestety czasy w których przyszło mu żyć nie pozwoliły z tej formy się uwolnić. Bilans klęsk przewyższył sukcesy. Człowiek musiał upaść. Lecz pozostała po nim pamięć heroizmu czynów, walki z przeciwnościami, nieulegania wrogom, niegasnącego zmagania z naturą, która ostatecznie okazała się uczciwszą od ludzi. Polecam książkę wszystkim, którzy chcą się zetknąć z biografią na wysokim poziomie. Z nietuzinkowym piórem oraz z pierwszorzędną historią człowieka, który miał w sobie tę siłę, jaka charakterystyczna jest tylko dla nielicznych.

Biografia duńskiego żeglarza wyróżnia się spośród popularnej serii Biografii Sławnych Ludzi. Autor podszedł do swojego bohatera w sposób, jak się wydaje, bardzo osobisty. Thorkild Hansen brał udział (czego można dowiedzieć się z treści dzieła) w ekspedycji naukowo-badawczej, której celem było zlokalizowanie miejsca, gdzie Jens Munk wraz ze swoją załogą przezimował (w...