Organizatorem akcji jest miesięcznik Biblioteka w szkole. Jest to wydawany od 24 lat magazyn dedykowany nauczycielom bibliotekarzom w każdym typie szkół. Celem miesięcznika jest promowanie czytelnictwa wśród uczniów i uczynienie bibliotek sercem szkoły. Miesięcznik pomaga w cyfryzacji i edukacji medialnej. Pomysłodawcom miesięcznika od początku jego istnienia przyświeca cel, aby był on blisko realiów prawdziwej polskiej szkoły. Nie teoretyzują, opierają się na praktyce i faktycznych możliwościach. 

Akcja „Ogólnopolskie wybory książek” okazała się sporym sukcesem – szczególnie jeśli wziąć pod uwagę frekwencję – głosowało 446 989 osób! W tym: 229 641 uczniów szkół podstawowych, 106 541 uczniów gimnazjów, 110 807 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wybory zorganizowano w 2 368 placówkach, a frekwencja wyniosła aż 67%. Nauczyciele podkreślali wielki entuzjazm i zaangażowanie wśród uczniów. Wyniki nie są może szczególnie zaskakujące, jeśli wziąć pod uwagę ścisłą czołówkę – bo to najczęściej są albo tytuł bardzo popularne, z szeroką kampanią promocyjną, albo lektury szkolne. Lektury zajmują czołowie miejsca w wyborach szkół podstawowych, jednak jak wskazują organizatorzy: Czym starsi uczniowie, tym gorzej lektury obowiązkowe czy zalecane przez szkołę wypadają w rankingu. Można to interpretować jako rozmijanie się preferencji czytelniczych uczniów z wymogami programów szkolnych (zwłaszcza w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej), ale można też oceniać to zjawisko pozytywnie – jako dowód na to, ze poza lekturą książek, których znajomość jest konieczna dla poznania najważniejszych dzieł literatury polskiej i powszechnej, młodzież czyta także w wolnym czasie, dla przyjemności. Wysokie miejsce lektur szkolnych może też wskazywać na to, że są to jedyne książki, które dany uczeń w ogóle przeczytał. Dla wielu nauczycieli szokujący był fakt, że wśród szkół ponadgimnazjalnych na pierwszym miejsc znalazła się trylogia EL James. Organizatorzy podkreślają, że wybory zbiegły się w czasie z silną kampanią promocyjną ekranizacji „Pięćdziesięciu twarzy Greya” - co mogło mieć wpły w wynik. Można też założyć, że część osób wpisała ten tytuł, aby zamanifestować swój wywrotowy charakter i zaszokować nauczycieli. Jak czytamy na stronie akcji: z drugiej strony, dlaczego przykładać do uczniów (zwłaszcza tych starszych) inną miarę niż do osób dorosłych? Przecież „Pięćdziesiat twarzy Greya” było hitem wydawniczym na całym świecie, książką, o której się wiele mówiło i pisało, która przecież kupowały i czytały miliony ludzi – w tym także osoby dystansujące się od takich a nie innych uczniowskich wyborów. Skąd przekonanie, ze młodzież może (a wręcz powinna) być odporna na tego typu zjawiska?

Oczywiście taki ranking popularności nie jest w żadnym razie wykazem książek zalecanych – ale może być wskazówką dla nauczycieli i bibliotekarzy jakie książki należy kupować dla bibliotek i o jakich tytułach rozmawiać z młodzieżą. Z informacji organizatorów akcji wynika, że wielu dyrektorów szkół, widząc rozbieżność między preferencjami czytelniczymi uczniów a stanem księgozbiorów w bibliotece szkolnej, bezpośrednio po wyborach zdecydowało o uzupełnieniu zbiorów bibliotecznych, kierując się opiniami uczniów.

Przejdźmy jednak do samych wyników:

Dzieci z Bullerbyn (Lindgren A.) - 4724
Baśnie (Andersen H. Ch.) - 3623
Martynka (Delahaye G.) - 3459
Mikołajek (Goscinny R., Sempé J. J.) - 3203
Kubuś Puchatek (Milne A. A.) - 2899
Koszmarny Karolek (Simon F.) - 2625
Zaopiekuj się mną (Webb H.) - 2570
Franklin (Bourgeois P.) - 2441
Baśnie (Grimm J., W.) - 2374
O psie, który jeździł koleją (Pisarski R.) - 1873

Tutaj nie ma żadnego zaskoczenia. W czołówce są lektury szkolne oraz popularne serie dla dzieci. Rekordzistą pod względem liczby zgłoszonych tytułów jest Grzegorz Kasdepke. Na liście znalazły się aż 33 jego książki. Pełne wyniki można znaleźć tutaj. 

Harry Potter (Rowling J. K.) - 18684
Opowieści z Narnii (Lewis C. S.) - 17945
Hobbit czyli tam i z powrotem (Tolkien J. R. R.) - 14832
Mikołajek (Goscinny R., Sempé J. J.) - 11888
Dziennik Cwaniaczka (Kinney J.) - 10532
Magiczne drzewo (Maleszka A.) - 9400
Koszmarny Karolek (Simon F.) - 6327
Akademia Pana Kleksa (Brzechwa J.) - 5497
Dzieci z Bullerbyn (Lindgren A.) - 5219
Władca pierścieni (Tolkien J. R. R.) - 5136

Tutaj w pierwszej dziesiątce też bez niespodzianek – lektury oraz serie, które są popularne ze względu na ekranizacje, czy kampanie reklamowe. Jednak na dalszych miejscach można znaleźć ciekawe tytuły np. Oskar i pani Róża 972 osoby oddały na tę książkę swój głos. Anaruk chłopiec z Grenlandii Centkiewiczów 728 głosów; książki z serii Uniwersum Metro 2033 zebrały 344 głosy; Love, Rosie Cecelii Ahern ma 230 głosów. Pamiętajmy, że to uczniowie klas IV-VI, czyli w wieku 10-12 lat. Tutaj również rekordzistą jest Grzegorz Kaspedpe – na liście znalazło się 30 jego książek.
Pełna lista dostępna jest tutaj.

Gwiazd naszych wina (Green J.) - 11217
Harry Potter (Rowling J. K.) - 9299
Hobbit czyli tam i z powrotem (Tolkien J. R. R.) - 8168
Igrzyska śmierci (Collins S.) - 8153
Pięćdziesiąt twarzy Greya (James E. L.) - 5433
Zostań, jeśli kochasz (Forman G.) - 5350
Wiedźmin: Saga o wiedźminie (Sapkowski A.) - 4996
Władca Pierścieni (Tolkien J. R. R.) - 4722
Niezgodna (Roth V.) - 4074
Zmierzch (Meyer S.) - 2868

Tak równie dobrze mogłaby wyglądać odpowiedź na pytanie jakie ekranizacje książek ostatnio oglądałeś lub w przypadku Wiedźmina – na jaką grę czekasz. Należy mieć nadzieję, że większość uczniów po obejrzeniu filmów sięgnęła po książkę. Pełna lista wyborów gimnazjalistów dostępna jest tutaj. Na liście są też pozostałe książki Johna Greena (których ekranizacji jeszcze nie ma), jest kilka książek Nicholasa Sparksa, Stephena Kinga czy Brandona Mulla. Pod koniec listy z 51 głosami można znaleźć Trzech muszkieterów oraz Zdążyć przed panem Bogiem Hanny Krall, które zebrało tyle samo głosów, co m.in. Inferno Dana Browna.

Pięćdziesiąt twarzy Greya (James E. L.) - 13529
Wiedźmin: Saga o wiedźminie (Sapkowski A.) - 6916
Gwiazd naszych wina (Green J.) - 6678
Igrzyska śmierci (Collins S.) - 5942
Harry Potter (Rowling J. K.) - 5375
Pieśń lodu i ognia (Martin G. R. R.) - 5160
Hobbit czyli tam i z powrotem (Tolkien J. R. R.) - 5053
Władca Pierścieni (Tolkien J. R. R.) - 3666
Uniwersum Metro 2033 - 3448
Zmierzch (Meyer S.) - 2593

O pierwszym miejscu już pisaliśmy, więc nie będziemy się powtarzać. Czołówka nieznacznie różni się od wyborów gimnazjalistów. Pozostałe wysokie miejsca należą do pisarzy popularnych takich jak Sparks, Flanagan, Zusak, Ahern, Schmitt, Zafon. Zaskakująca jest wysoka pozycja dwóch książek, a mianowicie Pamiętnika narkomanki 2412 głosów i My, dzieci z dworca ZOO 1568 głosów – nie są to książki ostatnio wznowione, a mimo tego są odpowiednio na 14 i 26 miejscu, wyprzedzając np. Hopeless Coleen Hoover, czy Złodziejkę książek Zusaka. Najpopularniejszym pisarzem jest Stephen King – na liście znalazły się aż 42 jego tytuły w tym UWAGA! Znalezione nie kradzione, na które zagłosowało aż 110 osób – pomimo tego, że głosowanie odbywało się w pierwszym kwartale tego roku, a premiera książki jest jutro. Pełna lista tutaj.

Co wynika z tego badania? Po pierwsze, że wbrew temu, co się mówi i pisze – młodzież i dzieci czytają – w końcu udział w ankiecie wzięło prawie 450 tys. osób, więc jest to już wiarygodna grupa reprezentatywna. Wśród tendencji ogólnych, dotyczących wszystkich grup wiekowych, widać popularność serii i cykli wydawniczych, książek wspieranych przez reklamy, filmy, gry komputerowe. Budujący jest też fakt, że lista zgłaszanych książek była bardzo długa i rozbudowana, co wskazuje na to, że dzieci i młodzież siegają jednak po tytuły spoza listy lektur. Niepokoi trochę słaba obecność polskich tytułów – czy wynika to z faktu, że polscy autorzy nie potrafią zainteresować młodzieży swoimi tytułami, czy może kampanie reklamowe polskich książek nie są tak rozbudowane jak zagranicznych „hitów”?

Braliście udział w tych Wyborach? Co sądzicie o wynikach?