„Tam, gdzie stoją posągi świętego Jana Nepomucena, tam jest Europa Środkowa" - powiedział niedawno jeden z austriackich historyków sztuki. Popularność tego męczennika epoki średniowiecza (zginął utopiony w Wełtawie na rozkaz króla Wacława IV w roku 1393) wykracza jednak daleko poza nasz kontynent i sięga m.in. Ameryki Południowej, a nawet Japonii. Nie ma chyba drugiej takiej postaci w dziejach czeskiego Kościoła, która wywoływałaby w ciągu wieków tyle sprzecznych emocji, ale kult praskiego wikariusza, rozwinięty na niebywałą skalę zwłaszcza w czasach baroku, wciąż jest bardzo żywy i stanowi ważny składnik europejskiej tożsamości. (od Autora)
Zginął, podobnie jak ksiądz Popiełuszko, w odmętach rzeki. Zanim wrzucono go do Wełtawy, sam król Wacław IV przypalał mu boki. A działo się to 20 marca 1393 roku! „Tam, gdzie stoją posągi Jana Nepomucena, tam jest Europa Środkowa" - napisał austriacki historyk sztuki Aldemar Schiffkorn przy okazji międzynarodowej wystawy poświęconej praskiemu męczennikowi, którego figury spotykamy najczęściej przy drogach, w pobliżu rzek i na mostach, gdzie ma nas chronić przed powodzią. Któż nie zna kapłana w birecie i komży, z pięcioma gwiazdkami nad głową, nierzadko z palcem na ustach lub z krzyżem i palmą w dłoniach! Jednak sława tego świętego sięga daleko poza granice kontynentu europejskiego. Ten „patron milczenia" należy niewątpliwie do najpopularniejszych w świecie (tak, tak, jego kult dotarł nawet do Ameryki Łacińskiej, Afryki, Chin, Japonii, na Filipiny), a jednocześnie najbardziej nękanych przez historiografię średniowiecznych świętych. Mało który syn ziemi czeskiej wzbudzał w ciągu wieków tyle skrajnych emocji - od uwielbienia po nienawiść! - co święty Jan Nepomucen.