Przetrwają najżyczliwsi. Jak ewolucja wyjaśnia istotę człowieczeństwa?
- Kategoria:
- popularnonaukowa
- Tytuł oryginału:
- Survival of the Friendliest: Understanding Our Origins and Rediscovering Our Common Humanity
- Wydawnictwo:
- Copernicus Center Press
- Data wydania:
- 2022-09-07
- Data 1. wyd. pol.:
- 2022-09-07
- Liczba stron:
- 280
- Czas czytania
- 4 godz. 40 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788378866374
- Tłumacz:
- Kasper Kalinowski
- Tagi:
- życzliwość przetrwają najżyczliwsi Brian Hare Vanessa Woods Copernicus Center Press Kasper Kalinowski przyjaźń współpraca relacje przyjaciele predyspozycje społeczne samoudomowienie
Najpopularniejsza interpretacja teorii ewolucji Karola Darwina głosi, że przetrwają tylko najsilniejsi. Dlatego prześcigamy się w wymyślaniu nowych rodzajów broni, nowych sztuk walki i sposobów obrony. Czy słusznie?
Brian Hare i Vanessa Woods rozprawiają się z błędnym rozumieniem myśli Darwina. Wyjaśniają, że z ewolucyjnego punktu widzenia najkorzystniejszą strategią jest przyjaźń. Opisują dotychczasowe odkrycia naukowe i eksperymenty psychologiczne, wyciągają wnioski z własnych badań nad zdolnością współpracy u różnych gatunków zwierząt oraz nad relacjami ludzi z psami. Przyglądają się także mrocznej stronie ludzkiej natury. Analizując przyczyny wojen i ludobójstw, zastanawiają się, jak to możliwe, że jesteśmy najbardziej tolerancyjnym, a jednocześnie najokrutniejszym gatunkiem na Ziemi.
Szukając odpowiedzi na to pytanie, należy cały czas pamiętać o tym, co tak naprawdę miał na myśli Darwin: sekret naszego przetrwania leży nie w tym, ilu wrogów pokonaliśmy, lecz w tym, ilu przyjaciół udało nam się zdobyć.
Teoria samoudomowienia stanowi prawdopodobnie największy przełom ostatnich lat w zrozumieniu ewolucji człowieka, będąc kluczem do wyjaśnienia, jak wyłonił się ludzki umysł oraz język. Koncepcja ta rzuca wyzwanie naszym potocznym przekonaniom, gdyż za najważniejsze dla ewolucji człowieka uznaje rozwój nie inteligencji czy myślenia abstrakcyjnego, lecz predyspozycji społecznych, takich jak życzliwość, tolerancja, czy zdolność do współpracy. Autorzy z gracją prowadzą czytelnika przez najnowszy dorobek psychologii porównawczej (opisującej umysły ludzi i innych zwierząt) - dorobek doskonale im znany, ponieważ w znaczącym stopniu oparty właśnie na ustaleniach Briana Hare’a i jego współpracowników.
Sławomir Wacewicz Centrum Badań nad Ewolucją Języka (CLES) UMK w Toruniu
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Klucz do życiowego sukcesu? Życzliwość wobec drugiego człowieka
Brian Hare to naukowiec (tak, amerykański) – profesor na Wydziale Antropologii Ewolucyjnej i w Centrum Neuronauk Kognitywnych Uniwersytetu Duke’a. Na uczelni tej założył ośrodek badań nad psim poznaniem (Hare, jak sam zaznacza, uwielbia psy) Duke Canine Cognition Center. Badacz razem z Vanessą Woods, pisarką i dziennikarką, a prywatnie jego żoną, napisał książkę „Przetrwają najżyczliwsi. Jak ewolucja wyjaśnia istotę człowieczeństwa?”.
Choć to książka popularnonaukowa, to – biorąc pod uwagę inne tego rodzaju pozycje – w pewnych momentach ta część naukowa zdecydowanie przeważa nad popularną. Co więcej, choć książka ma 280 stron, to aż 60 z nich stanowią umieszczone na jej końcu przypisy. Jeśli więc ktoś chciałby rozwinąć swoją wiedzę na tematy poruszane w tej publikacji, z ich pomocą skutecznie może to zrobić.
„Przetrwają najżyczliwsi” nie jest więc pozycją mającą wiele stron, nie stanowi też szczegółowego, całościowego podejścia do kwestii przedstawionej w tytule. Hare i Woods wskazują, dlaczego kluczem do przetrwania ludzkości jest wzajemna życzliwość, jednak robią to, odnosząc się przede wszystkim do własnych badań i tych, które je poprzedzały. Mimo to, a może właśnie dlatego, warto po nią sięgnąć.
Autorzy rozprawiają się bowiem w swojej publikacji z teorią ewolucji Darwina, która głosiła, że przetrwają najsilniejsi. Dowodzą, że z ewolucyjnego punktu widzenia szanse na przetrwanie mają ci, którzy okażą innym przyjazne nastawienie. Wyjaśniają, że powodem, dla którego to homo sapiens, a nie inny gatunek człowieka zdołał przetrwać do dzisiaj i podbić ziemię, była jego zdolność do współpracowania z innymi przedstawicielami człowieka rozumnego. Wcale nie byliśmy najsilniejsi, najwięksi, nie mieliśmy największych mózgów, a jednak to nasi przodkowie, komunikując się na coraz większe odległości i współpracując, zdołali przetrwać.
„Przetrwają najżyczliwsi” to jednak nie tylko książka o ludziach. Nie zabrakło w niej badań związanych z psami – okazuje się, że „najlepszy przyjaciel człowieka” ma z nim naprawdę wiele wspólnego. Autorzy badali również lisy, a także szympansy bonobo. To jedyny gatunek ssaka naczelnego, wśród którego przedstawicieli nie odnotowano przypadku zabicia jednego osobnika przez drugiego. Dlaczego? Bardzo ciekawą odpowiedź znajdziecie w książce – znajdą się tam informacje o tym, co nas z tymi wspaniałymi zwierzętami łączy, ale i dzieli.
Hare i Woods nie skupiają się bowiem wyłącznie na jasnej stronie mocy i wspominają także o tym mroczniejszym obliczu człowieka. To prawda, potrafi się on porozumiewać z innymi, ale dzięki zdolnościom komunikacji nierzadko wikła się w wojny, dokonuje ludobójstw, jest najokrutniejszym gatunkiem na Ziemi. Autorzy tłumaczą bowiem, że tak naprawdę Darwinowi nie chodziło o to, że sukces człowieka polega na tym, ilu wrogów pokonał, a raczej związany jest z tym, ilu przyjaciół udało mu się zdobyć.
Anna Sierant
Oceny
Książka na półkach
- 587
- 128
- 18
- 14
- 12
- 5
- 4
- 3
- 3
- 3
Cytaty
(…) dehumanizacja jest kluczowym czynnikiem wyjaśniającym ludzkie okrucieństwo.
OPINIE i DYSKUSJE
Jestem wdzięczna książkom, które otwierają przede mną drzwi perspektyw. Jedną rzeczą jest zapoznanie się z zupełniem nowym konceptem – przykład, twoje ciało składa się z mniejszych elementów zwanych komórkami, a każda komórka zwierzęca posiada jądro – a inną przekroczenie linii okalającej niezbite fakty i wybranie się w podróż do świata teorii. Do świata badań naukowych (często zwłaszcza społecznych),który wyraźnie rozróżnia pojęcia „wyniki pokazują” od „wyniki sugerują możliwy związek”.
Może poszłam o krok za daleko, ale gdy uczyłam się do matury z psychologii to największy nacisk miał być właśnie położony na to jak ważne jest krytyczne myślenie przy interpretowaniu wyników. A podkreślam to wszystko wyłącznie dlatego, że przeszukując internet w poszukiwaniu recenzji tej publikacji natrafiłam na krytykę, która jak dla mnie opierała się na takim dość naiwnym, zerojedynkowym rozumieniu tego typu pozycji.
Brian Hare – przyjęty narrator książki – przedstawia przebieg swojej kariery, przybliżając czytelnikom kolejne zwroty, przypadki i olśnienia, które naprowadziły go na trop teorii samoudomowienia ludzi. Tak, dobrze przeczytaliście. Autorzy wskazują na możliwy dobór naszego gatunku pod kątem przyjazności, który nie tylko pozwoli nam wyeliminować z gry o przetrwanie konkurencję (mam na myśli innych 𝘏𝘰𝘮𝘰),ale także doprowadzić nas na sam szczyt i objąć Ziemię w nasze panowanie.
Ale! Jeśli teraz sobie myślicie, że nie interesują was takie kocykowe lektury do poduszki o tym, jak miło jest być miłym to muszę wyraźnie zaznaczyć, że tak pięknie jak na okładkowej ilustracji to nie będzie. Nie pominięto tutaj ciemnej strony naszej natury; i choć zaczynamy od opisów nawet sympatycznych eksperymentów na psie Hare’a o imieniu Oreo, płynnie przechodzimy do głaskania udomowionych lisów, to kończymy na brutalnej rzeczywistości dehumanizacji, w której jesteśmy mistrzami.
Mimo że wiele wymienionych w środku badań jest mi dobrze znanych, wcześniej nie postrzegałam ich w ten sposób; ta lektura zdecydowanie wzbogaciła moje spojrzenie na świat, a jej przyjemny język powinien też podejść osobom, które niekoniecznie lubią przesadnie przegadane naukowe wywody.
ig: @tylkotrocheczytam
Jestem wdzięczna książkom, które otwierają przede mną drzwi perspektyw. Jedną rzeczą jest zapoznanie się z zupełniem nowym konceptem – przykład, twoje ciało składa się z mniejszych elementów zwanych komórkami, a każda komórka zwierzęca posiada jądro – a inną przekroczenie linii okalającej niezbite fakty i wybranie się w podróż do świata teorii. Do świata badań naukowych...
więcej Pokaż mimo toBardzo przyjemna do czytania jak na książkę naukową, bogato opatrzona w przypisy, nieco chaotyczna, merytorycznie dobra. Polecam wszystkim zaciekawionym tytułem, argumenty jak najbardziej przekonujące.
Bardzo przyjemna do czytania jak na książkę naukową, bogato opatrzona w przypisy, nieco chaotyczna, merytorycznie dobra. Polecam wszystkim zaciekawionym tytułem, argumenty jak najbardziej przekonujące.
Pokaż mimo toDałbym wyższą ocenę, ale za połową książka wchodzi w mało interesujące rejony, które trochę kłócą się z wcześniejszym, naukowym, wydźwiękiem. Ogólnie pierwsza część bardzo dobra, skupiona na komunikacyjnym aspekcie ewolucji. Potem wchodzi polityka i skala makro, co jest mniej pasjonujące, gdyż obcujemy z tym na co dzień.
Dałbym wyższą ocenę, ale za połową książka wchodzi w mało interesujące rejony, które trochę kłócą się z wcześniejszym, naukowym, wydźwiękiem. Ogólnie pierwsza część bardzo dobra, skupiona na komunikacyjnym aspekcie ewolucji. Potem wchodzi polityka i skala makro, co jest mniej pasjonujące, gdyż obcujemy z tym na co dzień.
Pokaż mimo toJak przejrzałam opinie o tej książce, to mam wrażenie, że większość jej tak naprawdę nie czytała, tylko jak przyznała się nawet jedna z "czytelniczek" - przekartkowała.
Książka uważam dobra do wdrożenia się w temat. Co do zarzutów, że druga połowa książki wchodzi w sprawy historyczne i społeczne - cóż, w podziękowaniach autorzy wyjaśniają taką perspektywę. Nudna? Nie dowcipna? Chyba w ogóle nie o to chodziło w tej książce. Wojny u ludzi mimo podobieństw do bonobo? Też było dosłowne nawiązanie do tego. Sami autorzy przyznają jednak, że nie polemizowali z przeciwnikami swoich hipotez, ze względu na objętość i możliwości samodzielnej pracy, a ta pozycja nie jest czysto naukową publikacją. Chociaż dla mnie to akurat zarzut, biorąc pod uwagę jak inni pobieżnie podeszli do tej książki i zapewne sami niczego nie sprawdzą.
Jak przejrzałam opinie o tej książce, to mam wrażenie, że większość jej tak naprawdę nie czytała, tylko jak przyznała się nawet jedna z "czytelniczek" - przekartkowała.
więcej Pokaż mimo toKsiążka uważam dobra do wdrożenia się w temat. Co do zarzutów, że druga połowa książki wchodzi w sprawy historyczne i społeczne - cóż, w podziękowaniach autorzy wyjaśniają taką perspektywę. Nudna? Nie...
Dużo merytorycznej wiedzy, mnóstwo przytoczonych eksperymentów. Warto przeczytać i być miłym na co dzień dla wszystkich żywych istot.
Dużo merytorycznej wiedzy, mnóstwo przytoczonych eksperymentów. Warto przeczytać i być miłym na co dzień dla wszystkich żywych istot.
Pokaż mimo toPrzyjemna, krótka lektura. Ciekawie opisuje teorie ewolucji w oparciu o współpracę, podaje wiele przykładów na różnych płaszczyznach. Większym minusem tej książki jest jej chaotyczność, którą czasami dało się odczuć podczas przytaczania kolejnych podobnych do siebie badań. Pomimo to warto po nią sięgnąć!
Przyjemna, krótka lektura. Ciekawie opisuje teorie ewolucji w oparciu o współpracę, podaje wiele przykładów na różnych płaszczyznach. Większym minusem tej książki jest jej chaotyczność, którą czasami dało się odczuć podczas przytaczania kolejnych podobnych do siebie badań. Pomimo to warto po nią sięgnąć!
Pokaż mimo toTemat bardzo ciekawy, dużo przykładów i niesamowita ilość przypisów bibliograficznych, więc wygląda na legitna pozycje. Tylko.. w pierwszej połowie momentami nudziłam się przeraźliwie. Nie skrzy humorem, co mogłoby poprawić sytuację;) Czy warto te fragmenty przemęczyć? Jak najbardziej. Szkoda tylko, że redakcja nie dała jakiegoś dowcipnego asystenta, który dodałby więcej miejsc, gdzie autorzy nas uwodzą piórem, nie tylko faktami.
Temat bardzo ciekawy, dużo przykładów i niesamowita ilość przypisów bibliograficznych, więc wygląda na legitna pozycje. Tylko.. w pierwszej połowie momentami nudziłam się przeraźliwie. Nie skrzy humorem, co mogłoby poprawić sytuację;) Czy warto te fragmenty przemęczyć? Jak najbardziej. Szkoda tylko, że redakcja nie dała jakiegoś dowcipnego asystenta, który dodałby więcej...
więcej Pokaż mimo toDo przeczytania jeżeli ktoś interesuje się ewolucją człowieka, dlaczego i jak doszło do udomowienia człowieka.
Z czym się wiąże udomowienie.
Jednak dla zainteresowanych zagadnieniem i nieco już przygotowanym/oczytanym to niewiele nowości.
To wiele informacji, które już są. Znam co najmniej jedną lepszą książkę.
Do przeczytania jeżeli ktoś interesuje się ewolucją człowieka, dlaczego i jak doszło do udomowienia człowieka.
Pokaż mimo toZ czym się wiąże udomowienie.
Jednak dla zainteresowanych zagadnieniem i nieco już przygotowanym/oczytanym to niewiele nowości.
To wiele informacji, które już są. Znam co najmniej jedną lepszą książkę.
Jestem nieco zdziwiony widząc tak niską ocenę tej książki, którą razem z partnerką uznaliśmy za wybitną. Zmienia postrzeganie świata, zawiera wiele wiedzy, jest stworzona zarówna dla laików w temacie, jak i osob, które już coś tam wiedzą. Nie raz podczas czytania mialem stan: „ o kurde, to ma sens!”.
Niesamowita przygoda, polecam bardzo.
Jestem nieco zdziwiony widząc tak niską ocenę tej książki, którą razem z partnerką uznaliśmy za wybitną. Zmienia postrzeganie świata, zawiera wiele wiedzy, jest stworzona zarówna dla laików w temacie, jak i osob, które już coś tam wiedzą. Nie raz podczas czytania mialem stan: „ o kurde, to ma sens!”.
Pokaż mimo toNiesamowita przygoda, polecam bardzo.
Wspaniała książka. Każdy powinien ją przeczytać, szczególnie osoby publiczne, politycy, działacze społeczni. Napisana przystępnym językiem znakomita synteza tematu. To jest właśnie mocna strona tej książki, że jest znakomitym wprowadzeniem "dla wszystkich - w pigułce".
Wbrew tytułowi, autorzy nie idealizują natury ludzkiej. Przedstawiają trzeźwą ocenę naszych skłonności do agresji międzygrupowej oraz sposobów jej minimalizowania.
Wspaniała książka. Każdy powinien ją przeczytać, szczególnie osoby publiczne, politycy, działacze społeczni. Napisana przystępnym językiem znakomita synteza tematu. To jest właśnie mocna strona tej książki, że jest znakomitym wprowadzeniem "dla wszystkich - w pigułce".
więcej Pokaż mimo toWbrew tytułowi, autorzy nie idealizują natury ludzkiej. Przedstawiają trzeźwą ocenę naszych skłonności...