Blue Monday 2024: dzień, który nie istnieje?

15 stycznia 2024 roku to – wbrew temu, co kiedyś twierdził psycholog Cliff Arnall – dzień jak każdy inny. Dla jednych bardziej, dla innych mniej udany. Dokładnie dwadzieścia lat temu, w 2004 roku Brytyjczyk stwierdził jednak, że opracował wzór matematyczny, dzięki któremu uzyskał następujący wynik – trzeci poniedziałek roku jest „najbardziej depresyjnym dniem” spośród wszystkich 365. Psycholog argumentował, że to trudny czas dla wielu osób: skończyły się święta, minął sylwester, plany noworoczne zaczynają się nie spełniać, a do kolejnej okazji do świętowania daleko. W zachowaniu dobrego samopoczucia nie pomaga też angielska (i polska) pogoda. Naukowcy szybko obalili jednak teorię Arnalla, stwierdzając, że „najgorszy dzień w roku” to pojęcie, którego nie da się zmierzyć, policzyć.

Co ciekawe, psycholog ukuł termin „Blue Monday” na potrzeby kampanii reklamowej biura podróży – chodziło o to, by zachęcić Brytyjczyków do korzystania z ofert wyjazdowych właśnie zimą, by mogli oni zamienić pochmurną Anglię na bardziej słoneczne – odwołując się do terminologii biurowo-podróżniczej – destynacje. Po latach Arnall wziął udział w kampanii #stopbluemonday – przyznał, że nie sądził, iż to hasło zyska taką popularność, i że sam tak naprawdę nie uważa, by „najgorszy dzień roku” można było wskazać.

Książki na Blue Monday 2024 – powieści

„Smażone zielone pomidory”, Fannie Flagg (Wydawnictwo Literackie)

„Smażone zielone pomidory” to już klasyka – książce dodatkową popularność przyniosła ekranizacja z 1991 roku, z Kathy Bates, Mary Stuart Masterson i Mary-Louise Parker w rolach głównych. Książka ta pojawia się w wielu zestawieniach „powieści poprawiających humor” – nic dziwnego, skoro jest pełna ciepła, wzruszająca. Można też powiedzieć, że ma niejedną główną bohaterkę. Pierwsza z nich, Evelyn, to gospodyni domowa, która przechodzi kryzys małżeński – chciałaby coś w swoim życiu zmienić, ale jej wiara w siebie pozostawia wiele do życzenia. Kolejna to Ninny Threadgoode, pewna staruszka opowiadająca Evelyn historię dwóch innych kobiet – niepokornej Idgie i delikatnej Ruth. Opowieść ta nie pozostanie bez wpływu na gospodynię domową i to, jakie decyzje zacznie podejmować.

Jak napisała Anna Lidia:

„Niespokojni ludzie”, Fredrik Backman (Marginesy)

Fredrik Backman znany jest w Polsce przede wszystkim jako autor „Mężczyzny imieniem Ove”. Backman napisał także m.in. „Niespokojnych ludzi”. To książka, która początkowo wprowadza niemało chaosu: nie tak łatwo się zorientować, kto jest kim i o co właściwie chodzi. Mamy bowiem porywacza innego niż wszyscy, o których wcześniej czytaliście, mamy zakładników – ludzi, którzy oglądali pewien apartament, gdy porywacz do niego wkroczył i uczynił ich zakładnikami, mamy również całą galerię postaci. Wśród uwięzionych w mieszkaniu znajduje się małżeństwo, które niedawno przeszło na emeryturę, pewna młoda kobieta w ciąży i jej partnerka, mężczyzna z głową królika, agentka nieruchomości, przygnębiona, ale życzliwa staruszka i zdecydowanie nieżyczliwa kobieta biznesu. W zamkniętym apartamencie dzieje się niemało, ale koniec końców w „Niespokojnych ludziach” Backman po raz kolejny dowodzi swojej wiary w ludzkość.

Jak napisała użytkowniczka Agnieszka Kruk:

„Zanim wystygnie kawa”, Toshikazu Kawaguchi (Relacja)

„Zanim wystygnie kawa” to, jak wskazują statystyki, jeden z tytułów, na którego podstronę w Lubimyczytać wchodzicie najczęściej. Powieść Toshikazu Kawaguchiego opowiada o niezwykłej kawiarni, ukrytej gdzieś pod poziomem chodnika w Tokio. Osoba, która do niej wejdzie, ma szansę cofnąć się w czasie i porozmawiać z kimś, na kim jej bardzo zależy, a z kim nie ma możliwości skontaktować się w inny sposób. Choć brzmi to bardzo kusząco, tak naprawdę niewielu klientów korzysta z tej opcji, ponieważ wiąże się to z koniecznością spełnienia pewnych warunków. Zdecydowanie nie najłatwiejszych. Niektórzy jednak się nie poddają i wyruszają w przeszłość – choć te spotkanie nierzadko są trudne, to ostatecznie „Zanim wystygnie kawa” jest raczej powieścią na poprawę humoru niż wywołującą smutek.

Jak napisała zosiawkrainieksiążek:

„Baranek”, Christopher Moore (MAG)

Christopher Moore, wychowany przez rodziców metodystów, podkreśla, że wiara jest dla niego bardzo ważna, choć obecnie określa się jako „buddystę, z odchyleniem ku chrześcijaństwu”. Nie można więc (raczej) powiedzieć, że autor napisał „Baranka” jako wyraz złośliwości. Sam temu zaprzecza. Czytelnicy i czytelniczki Lubimyczytać w recenzjach tej książki nierzadko piszą, że „płakali ze śmiechu”. „Baranek” opowiada bowiem historię Chrystusa przedstawioną z punktu widzenia jego najlepszego przyjaciela. Biff był jego kumplem w dzieciństwie: świadkiem jego wędrówek, uzdrowień, ożywiania ciał. Swoimi sztuczkami, ale i oddaniem próbował uchronić przyjaciela przed tym, co mu pisane, czyli cierpieniem. W końcu, obok Marii z Magdali, był jego najlepszym kumplem!

Użytkownik jgalka napisał o tej książce:

Książki na Blue Monday 2024: publikacje popularnonaukowe i reportaże

„Jak być lepszym człowiekiem”, Michael Schur (Albatros)

Jeśli jesteście miłośnikami seriali, a zwłaszcza kultowego „Biura”, to Michaela Schura zapewne znacie. To on jest jego współtwórcą, wykreował również „Dobre miejsca” i „Parks and Recreation”. Schur już w czasie tworzenia „Dobrego miejsca” czytał wiele dzieł filozofów – od starożytnych do współczesnych. W końcu postanowił napisać książkę filozoficzną dla laików, której motywem przewodnim będzie właśnie bycie dobrym. Autor zatytułował swoją książkę ironicznie, ponieważ nie twierdzi, że zna odpowiedzi na wszystkie pytania, a jego publikacja nie jest poradnikiem, raczej książką, nad którą warto się zastanowić. A być dobrym człowiekiem, jak powiedział mi Schur podczas rozmowy związanej z premierą jego książki, to również – jego zdaniem – potrafić cieszyć się życiem:

„Przetrwają najżyczliwsi. Jak ewolucja wyjaśnia istotę społeczeństwa?”, Brian Hare, Vanessa Woods (Copernicus Center Press)

Zapewne nieraz słyszeliście powiedzenie, że człowiek jest jedynym zwierzęciem, które wywołuje między sobą wojny, które zabija dla samego zabijania, z czystej nienawiści. Brian Hare i Vanessa Woods dowodzą jednak, że nie jest z nami – ludźmi – tak źle. Ba! O tym, że to właśnie homo sapiens przetrwał do dzisiaj, choć wcale nie miał największego mózgu ze wszystkich zwierząt, największej siły fizycznej, świadczy fakt, że jeden przedstawiciel tego gatunku potrafił nawiązać współpracę z drugim. A potem z jeszcze kolejnym, a nawet z całymi grupami. To wzajemna życzliwość, przyjaźń okazała się najskuteczniejszą metodą przetrwania. Nie przetrwają więc najsilniejsi, a ci, którzy potrafią dogadać się z innym człowiekiem. Na co Hare i Woods mają niemało dowodów naukowych, także tych poświęconym psom czy lisom.

Jak napisał użytkownik Witoldzio:

„Życie po duńsku. Rok w najszczęśliwszym kraju na świecie”, Helen Russell (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego)

Helen Russell, brytyjska dziennikarka, przeprowadziła się do Danii po tym, jak jej mąż dostał swoją pracę marzeń w LEGO. Przed wyjazdem słyszała o tym, że według przeróżnych rankingów Duńczycy są „najszczęśliwszym narodem świata”, jednak wyruszyła do ojczyzny Andersena pełna nie tylko nadziei, ale i obaw. W każdym z rozdziałów Russell opisuje inny element duńskiej kultury, wskazując na różnice pomiędzy podejściem do pracy Brytyjczyków i Duńczyków, do spędzania wolnego czasu, ale pisze też o duńskim designie czy o wyzwaniach, jakie przynosi ze sobą mieszkanie w miejscu, w którym śnieg pada nierzadko i obficie.

Russell przedstawia swoje „życie po duńsku” w sposób pełen humoru, a dla wszystkich, którzy nie będą mieli okazji zamieszkać w tym państwie, przygotowała 10 porad dotyczących tego, jak żyć po duńsku poza Danią.

Jak napisała Joanna Jurzyk:

„Samotny jak Szwed? O ludziach Północy, którzy lubią być sami”, Katarzyna Tubylewicz (Wielka Litera)

Katarzyna Tubylewicz w „Samotnym jak Szwed” po raz kolejny patrzy na Szwecję z ciekawej perspektywy. W „Moralistach” pisała o problemach trawiących to państwo, uważane przecież przez wielu za kraj modelowy, idealny (zwłaszcza przez samych Szwedów). W „Sztokholmie. Mieście tętniącym ciszą” ukazała stolicę Szwecji z mniej znanej strony, w „Szwedzkiej sztuce kochania” przedstawiła różne oblicza szwedzkiej miłości, a w „Samotnym jak Szwed” pokazała z kolei, że samotność wcale nie musi być postrzegana negatywnie. Dowodzą tego rozmówcy autorki, m.in. reżyser, nauczyciel medytacji, artystka mieszkająca na szwedzkich peryferiach, profesor opieki paliatywnej czy Vincent Severski opowiadający o samotności szpiega.

Jak napisała Olga Szelc, ta książka:

Pamiętajcie, że na każdy z wymienionych tytułów możecie założyć alert cenowy LC!

A jakie są wasze niezawodne książki na poprawę humoru, nie tylko w Blue Monday?

Artykuł po raz pierwszy ukazał się w roku 2023.