Za 3 tygodnie wylatujemy do Indii. Myśli więc krążą wokół tego, co jeszcze trzeba załatwić, dokupić. Doczytać. Jednym okiem patrzę na "Miasto dżinów. Rok w Delhi", drugim na
"W Nepalu burka nazywa się sari".
Książka Domżalskiego wyłoniła się nagle z zapomnienia. Prawie przeczytana znikła mi miesiące temu pod stertą innych. Doczytuję.
Bardzo ciekawa. Z mottem, które powolności i ociężałości słonia przeciwstawia rozpęd nie do zatrzymania. Tak prezentuje autor Indie w rozdziałach na temat państwa, społeczeństwa, kapitału ludzkiego, bezpieczeństwa narodowego, infrastruktury, energetyki, środowiska, rozwoju gospodarki, instytucji zagranicznych, relacji z Rosją, Stanami, Unią i z azjatyckim sąsiadami, szczególnie z Chinami.
55 stron samej bibliografii. Mnóstwo liczb. Dużo wiedzy.
Trudno wybrać mi z tej książki coś do przedstawienia. Znów na chybił trafił, co można m.in. znaleźć w tej książce:
- w Indiach tradycyjny model rozwoju: rolnictwo- przemysł - usługi zastąpiono modelem: rolnictwo - usługi.
- przykład współpracy indyjsko- japońskiej w modernizacji największego na świecie zakładu przetwarzającego wycofane statki na złom; dotychczas odbywa się to w Alang w stanie
Gudźłarat, gdzie kilka tysięcy robotników prostymi narzędziami rozbiera na plaży statki (ciekawe jestem, ilu z nich po modernizacji straci pracę?)
- Indie i Japonia wzmacniają współpracę, by zachować równowagę wobec rosnącej roli Chin
- na współpracę między Indiami a Chinami cień rzucają wydarzenia z przeszłości - Indie goszczą u siebie dalajlamę, głowę rządu tybetańskiego na uchodźstwie z okupowanego
Tybetu, przedmiotem sporu są też tereny przygraniczne, Chiny w wyniku wojny w 1962 roku wcieliły do siebie część indyjskiego stanu Dżammu i Kaszmir Aksai Chin; trwa spór o
i zwany przez Chiny Południowym Tybetem obszar w indyjskim stanie Arunaćal Pradeś;
- Indie niepokoi też współpraca Chin z Pakistanem i ich rosnącą obecność na Oceanie Indyjskim, mimo tego od 2011-12 Chiny są największym partnerem handlowym Indii. Indie
dla Chin piętnastym. (Chiny przodują w przemyśle, Indie w usługach; łącznikiem kulturowym między nimi jest też buddyzm)
- Indie z racji braku magazynów, chłodni, braku możliwości przetwarzania (przetwarzają 2% żywności, Chiny 40%) na drodze między producentem a odbiorcą tracą 40% żywności
- Indie to drugi po Chinach eksporter tekstyliów na świecie
- 95% światowego handlu brylantami pozostaje w rękach Indii
- zajmują drugie miejsce w produkcji jedwabiu i bawełny, pierwsze - juty
- indyjski przemysł farmaceutyczny, drugi w świecie pod względem produkcji leków (co piąta eksportowane tabletka pochodzi z Indii)
- 39% światowej produkcji mango pochodzi z Indii
- Indie w świecie na 1 miejscu w produkcji bananów, na drugim herbaty, kawy, nerkowców
- w Indiach w takich stanach jak Radżastan, Harijana, Dżammu i Kaszmir, Dźarkhand za ubój krowy grozi kara do 10 lat więzienia
- 300 milionów (25% ludności Indii) nie ma dostępu do elektryczności, a w gospodarstwach zelektryfikowanych - problemy z powodu przerw w dostawach
- od 1995 roku 300 tysięcy zadłużonych rolników popełniło samobójstwo
- w 1984 roku w Indiach w mieście Bhopal doszło do najtragiczniejszej katastrofy chemicznej świata, nocą z amerykańskiej fabryki ulotniio się 40 ton gazu, na kontakt z nim narażono pół miliona ludzi, przynajmniej 3878 zginęło, 16 tysięcy ucierpiało na zdrowiu. 26 lat później 8 pracowników firmy poniosło karę 2 lat więzienia i 2 tysięcy dolarów grzywny.
- Indie są największym dostawcą leków na rynek amerykański (40%)
- w Indiach obowiązuje program darmowych obiadów szkolnych, którego celem jest przyciągnięcie dzieci do szkół i zapewnienie im z racji lepszego wyżywienia lepszych wyników w szkole (zdarzają się jednak wypadki, np. w 2013 w wiosce w stanie Bihar 27 dzieci zmarło po szkolnym posiłku z powodu obecnych w nim pestycydów)
- rzeka Genges ma status rzeki narodowej, wprowadza się program oczyszczenia rzeki Clean Ganga, także w związku z kąpielami rytualnymi (w 2014 roku Allahabadzie podczas święta Kumbh Mela kąpieli w rzece poddało się 100 milionów ludzi)
- oficjalnie Indie charakteryzuje niski poziom bezrobocia (2,2%) - od 2006 roku obowiązuje ustawa o gwarancji zatrudnienia na obszarach wiejskich (każdemu niewykwalifikowanemu pracownikowi , w tym też kobietom zapewnia się w roku opłatę za 100 dni pracy przy robotach publicznych)
- w 2015 roku, po 40 latach negocjacji Indie i Bangladesz wymieniły się terytoriami upraszczając swoje granice i likwidując 1/3 enklaw świata. Zlikwidowano jedyną na świecie enklawę 3 stopnia - Dahala Khagrabari była obszarem indyjskim otoczonym ziemiami Bangladeszu okrążonymi ziemiami indyjskimi z enklawy w państwie Bangladesz
- wiosną 1991 roku, po wyborach podczas których zabito w zamachu Rajiva Gandhiego, wygrała partia Kongresu. Premierem zostad P V Narasimbha Rao - "zamknięty w sobie
milczący, enigmatyczny polityk", który władał kilkunastoma językami, potem autor powieści "Insider" odsłaniającej świat intryg polityki indyjskiej
- od czasu II Wojny Światowej w Indiach działa obciążający budżet największy na świecie program dystrybucji żywności wśród ubogich (obejmuje pół miliona sklepów, w których
ubodzy mogą dostać po stałych niskich cenach na pszenicę, ryż, cukier i naftę; objęto nim do 63,5% ludności Indii )
- zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia Indie mają najbardziej zanieczyszczone powietrze na świecie (w Delhi o połowę wyższe zanieczyszczenie niż w Pekinie; w
najbardziej zanieczyszczonych mieście Indii w Gwaliorze przy normie 10 na kwadratowy - 176; połowa z dwudziestu najbardziej zanieczyszczonych miast świata znajduje się w
Indiach - m.in. Allahabad i Patna)
- średnia wieku w Iniach wynosi 29 lat (w Polsce 40 lat)
- o roli osobowości politycznej - Indiry Gandhi w zbliżeniu Indii z ZSRR, Rajiva Gandhiego w zmianie polityki wobec Chin, Narendry Modiego w szybkim rozwoju stanu Gudźarat lub
Nitisha Kumara w rozwoju stanu Bihar
- w 2015 r Indie miały ponad miliard telefonów (97 % to komórki),więcej tylko w Chinach
- szara strefa w gospodarce indyjskiej stanowi 75% PKB
- liderem e-Commerce, handlu przez Internet jest IRCTC - państwowa sprzedaż biletów kolejowych (w roku 2015 sprzedano na niej 158 mln biletów)
- Narendra Modi premier Indii rozwija intensywniej relacje z sąsiadami (Bhutan, Sri Lanka, Nepal) próbując wpływać na ich politykę wewnętrzną, ponadto priorytetowe dla Indii
pozostają relacje z Rosją, Chinami, Japonią i Stanami. Przez pierwszy rok władzy Modi odwiedził 18 państw.
- Pierwszy rok rządów Modiego na wzór francuski określono rokiem "trzeciej republiki" ("pierwsza republika" - w 1947 odzyskanie niepodległości, "druga" w 1991 - liberalizacja
gospodarki pod rządami Narasimhy Rao)
- Indie nie znajdują się na liście Soft Power, 30 krajów o największym potencjale dyplomacji publicznej; mimo roli Mahatmy, promowania miejsc kultu buddystów (Bodh Gaya,
miejsce oświecenia Buddy) i muzułmanów (w Ajmerze - grób świętego sufickiego Mohmudina Chishti),promocji kinematografii, popularności kuchni indyjskiej, ajurwedy,
ogłoszenia przez Modiego w ONZ Światowego Dnia Jogi (od 21 czerwca 2015) - budowanie obrazu Indii jako kolebki cywilizacji, a nie kraju biedy i problemów
- Polska znajduje się na 55 miejscu wśród partnerów handlowych Indii, z przewagą importu nad ekspertem (elektromaszyn, żelaza, stali, chemii); Indus Aecelor Mittal kontroluje
70% rynku stali w Polsce
- W 1991 kryzys bilansu płatniczego w Indii (także za sprawą rozpadu ZSRR) zmusił Indie do zwrócenia się o pomoc do Zachodu, warunkiem pomocy były reformy -tak zaczęła się liberalizacja gospodarki indyjskiej
- ze 130 tysiącami ofiar rocznie Indie znajdują się na pierwszym miejscu w ilości wypadków drogowych (jednak w przeliczeniu na ilość mieszkańców - podobnie jak w Polsce, przy mniejszej ilości aut na mieszkańców)
itd itd
Warto przeczytać. W pełni podpisuję się pod zamieszczonymi na okładce pochwałami znawców Indii Burakowskiego i Dębnickiego doceniających kompetencję autora

Za 3 tygodnie wylatujemy do Indii. Myśli więc krążą wokół tego, co jeszcze trzeba załatwić, dokupić. Doczytać. Jednym okiem patrzę na "Miasto dżinów. Rok w Delhi", drugim na
"W Nepalu burka nazywa się sari".
Książka Domżalskiego wyłoniła się nagle z zapomnienia. Prawie przeczytana znikła mi miesiące temu pod stertą innych. Doczytuję.
Bardzo ciekawa. Z mottem, które...

Świetna książka pozwalająca czytelnikowi zagłębić się świat indyjskich paradoksów którymi naznaczona jest indyjska rzeczywistość ;)

Świetna książka pozwalająca czytelnikowi zagłębić się świat indyjskich paradoksów którymi naznaczona jest indyjska rzeczywistość ;)