Opowieść o młodości, dorastaniu i konfrontacji wyobrażeń o życiu i o innych z rzeczywistością. Książka niby nie z tej epoki ale czyta się dobrze i daje do myślenia. Klasyka, która nie traci na wartości.

Opowieść o młodości, dorastaniu i konfrontacji wyobrażeń o życiu i o innych z rzeczywistością. Książka niby nie z tej epoki ale czyta się dobrze i daje do myślenia. Klasyka, która nie traci na wartości.

KRÓTKO
Duńskiemu pisarzowi udało się bowiem zawrzeć między wierszami tę ulotną magię dojrzewania, która z lekkością i wdziękiem prowadzi nas przez fabułę książki, a jednocześnie w głąb nas samych, do ukrytych wspomnień i tęsknot.


DŁUŻEJ
Eteryczna, pełna emocji, a jednocześnie wciągająca historia przyjaźni dwóch chłopców: Janusa i Tore. Poznają się w szkole. Siadają razem w jednej ławce i chociaż bardzo się od siebie różnią, wkrótce nie wyobrażają sobie dnia bez swojego towarzystwa. Janus - z natury samotnik, wstydliwy, małomówny. Tore – urodzony lider, kawalarz, samiec alfa. Potrafi wybrnąć z każdej sytuacji. Chłopaki niemal każdą wolną chwilę spędzają razem, rozumieją się bez słów. Pewnego dnia Tore znika…


Po jakimś czasie wraca. Niby ten sam, ale jednak inny. Otoczony jakąś niewidzialną skorupą. Janus niepokoi się, próbuje wydrążyć tunel w zbroi Torego.

Sytuacja komplikuje się, gdy Tore zakochuje się w Helle. Tworzy się swoisty trójkąt. Przyjaciele poznają się bliżej z Helle oraz jej matką, panią Junkersen. Wtedy rozpoczyna się prawdziwa gra, której stawką jest tytułowa chroniczna niewinność.

Wbrew pozorom, jest to poważna powieść, próbująca zdefiniować granicę między młodością a dorosłością. Daje do myślenia. Rifbjerg mistrzowsko rozrzedza swe rozważania przyziemnymi perełkami, na przykład brawurową piosnką ku czci dyrektora szkoły, którą pozwolę sobie zacytować w całości:

"Dyrek na zawsze starą dupą zostanie
Bez względu na to, co się stanie.
Choć głośno brzmi twój pierdziel
I tak wszyscy wiedzą, żeś śmierdziel,
Jakiż z ciebie kiep,
Do sraaaki podobny twój łeb!!!"

Tak, to nie pomyłka: podczas deklamacji tej uroczej przyśpiewki „sraaakę” należy przeciągnąć przez trzy litery „a”.

Akcenty humorystyczne dopełnia postać Kurta – klasowego kujona, który przysysał się jak pijawka i żadną miarą nie dało się go pozbyć.

Klaus Rifbjerg nagiął słownictwo do miejsca akcji, będziemy więc czytać o pętakach, mięczakach, gębach, melinowaniu, a chłopaki będą się witać „cześć, stary”. Co świadczy o niesamowitym kunszcie literackim duńskiego pisarza? Po pierwsze, idealne rozłożenie akcentów. Czasem jest śmiesznie, a czasem tragicznie. Jak wytrawny linoskoczek, Rifbjerg wychyla się to w prawą, to w lewą stronę, zawsze jednak utrzymuje równowagę. Po drugie, troska o czytelnika. Książkę czyta się ekspresowo. Gdy ją na chwile odkładałem, cały czas z tyłu głowy myślałem o Torem i Janusie, o tym co ich czeka i czy ich niewinność w końcu pęknie. Trzeba było odłożyć zmywarkę, pranie na potem, i doczytać książkę do końca.

Jeszcze jedno: w szkolnych historiach bardzo łatwo popaść w zero-jedynkowe postacie i narracyjne klisze. Autor poradził sobie z tym znakomicie. Choć bohaterami książki są w większości młodzi, niepełnoletni ludzie, Duńczyk nie strywializował ich, nie wepchnął do szuflady. Pokazuje, jak głębokie i wielowymiarowe może być życie uczuciowe młodego człowieka.

Nawet wspomniany już Kurt, przebrzydły kujon o paluchach jak parówki, nielubiany przez kolegów, nie jest jednowymiarową postacią. Prawdziwe ananasy to oczywiście Janus i Tore, jakże skomplikowana staje się ich relacja z Helle!

Wreszcie – urzekły mnie ciekawe porównania. Na przykład, gdy Janus podczas rozmowy z Helle poruszył temat tabu, autor opisał to jako „nieopatrzne potrącenie piłeczki, która podskakiwała ciężko nie mogąc się zdecydować na miejsce upadku”.

Klaus Rifbjerg napisał świetną powieść, w której każdy odnajdzie swoją własną przeszłość: trudne początki w szkole, nowe znajomości, żarty, sympatie, nienawiść i pierwsze miłostki. "Chroniczna niewinność" jest jednak czymś więcej niż nostalgicznym, szkolnym reportażem. Duńskiemu pisarzowi udało się bowiem zawrzeć między wierszami tę ulotną magię dojrzewania, która z lekkością i wdziękiem prowadzi nas przez fabułę książki, a jednocześnie w głąb nas samych, do ukrytych wspomnień i tęsknot.

Polecam!

KRÓTKO
Duńskiemu pisarzowi udało się bowiem zawrzeć między wierszami tę ulotną magię dojrzewania, która z lekkością i wdziękiem prowadzi nas przez fabułę książki, a jednocześnie w głąb nas samych, do ukrytych wspomnień i tęsknot.


DŁUŻEJ
Eteryczna, pełna emocji, a jednocześnie wciągająca historia przyjaźni dwóch chłopców: Janusa i Tore. Poznają się w szkole. Siadają razem...

Po niemal czterdziestu latach, wróciłem do tej krótkiej i interesującej powieści. Pierwszy raz czytałem ją jako maturzysta, a więc rówieśnik głównych bohaterów i byłem zachwycony. Teraz z perspektywy kilku dziesięcioleci trochę inaczej patrzę na przeżycia trojga dzieciaków (i ich rodziców w tle) i odczuwam nieco inne, acz nie mniejsze emocje. Historia dzieje się w Danii, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku, okresie dotychczas mało mi znanym. Jedna gwiazdka mniej za słabe tłumaczenie, choćby dotyczącego określeń systemu szkolnego. Myślę, że warto poczytać.

Po niemal czterdziestu latach, wróciłem do tej krótkiej i interesującej powieści. Pierwszy raz czytałem ją jako maturzysta, a więc rówieśnik głównych bohaterów i byłem zachwycony. Teraz z perspektywy kilku dziesięcioleci trochę inaczej patrzę na przeżycia trojga dzieciaków (i ich rodziców w tle) i odczuwam nieco inne, acz nie mniejsze emocje. Historia dzieje się w Danii, na...

Podrzucam moją recenzję napisaną na zajęcia, może kogoś zainteresuje:

Chroniczna niewinność (Den kroniske uskyld) to pierwsza powieść duńskiego pisarza Klausa Rifbjerga, wydana w 1958 roku. W Polsce po raz pierwszy ukazała się trzynaście lat później, w 1971 roku.
Mimo, że powieść jest stosunkowo krótka, autorowi udało się zawrzeć w niej kompletną, złożoną historię – opowieść, która z pozoru stanowi zapis doświadczeń dzieciństwa i młodości dwóch dobrych przyjaciół, Tore Riemera i Janusa Tolnego. Narracja w powieści prowadzona jest z nieokreślonej perspektywy czasu – czytelnik odbiera rzeczywistość przy pomocy pośrednika, jakim w tym przypadku jest Janus oraz jego słowa i wyłaniający się z nich przekaz. Bohater kilkakrotnie daje do zrozumienia, że opisywane przez niego wydarzenia nie rozgrywają się w momencie opowiadania, kilka razy wybiega myślą naprzód, rozważa i wspomina, by po chwili powrócić do porzuconego wątku. Jednocześnie narracja jest bardzo szczegółowa, autor nie zdradza motywacji postępowania postaci, poprzestaje na swobodnym opisie, pozwalając czytelnikowi utożsamić się z głosem narratora i oglądać opisywaną rzeczywistość przez pryzmat jego spojrzenia.
Powieść składa się z dwunastu podobnej długości rozdziałów, oprócz tego można w niej wydzielić trzy zasadnicze całości – na początku narrator skupia się na opisywaniu środowiska szkolnego oraz przebiegu własnej znajomości z Torem, następnie przechodzi do najdłuższej części, w której koncentruje się na znajomości z Helle oraz kilku innych epizodach z życia towarzyskiego i uczuciowego bohaterów, aby wreszcie w kilku ostatnich rozdziałach zbudować napięcie i wywołać poczucie niepewności, które zostaje ostatecznie rozwiązane poprzez dramatyczny uczynek Helle i jego dalekosiężne konsekwencje.
Tym, co najbardziej zwraca uwagę, nie jest jednak sam przebieg wydarzeń – na pierwszy plan wysuwa się szczególny sposób wykorzystania języka, który już od kilku pierwszych stron przyciąga wzrok (i słuch) czytelnika. Rifbjerg, wykorzystując narrację pierwszoosobową, nakłada na tekst filtr potocznego, dziecinnego jeszcze języka bohatera. Nietrudno dostrzec, jak wraz z rozwojem intelektualnym i fizycznym Janusa zmienia się również jego sposób mówienia. Przejście z dzieciństwa w młodość i dorosłość odzwierciedla się najwyraźniej nie w rozgrywających się wydarzeniach, ale właśnie w werbalnym aspekcie powieści. Mowa, która na początku roi się od żartów i wulgaryzmów, stopniowo staje się płynna i opanowana, wciąż jednak widać, że jest to język bohatera-narratora, który wyraża jego osobiste poglądy i spostrzeżenia, odzwierciedla jego intymny sposób patrzenia na świat.
Przez większą część powieści autor nie mówi wprost, woli stosować sugestie, często koncentruje się na przeczuciach i wyobrażeniach bohatera, które on sam poddaje nieustannej analizie i których nie potrafi całkowicie zrozumieć. Opisany przez Rifbjerga obraz młodego pokolenia jest niejednoznaczny – na pierwszy rzut oka bohaterowie wydają się spokojni i szczęśliwi, ich wartości jasno określone i niezmienne, a oczekiwania pełne nadziei i poczucia bezpieczeństwa. Dzięki dobrze zastosowanym zabiegom, autorowi udaje się wykorzystać element zaskoczenia – wszystko zaczyna zmierzać ku katastrofie niemal niepostrzeżenie; niespodziewanie pojawia się osoba, która zachowuje się inaczej, niż oczekiwano, uczucie, które nie powinno się ujawnić, dystans pomiędzy najbliższymi dotychczas osobami. Rifbjergowi doskonale udało się pokazać rozwarstwienia i szczeliny w obrębie pokolenia, rysy, które nabrzmiewają i powiększają się pod płaszczem miłości i koleżeństwa. Tytułowa chroniczna niewinność staje się u niego potężną chorobą, która zatacza coraz szersze kręgi i obala mit o sposobach osiągnięcia duchowej i fizycznej doskonałości człowieka.

Podrzucam moją recenzję napisaną na zajęcia, może kogoś zainteresuje:

Chroniczna niewinność (Den kroniske uskyld) to pierwsza powieść duńskiego pisarza Klausa Rifbjerga, wydana w 1958 roku. W Polsce po raz pierwszy ukazała się trzynaście lat później, w 1971 roku.
Mimo, że powieść jest stosunkowo krótka, autorowi udało się zawrzeć w niej kompletną, złożoną historię –...