"Ptaki niebieskie" to powieść zwięzła, niebanalna, dająca do myślenia, nieco przewrotna i zaskakująca. Po licznych powtórzeniach w tłumaczeniu i prostocie składni dialogów, łatwo można rozpoznać, że książka została wydana w latach siedemdziesiątych. Rażą w oczy też pojedyncze niespójności dotyczące fabuły, np. fakt, że Hiffis zatelefonował do Toma mimo tego, że widzieli się tylko kilka razy w życiu i to w latach szkolnych. "Ptaki niebieskie" mają jednocześnie zalety, których wiele współczesnych książek może pozazdrościć, jak chociażby przepięknie zaprojektowana okładka. Powieść Seeberga mnie nie zachwyciła, ale z chęcią sięgnę w przyszłości po kolejną pozycję tego autora.

"Ptaki niebieskie" to powieść zwięzła, niebanalna, dająca do myślenia, nieco przewrotna i zaskakująca. Po licznych powtórzeniach w tłumaczeniu i prostocie składni dialogów, łatwo można rozpoznać, że książka została wydana w latach siedemdziesiątych. Rażą w oczy też pojedyncze niespójności dotyczące fabuły, np. fakt, że Hiffis zatelefonował do Toma mimo tego, że widzieli się...

Książka zestawia ze sobą dwie postacie, mające zupełnie różne spojrzenie na rzeczywistość. Jedna z nich zdaje się być mędrcem, osobą doświadczoną, od której chciałoby się czerpać ułatwienia rzeczywistości. Druga postać jest zagubiona i odrealniona. Fizycznie egzystuje, nie czerpiąc jednak z życia już nic. Zdaje się nie rozwijać i przekazuje swoją apatię najbliższej osobie, żonie. Postawione jest przed nią ważne pytanie, na które sama musi znaleźć odpowiedź. Powinna ona być wyciągnięta z wnętrza, choć wnętrze wydaje się już dawno być zepsute. Pytanie uderza w kwestię zrozumienia rzeczywistości, albo po prostu odnalezienia się w niej.

Książka zestawia ze sobą dwie postacie, mające zupełnie różne spojrzenie na rzeczywistość. Jedna z nich zdaje się być mędrcem, osobą doświadczoną, od której chciałoby się czerpać ułatwienia rzeczywistości. Druga postać jest zagubiona i odrealniona. Fizycznie egzystuje, nie czerpiąc jednak z życia już nic. Zdaje się nie rozwijać i przekazuje swoją apatię najbliższej osobie,...

Sprawia wrażenie zaledwie szkicu powieści, która faktycznie mogłaby być dobra. Jednak kilka fajnych myśli i ten żywy, naturalistyczny sposób pisania potrafiący bez niepotrzebnych rozwleczeń stworzyć plastyczny obraz za pomocą zwrócenia uwagi na oczywiste elementy, których na codzień się nie dostrzega sprawia, że to całkiem interesującą nowela.

Sprawia wrażenie zaledwie szkicu powieści, która faktycznie mogłaby być dobra. Jednak kilka fajnych myśli i ten żywy, naturalistyczny sposób pisania potrafiący bez niepotrzebnych rozwleczeń stworzyć plastyczny obraz za pomocą zwrócenia uwagi na oczywiste elementy, których na codzień się nie dostrzega sprawia, że to całkiem interesującą nowela.

Czym jest rzeczywistość? Skąd wiemy, że to co nas otacza, jest realne i prawdziwe, jak możemy doznać owej realności prawdziwości? Jak znaleźć prawdziwe przeżycie, ogarnąć i poczuć, jak odszukać to, co nadaje naszemu życiu sens? Co nas definiuje i gdzie jest istota wszystkich rzeczy?

Podobne pytania zada sobie główny bohater tej króciutkiej powieści, Tom, jednak zanim to nastąpi, przyjdzie mu spędzić jeden dzień - powieść bowiem toczy się w ciągu zaledwie dwóch dni - z dawno niewidzianym znajomym, Hiffsem, z którym to spotka się licząc na zarobek. Tom bowiem nie ma pieniędzy, planuje je zarobić napisaniem powieści, którego to napisania jest pewien, jednak mam wątpliwości, czy w ogóle zaczął to robić. Mieszka w niedokończonym domu wraz z żoną, Etną, sfrustrowaną brakiem pieniędzy i brakiem podejmowania jakichkolwiek działań przez Toma. Telefon od bogatego Hiffsa wydaje się być dla bohaterów wybawieniem.

Spotkanie między mężczyznami przypomina zderzenie dwóch światów. Hiffs zdaje się czerpać z życia pełnymi garściami, wszystko go ciekawi i fascynuje, a przyjemność sprawia mu zarówno dobry posiłek, jak i zwykły spacer. Toma natomiast nic nie interesuje, ba, nie wie on nawet, co lubi robić. Mija świat, a ten nie wywołuje nań żadnego wpływu. Główny bohater żyje odosobniony, jednak nie tyle fizycznie oddzielony od świata i ludzi, co odgraniczony od nich pewną barierą psychiczną. Życie nie ma dlań niczego fascynującego, pędzi je jakoby z nudów, nie mając powodu ani by żyć, ani by umrzeć. Jedyne, co go w jakiś sposób napędza, to pieniądze, których nie ma, nie jest jednak jasne, dlaczego chce je mieć. Sam mówi, że chce wybudować dom, jednak na ile jest to jego życzenie, a na ile jego żony, które stara się spełnić tylko po to, aby nie słuchać jej utyskiwań? W całym swoim życiu Tom zupełnie gubi siebie.

Dzięki spotkaniu z Hiffsem coś w sposobie pędzenia żywota przez głównego bohatera zaczyna się zmieniać. Tom zaczyna pragnąć zmiany, chce zacząć żyć i pragnie poczuć coś prawdziwego, jakiś ciężar rzeczywistości. Szuka w tym pomocy Hiffsa, czy ten jednak może nauczyć go zmiany? Seeberg daje do zrozumienia, że drugi człowiek może nas jedynie pchnąć do działania, ale cały trud musimy pokonać sami. To my nadajemy naszemu życiu cel i sens, więc sami musimy odnaleźć i zbudować siebie, wyrwać się ze stanu nijakiej egzystencji, bowiem nikt nie odkryje za nas naszej rzeczywistości. W pojedynkę musimy znaleźć odpowiedzi na dręczące nas pytania - jakiekolwiek odpowiedzi by to nie były, ważne jest, aby były nasze.

Całość napisana jest w iście niesamowitym stylu, nadającym światu w powieści pewną dozę nierealności. Osoba robiąca króciutki wstęp do mojego wydania napisała, że proza Seeberga jest nasycona "przedziwną atmosferą książek Kafki i Becketta". Cóż, autor "Ptaków niebieskich" nie pisze - przynajmniej nie w tej powieści - ani tak rewelacyjnie jak Kafka, ani tak przedziwnie jak Beckett, jednak nastrój u Seeberga rzeczywiście przypomina ten kafkowski, choć, gwoli ścisłości, w trochę słabszym wydaniu. Mimo tego niech będzie to najlepszą rekomendacją.

Polecam.

Peter Seeberg, "Ptaki niebieskie", Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1972, wydanie I. Autor wstępu nieznany.

Tekst opublikowany także na blogu: http://trans-ksiazkowy.blogspot.com/2017/06/ptaki-niebieskie-petera-seeberga-albo.html

Czym jest rzeczywistość? Skąd wiemy, że to co nas otacza, jest realne i prawdziwe, jak możemy doznać owej realności prawdziwości? Jak znaleźć prawdziwe przeżycie, ogarnąć i poczuć, jak odszukać to, co nadaje naszemu życiu sens? Co nas definiuje i gdzie jest istota wszystkich rzeczy?

Podobne pytania zada sobie główny bohater tej króciutkiej powieści, Tom, jednak zanim to...

Czytając "Ptaki Niebieskie" co chwilę przypominał mi się wiersz Józefa Barana "Mam 25 lat". Senna aura i obojętność bohatera na otaczający go świat, podczas lektury otaczała mnie ze wszystkich stron. Atmosferę z książki najlepiej oddaje cytat z wyżej wspomnianego wiersza:
" żyłem a właściwie spałem
w poniedziałek wtorek środę
czwartek piątek sobotę niedzielę
był to bardzo dyskretny sen
z zachowaniem wszelkich niezbędnych pozorów życia"

Główny protagonista jest człowiekiem pozbawionym wszelkich cech, które pozwalałby mu na normalne funkcjonowanie w społeczności. Niechętnie zawiera znajomości, nie jest przedsiębiorczy. Jest człowiekiem żyjącym poza rzeczywistością. Ma żonę, która w gruncie rzeczy jest mu całkiem obojętna, pisze książkę, której nie zaczął. Stawia sobie za cel prześlizgiwanie się z dnia na dzień, bez specjalnego wysiłku. Żyje w długach, a pożywienie zdobywa na różne, nie do końca uczciwe sposoby. Tom zaciera granice między snem, a jawą. Dopiero telefon od starego przyjaciela daję mu szanse na odszukanie swojego miejsca na ziemi.
Powolny, surrealistyczny klimat powieści skłania do refleksji, akcja rozgrywa się zdawkowo, jednak nie przeszkadza to wcale w kontentowaniu się lekturą.

Czytając "Ptaki Niebieskie" co chwilę przypominał mi się wiersz Józefa Barana "Mam 25 lat". Senna aura i obojętność bohatera na otaczający go świat, podczas lektury otaczała mnie ze wszystkich stron. Atmosferę z książki najlepiej oddaje cytat z wyżej wspomnianego wiersza:
" żyłem a właściwie spałem
w poniedziałek wtorek środę
czwartek piątek sobotę niedzielę
był to bardzo...