"Tytoń i ludzkość wiązały się ze sobą od czasów prehistorycznych i w sposób jeśli nie wyjątkowy, to w każdym razie niepodobny do innych relacji łączących człowieka z roślinami. Tytoń rośnie po to, by go spalić. Uprawia się go w celu stymulacji naszych płuc, nie zaś napełnienia żołądków. Analizę odpowiedzi na pytanie 'po co palić?' trzeba poprzedzić rozpatrzeniem bardziej pierwotnej kwestii 'dlaczego tytoń?'. Dlaczego tak świetnie pasujemy do siebie nawzajem? I dlaczego uważa się, że palenie cementuje przyjaźń?"

"Nasi przodkowie z pewnością byli wolni od uprzedzeń w dziedzinie diety i prawdopodobnie przyjęli podejście 'zjedz, a przekonasz się, czy było warto'. Jednak jest też pewne, że pierwsi Amerykanie wynaleźli nową metodę konsumpcji swojego roślinnego przyjaciela: palenie. To, że płuca zyskały podwójną funkcję - oprócz oddychania mogły służyć pobudzaniu - okazało się jednym z najważniejszych wkładów kontynentu amerykańskiego w cywilizację."

"Tytoń rozprzestrzeniał się jak epidemia, swobodnie przekraczając granice państw i kultur. Niczym zaraźliwa choroba nie miał szacunku ani dla rangi, ani dla wyznania, zakażając w równym stopniu nomadów, buddystów i chrześcijan. W połowie XVII wieku palenie stało się oczywistym ludzkim nawykiem."

"Tabakę wciągano, by ją wydalić, a nie zatrzymać, i po to, by sprowokować kichnięcie, którą to w istocie niewinną czynność uważano wówczas za zbliżoną do orgazmu."

"To podejście podsumował Diderot, uczeń Rousseau, który przewidział szkody, jakie Europejczycy mogą wyrządzić ludzkości w stanie natury: 'pewnego dnia oni [chrześcijanie] nadejdą z krucyfiksem w jednej ręce i sztyletem w drugiej, żeby poderżnąć ci gardło lub zmusić cię do przyjęcia ich zwyczajów i przekonań; pewnego dnia pod ich rządami staniesz się niemal tak nieszczęśliwy, jak nieszczęśliwi są oni'."

"W Ameryce pionier genetyki roślin Luther Burbank zauważył, że papierosy nie są 'niczym więcej niż rozłożonym w czasie, choć niezawodnym sposobem na powolne samobójstwo', a systematyczne sięganie po nie w sposób oczywisty grozi organizmowi użytkownika: 'czy chciałbyś zapiaszczyć sobie zegarek?'."

"Symbolem triumfu rośliny może być jedna z pierwszych czynności nowego brytyjskiego króla Edwarda VII, który po śmierci nieznoszącej tytoniu matki, Królowej Wiktorii, w 1901 roku zjawił się przed zebranymi w salonie pałacu Buckingham przyjaciółmi z cygarem w ręku i oznajmił: 'Panowie, możecie palić'."

"Istniały jeszcze inne liczne świadectwa wskazujące na niepokojące właściwości papierosów. Były one niczym najgorszy gatunek prostytutki - łatwe dla każdego, ale gdy raz się ich spróbowało, nie można było o nich zapomnieć ani przestać ich pragnąć."

"Tytoń i ludzkość wiązały się ze sobą od czasów prehistorycznych i w sposób jeśli nie wyjątkowy, to w każdym razie niepodobny do innych relacji łączących człowieka z roślinami. Tytoń rośnie po to, by go spalić. Uprawia się go w celu stymulacji naszych płuc, nie zaś napełnienia żołądków. Analizę odpowiedzi na pytanie 'po co palić?' trzeba poprzedzić rozpatrzeniem bardziej...

Książkę czyta się bardzo przyjemnie. Jest tu wszystko, co powinno być w dobrej historii tej szlachetnej używki - fakty, anegdoty, poza tym zręcznie zarysowane tło społeczne i ekonomiczne. Autor nie ucieka w jakieś mętne antropologie, opisywane zjawiska wyjaśnia najczęściej w zwyczajny, "zdroworozsądkowy" sposób. Kolejnym atutem jest przedstawienie kwestii kontrowersyjnych, takich jak szkodliwość palenia, czy antynikotynowe ustawodawstwo - liberalny Gately podchodzi do tego ze sporym dystansem i wspomnianym już zdrowym rozsądkiem - najbardziej angielską ze wszystkich cnót ;)

Być może "Kulturowa historia tytoniu" zasługuje na ocenę 8/10, ale każdy nikotynista i miłośnik tytoniu powinien dodać do noty końcowej jeszcze jedną gwiazdkę - dla tej grupy czytelników dziełko angielskiego autora powinno stanowić lekturę obowiązkową. Ta książka, Broń Boże, nie zachęca do palenia, ale przyznaję, że po jej przeczytaniu nabrałem ochoty na odkurzenie dawno nie palonej fajki ;)

Książkę czyta się bardzo przyjemnie. Jest tu wszystko, co powinno być w dobrej historii tej szlachetnej używki - fakty, anegdoty, poza tym zręcznie zarysowane tło społeczne i ekonomiczne. Autor nie ucieka w jakieś mętne antropologie, opisywane zjawiska wyjaśnia najczęściej w zwyczajny, "zdroworozsądkowy" sposób. Kolejnym atutem jest przedstawienie kwestii kontrowersyjnych,...

Bardzo pouczająca i wciągająca.Świętna lekcja historii.

Bardzo pouczająca i wciągająca.Świętna lekcja historii.