Na początku ciężko było przebrnąć przez całą masę nazwisk, miejsc, dat. Z czasem czytało się dużo lżej, choć to wymagająca skupienia lektura.

Na początku ciężko było przebrnąć przez całą masę nazwisk, miejsc, dat. Z czasem czytało się dużo lżej, choć to wymagająca skupienia lektura.

Po biografię Jarosława Iwaszkiewicza sięgnąłem z wielkimi obawami, wywołanymi nie tyle objętością (toż to dwa potężnych rozmiarów tomy!),ale przede wszystkim z uwagi na jej bohatera. Z panem Iwaszkiewiczem spotkałem się raz i to w okresie pandemii, kiedy postanowiłem zmierzyć się ze Sławą i chwałą. Pokonała mnie ona okrutnie, a na domiar złego opinia o Iwaszkiewiczu jako sztywniaku, który siedział milczkiem przy słynnym stoliku w Ziemiańskiej (określał siebie „brzydkim kaczątkiem Skamandra”),zaczęła mi współgrać z jego twórczością. Sprawy nie ułatwiły filmowe adaptacje jego opowiadań. Ale jak się okazało, wszystko zmienia się z czasem, gdy człowiek pokrywa się patyną. Niewątpliwe dzięki autorowi biografii, Radosławowi Romaniukowi, przed którym pokornie chylę czoła, wróciłem do Iwaszkiewicza – i tego literackiego, i filmowego, i teraz zupełnie inaczej odczytuję jego twórczość.
To, co dla mnie jest najważniejsze w każdej biografii ludzi wielkich, to podejście autora do tematu. Biografię można bowiem strugać, zasypując czytelników listami, wypowiedziami lub całymi stronami tekstu, który napisał/wygłosił jej bohater/bohaterka. Takie dzieło, przypominające bardziej naukowe dociekania, staje się przez to monotonne i bezbarwne. Sztuką natomiast jest to, aby biograf – tak jak właśnie uczynił to Romaniuk – słowa i czyny swego bohatera przekuwał w zrozumiały dla każdego tekst, wyciągał z nich esencję, ideę myśli, jakieś ukryte znaczenia, wiązał z innym wydarzeniami z życia, odkrywał przed nami to, co pisarz chciał pozornie lub celowo ukryć i zamaskować. Innymi słowy – aby tłumaczył, objaśniał postać. I nagle Jarosław Iwaszkiewicz staje się osobą przeciekawą, niejednolitą, nierzadko kontrowersyjną i właśnie na tym Romaniuk buduje swą opowieść (choć nie goni za tanią sensacją). W pewnej chwili zdałem sobie sprawę, że Inne życie stało się dla mnie wciągającym kryminałem, książką niemalże sensacyjną – nie tylko w odkrycia o życiu Jarosława, ale także tych, których spotkał na swojej drodze. Zachwycił mnie język autora, który współgrał z delikatnym, melancholijnym językiem Iwaszkiewicza. Mimo dotykania przez Romaniuka sfer najbardziej intymnych, biografia nie była pogonią ogarniętego obsesją paparazzi za jego ofiarą, wręcz przeciwnie – jest spokojną, ale jakże wciągającą opowieścią o człowieku, jego przywarach, namiętnościach, sukcesach i porażkach. I nagle gdzieś te kolejne setne strony Innego życia mijały niezauważalnie, pozostawiając we mnie poczucie obcowania z literaturą najwyższych lotów, słowem pięknym i niezwykłym bohaterem.
Poezja Iwaszkiewicza, jego opowiadania i książki dzięki Romaniukowi dostały drugie życie, stały się jakąś fascynującą tajemnicą, ukrytą za zamkniętymi drzwiami, a my – dzięki autorowi – trzymamy klucz do zamka. Możemy sami poszukiwać „drugiego dna”, wzorców postaci, odwołań do wydarzeń, które wpłynęły na poetę, ukształtowały go, które tłumaczyły temperaturę jego emocji, rozpaczy, pożądania i goryczy. Sam pisarz zostawił notatkę z kluczem, dzięki któremu okazuje się, że bohaterów jego najsłynniejszej powieści skomponował z kilku realnych pierwowzorów. Takich kluczy jest znacznie więcej, zaś Romaniuk podsuwa nam je nieśmiało i ostrożnie, pozwalając, by to czytelnicy zdecydowali, jak postąpią z nimi dalej.
Moją rolą nie jest przytaczanie życiorysu Iwaszkiewicza – zrobił to doskonale i niepowtarzalnie Romaniuk. Ilość informacji, do których dotarł, miejsc i ludzi, nieznanych wcześniej faktów tylko pozornie wydaje się przytłaczająca. Dzięki nim maluje się przed oczami czytelników wrażliwa postać poety, który swoją twórczość nazywał „poezją w prozie” i uważał, że nie fabuła jest ważna, lecz rozbudowany świat stworzonych jego bohaterów. Był mistrzem spowalniania wątków, wprowadzania jedynej w swoim rodzaju nostalgii, powrotów do lat młodości, pierwszych miłości i zauroczeń, a przy okazji doskonale potrafił wciągnąć czytelników w wewnętrzne monologi i rozterki wykreowanych przez siebie postaci. Zwracał uwagę na piękno przyrody, doskonałość otaczającego go świata, wystroju wnętrz, strojów, koloru oczu czy światła, jakie o poranku można spotkać na werandzie szlacheckiego dworku. Dzięki biografii Romaniuka inaczej dziś odczytuję owe słynne, niepowtarzalne „Lato się we mnie przełamało”…
Iwaszkiewicz tworzył przez siedemdziesiąt siedem lat. W jego twórczości odnaleźć można wpływy kultury ukraińskiej i kresowego ziemiaństwa, a przede wszystkim towarzyskich związków z rodzinną Szymanowskich, które pisarstwu i poetyce Iwaszkiewicza „dostarczyły” inspiracji muzycznych. Romaniuk nie stroni także od opisywania burzliwego życia uczuciowego Iwaszkiewicza – jego biografia w pewnej chwili przypomina katalog kochanków i mężczyzn, którymi pisarz był zauroczony. Te wszystkie „miłostki” i „wielkie miłości” miały jednak niebagatelny wpływ na jego twórczość (autor nie boi się dobitnie o tym przekonywać, co czyni tę analizę – być może paradoksalnie – bliższą i bardziej zrozumiałą dla czytelnika),a jednocześnie ukazywały prawdziwą naturę pisarza-wrażliwca, człowieka w gruncie rzeczy samotnego, rozgoryczonego, zawiedzionego utraconymi szansami, być może żałującego podjętych życiowych decyzji. Iwaszkiewicz spotkał w swej twórczości modernistów, przyjaźnił się z największymi twórcami epoki dwudziestolecia międzywojennego i powojennych, strasznych czasów stalinizmu. Dzięki biografii Romaniuka wraz z Iwaszkiewiczem wędrujemy po warszawskich kawiarniach i redakcjach, paryskich salonach, odwiedzamy rzymskie kawiarnie i zachwycamy się sycylijskimi widokami. Jest to wyprawa wyjątkowa, porywająca i zupełnie wyrywająca czytelnika z szarość dnia codziennego. Wreszcie odwiedzamy kresowe posiadłości i Stawisko, w którym Iwaszkiewicz wraz z małżonką i córkami spędził lata wojenne, prowadząc niemalże „dom otwarty” i udzielając pomocy tym, którzy jej zwłaszcza w czasach powstańczej zawieruchy roku czterdziestego czwartego potrzebowali. Tu Romaniuk roztacza przed nami obraz sielskiego, spokojnego życia, regulowanego porami roku i odwiedzinami członków rodziny, poetów i pisarzy, których losy czasami na krótko związały się z losami Jarosława.
Inne życie jest biografią idealną, zaś jej idealnym uzupełnieniem niech będzie wydany przez Iskry w równie reprezentacyjnym tomie zbiór opowiadań, esejów i poezji Jarosława Iwaszkiewicza: Droga. Proza i wiersze, ze wstępem Radosława Romaniuka.

Książki otrzymałem dzięki portalowi Sztukater.pl, gdzie także można tę recenzję przeczytać.

Po biografię Jarosława Iwaszkiewicza sięgnąłem z wielkimi obawami, wywołanymi nie tyle objętością (toż to dwa potężnych rozmiarów tomy!),ale przede wszystkim z uwagi na jej bohatera. Z panem Iwaszkiewiczem spotkałem się raz i to w okresie pandemii, kiedy postanowiłem zmierzyć się ze Sławą i chwałą. Pokonała mnie ona okrutnie, a na domiar złego opinia o Iwaszkiewiczu jako...

Najlepiej napisana biografia polskiego pisarza.Mistrzostwo !

Najlepiej napisana biografia polskiego pisarza.Mistrzostwo !

Pierwsza część tej biografii poleciała ze mną do Omanu. Żałowałam, że nie mogłam wziąć obydwu, ale te dwie cegiełki ważą. Tak więc pierwsza część została intelektualnie spożyta na gorącej plaży, a druga pod polskim kocem.
Wiedziałam, że książka jest dobra, czytałam wiele pochlebnych recenzji, tak też mówili moi znajomi. Weszłam więc z lekturę z odważnym zaangażowaniem.

Dzieło od samego początku pieściło me literackie, i nie tylko, potrzeby. Tło historyczne przedstawione jest tak obficie i z taką dokładnością, że zaspokoi niejednego amatora dziejów, zarówno przedwojennej jak i powojennej epoki. Jakby sama odyseja pisarza nie była wystarczająco wielka i dostarczająca wrażeń, autor dorzuca tak wiele znakomitych nazwisk, że czytanie tych wszystkich historii ludzkich, powiązanych ze sobą artystycznie, czy rodzinnie, uwodzi.
Postać Iwaszkiewicza jest biograficznie atrakcyjna dzięki jego ciekawej twórczości, znajomości z wielkimi ludźmi, byciu osobą kontrowersyjną i pełną sprzeczności, czy również relacjom seksualnym. Trzeba to jednak również atrakcyjnie napisać.

Radosław Romaniuk stworzył tak precyzyjne dzieło, że poziom wrażenia nie opada do ostatniej strony. Cieszę się, że autor połączył zależność pomiędzy życiem osobistym i twórczością Iwaszkiewicza.
Książkę, pomimo ciężaru, chodzi dosłownie o fizyczny ciężar książki :-),czyta się lekko. Świetne jest to, że po przeczytaniu pięknych książek Iwaszkiewicza można dowiedzieć się co często miało wpływ na jego twórczość, z równie genialnie napisanej biografii.

Pierwsza część tej biografii poleciała ze mną do Omanu. Żałowałam, że nie mogłam wziąć obydwu, ale te dwie cegiełki ważą. Tak więc pierwsza część została intelektualnie spożyta na gorącej plaży, a druga pod polskim kocem.
Wiedziałam, że książka jest dobra, czytałam wiele pochlebnych recenzji, tak też mówili moi znajomi. Weszłam więc z lekturę z odważnym...

Jakoś tak się składa, że pisanie o Jarosławie Iwaszkiewiczu stało się modne. Na rynku pojawia się mnóstwo jego biografii i książek nawiązujących do jego twórczości; naprawdę jest w czym wybierać. Czy temat został wyeksploatowany? Po przeczytaniu tej pozycji sądzę, że wciąż jeszcze nie. To naprawdę bardzo szczegółowa, rzetelna biografia, a jej znakiem szczególnym jest fakt, że w fascynujący sposób łączy opowieść o życiu Iwaszkiewicza z jego pisarstwem. Bo przecież tak to już jest, że pisarze dużego kalibru przetwarzają własne przeżycia, by stworzyć swoich bohaterów i włożyć im w usta swoje przemyślenia...

(cd recenzji na fb)

https://www.facebook.com/KsiazkaZamiastKwiatka/photos/a.418885991470850/6787233964635989/

Jakoś tak się składa, że pisanie o Jarosławie Iwaszkiewiczu stało się modne. Na rynku pojawia się mnóstwo jego biografii i książek nawiązujących do jego twórczości; naprawdę jest w czym wybierać. Czy temat został wyeksploatowany? Po przeczytaniu tej pozycji sądzę, że wciąż jeszcze nie. To naprawdę bardzo szczegółowa, rzetelna biografia, a jej znakiem szczególnym jest fakt,...

Dosyć fajnie napisane.
Sporo ciekawych wiadomości, m.in. niemała "lista" nazwisk kochanków Iwaszkiewicza (dla zainteresowanych). ;-)

Ale tak właściwie... to książka trochę mnie rozczarowała - czyli: bez rewelacji.
Nie wiem czy chciałoby mi się jeszcze do niej wracać, choć czuję, że na pewno warto sobie dopełnić całość drugim tomem.

Dosyć fajnie napisane.
Sporo ciekawych wiadomości, m.in. niemała "lista" nazwisk kochanków Iwaszkiewicza (dla zainteresowanych). ;-)

Ale tak właściwie... to książka trochę mnie rozczarowała - czyli: bez rewelacji.
Nie wiem czy chciałoby mi się jeszcze do niej wracać, choć czuję, że na pewno warto sobie dopełnić całość drugim tomem.

Długo czyhałam na "Inne życie" Radosława Romaniuka. Po pierwsze ze względu na postać Iwaszkiewicza, który nie tyle fascynował mnie jako pisarz/poeta ale jako człowiek kultury, który wyrósł w pewnej epoce. Po drugie ze względu na wielość książek biograficznych poświęconych autorowi „Panien z Wilka”. Ukazały się między innymi „Iwaszkiewicz - pisarz po katastrofie” Marka Radziwona oraz „Pra. O rodzinie Iwaszkiewiczów” Ludwiki Włodek. Biografia ukazała się nakładem Iskier i jest to tom pierwszy, doprowadzony do roku 1939. Tom, mimo rozmiarów, czytelniczo przepyszny.

To solidnie skonstruowane tomiszcze, z bogatym materiałem źródłowym, fotografiami. Romaniuk prowadzi czytelnika przez meandry życia Iwaszkiewicza drogą przemyślaną, na której nie ma miejsca na niepotrzebne dygresje. Język książki jest przystępny, nie nuży. Autor przytacza często fragmenty dzienników zarówno Iwaszkiewicza, jak i jego zony, Anny. Czerpie wiedzę z listów oraz wspomnień m. in. Marii Iwaszkiewiczowej. Nie pomija kwestii homoseksualizmu pisarza - śledzi losy twórczości Iwaszkiewicza pod kątem jego licznych przyjaźni. Nie unika spraw niewygodnych.

Moim zdaniem jednak Romaniuk za bardzo koncentruje się na procesie twórczym autora „Lata w Nohant”. Taka analiza na pewno przydatna jest studentowi lub badaczowi jednak przeciętny czytelnik może poczuć się znużony. Jednocześnie czułam się zawiedziona, ponieważ bardzo niewiele informacji w „Innym życiu” dotyczy relacji Iwaszkiewicza z grupą Skamandra - sądzę, że temat powinien być potraktowany odrobinę intensywniej. Podobnie ma się rzecz w przypadku relacji z córkami, które na łamach książki są wzmiankowane, ale nie istnieją na dłuższą metę.

Losy pana Jarosława to prawdziwa odyseja. Z kresowego Kalnika, poprzez Warszawę, Elizawetgrad, Kijów, ponownie do Warszawy a potem do kosmopolitycznego Paryża i Kopenhagi. W miarę czytania odkrywamy jak ważny dla poety był kraj dzieciństwa i doświadczenia lat młodzieńczych, gdy pracował między innymi jako nauczyciel w majątku byczewskim (w „Dziennikach” napisze o kulturze Byczew jako o rodzaju Neandertalu - faktycznie, kultura należała do mniej istotnych dziedzin życia). Tygodnie spędzone w Tymoszówce, znajomość z rodziną Szymanowskich i pasja muzyczna - zadziwiające, jak niewiele wiedziałam o życiu Iwaszkiewicza - pisarza, który był również zapalonym wędrowcem - zakochawszy się w Tatrach, schodził Huculszczyznę oraz Alpy. Dla późniejszego noblisty, Czesława Miłosza był mistrzem - wymieniali listy, spotykali się.

Jednocześnie w miarę dojrzewania jako mężczyzna i literat, Iwaszkiewicz jawi się jako egoista i skoncentrowany na sobie snob, który mimo dyskomfortu, nie ma odwagi wyrazić jasno swojego stanowiska. Widać to szczególnie w jego relacjach z rodziną żony. Wprowadzając się do nowego domu, napisze, że "ma w dupie przeprowadzkę na Stawisko i strasznie ważne sprawy mebli". Za to ciekawie wypowiada się na temat Piłsudskiego - mówi o marszałku jako o "moralnym pierwiastku w historii"

„Inne życie” to nie tylko biografia. To doskonała lekcja historii dla wszystkich zainteresowanych dziejami kultury wieku dwudziestego. Nie najlżejsza, ale godna uwagi.

Długo czyhałam na "Inne życie" Radosława Romaniuka. Po pierwsze ze względu na postać Iwaszkiewicza, który nie tyle fascynował mnie jako pisarz/poeta ale jako człowiek kultury, który wyrósł w pewnej epoce. Po drugie ze względu na wielość książek biograficznych poświęconych autorowi „Panien z Wilka”. Ukazały się między innymi „Iwaszkiewicz - pisarz po katastrofie” Marka...

http://kasiek-mysli.blogspot.com/2018/02/inne-zycie-biografia-jarosawa.html

http://kasiek-mysli.blogspot.com/2018/02/inne-zycie-biografia-jarosawa.html

Doczekałem się (prawie),że za chwilę ukaże się drugi tom biografii Jarosława Iwaszkiewicza Radosława Romaniuka.Czytam ponownie tom pierwszy z prawdziwą przyjemnością.Kilka dni temu byłem w Brwinowie z wnuczętami (szkoła wnuczki wynajmuje starą willę z ogrodem) na Dniu Nauczyciela i później pojechaliśmy do centrum, ponieważ chciałem pójść na grób Iwaszkiewicza.Z pewnym trudem udało mi się odnaleźć grób pisarza,jego żony,matki,brata,sióstr i teścia,zrobiłem kilka zdjęć,zabrakło czasu na refleksje.Zaczerpnięte z biografii Romaniuka:"Prawdopodobnie wówczas w domu Szymanowskich Iwaszkiewicz spotkał przebywjacego na urlopie w Kijowie oficera lejbgwardii Stanisława Ignacego Witkiewicza.Kompozytor zaprezentował młodzieńca słowami:"To jest mój kuzyn Jarosław Iwaszkiewicz,poeta".".Brwinów i stepy Ukrainy.

Doczekałem się (prawie),że za chwilę ukaże się drugi tom biografii Jarosława Iwaszkiewicza Radosława Romaniuka.Czytam ponownie tom pierwszy z prawdziwą przyjemnością.Kilka dni temu byłem w Brwinowie z wnuczętami (szkoła wnuczki wynajmuje starą willę z ogrodem) na Dniu Nauczyciela i później pojechaliśmy do centrum, ponieważ chciałem pójść na grób Iwaszkiewicza.Z pewnym...

Przede wszystkim, ogromy podziw dla autora za gigantyczną pracę, jaką wykonał, przygotowując się do napisania tej biografii. Nie przyniosłoby to jednak efektu w postaci książki, którą czyta się jak dobrą powieść, gdyby nie pióro autora i postać, którą opisuje. Bogaty życiorys Iwaszkiewicza, meandry jego losu, wiodące od kresowego ziemiaństwa, przez krąg awangardowych poetów Skamandra ku zaskakującemu małżeństwu z córką zamożnego fabrykanta, kariera dyplomatyczna zakończona tajemniczym skandalem, osobowość pełna sprzeczności – poeta, urzędnik, doskonały zarządca majątku odziedziczonego przez żonę, wytrwały opiekun w jej chorobie, a przy tym człowiek poszukujący erotycznych przygód i miłości – to wszystko dostarcza aż nadto biograficznego materiału. Autor przedstawia go rzetelnie i szczerze, a zarazem żywo, plastycznie i z dużym taktem. Analizuje dość dokładnie twórczość pisarza, tropiąc w niej biograficzne ślady (których jest bardzo wiele),ale sądzę, że nawet osoby niezainteresowane twórczością Iwaszkiewicza nie powinny się tym zrażać. „Inne życie” to fantastycznie oddany kawałek historii Polski, a tę najlepiej śledzić z indywidualnej perspektywy.
Pierwszy tom doprowadzony jest do roku 1939. Z niecierpliwością czekam na następny.

Przede wszystkim, ogromy podziw dla autora za gigantyczną pracę, jaką wykonał, przygotowując się do napisania tej biografii. Nie przyniosłoby to jednak efektu w postaci książki, którą czyta się jak dobrą powieść, gdyby nie pióro autora i postać, którą opisuje. Bogaty życiorys Iwaszkiewicza, meandry jego losu, wiodące od kresowego ziemiaństwa, przez krąg awangardowych poetów...