Nowy numer „Książek”. Co znajdziemy w środku?

Emilia Dłużewska, w ślad za esejem „Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn” Caroline Criado Perez przygląda się światu stworzonemu przez mężczyzn. Jak dowodzi brytyjska feministka, to urządzenie świata widać w najróżniejszych dziedzinach życia społecznego, od budynków zaprojektowanych tak, że sprzyjają napaściom, po bezużyteczną odzież ochronną i piecyki, które wypuszczają toksyczne opary. A przedmiot rozważań Perez wziął się od informacji o diagnozie zawałów, na który pisarka natknęła się podczas pracy nad poprzednią książką „Do it Like a Woman”. Okazuje się, że najpowszechniejsze i najbardziej rozpoznawalne objawy zawału serca: kłucie w klat­ce piersiowej i lewym ramieniu, w istocie nie są wcale tak powszechne. To znaczy są, ale tylko wśród mężczyzn. U kobiet, zwłaszcza młodych, częściej występują bóle brzucha, nudności, dusz­ności i ogólne zmęczenie. W efekcie objawy wykazywane przez kobiety bywają banalizowane, a co za tym idzie, zawały pozostają niewykryte.

O kobietach Marka Hłaski, na podstawie biograficznej książki Radosława Młynarczyka, opowiada Małgorzata I. Niemczyńska. Jest to kolejna próba zmierzenia się z życiorysem polskiego pisarza i scenarzysty filmowego, fascynującego kolejne pokolenia młodych ludzi.

Profesor Ryszard Koziołek czyta za to, ponownie, „Imię Róży” Umberto Eco. W swoim artykule literaturoznawca i rektor Uniwersytetu Śląskiego zastanawia się, jak dzisiaj odczytywać arcypowieść włoskiego semiotyka. Czy jako książkę prawdziwie postmodernistyczną, pełną zapożyczeń, klisz i powtórzeń, czy raczej jako „śmiertelnie poważne rozważania o bezradności rozumu i miłości wobec trwałych nawrotów dogmatyzmu i nietolerancji w świecie o wieki całe odległym od średniowiecza”?

Renata Lis podjęła z kolei temat miłości w Grecji. Podążając za esejem Anne Carson pt. „Słodko-gorzki Eros”, autorka „Lesbos” przybliża przemilczane podczas szkolnych lekcji dotyczących mitologii tęczowe wątki.

Rozmowy z Joanną Bator, Jo Nesbø i Radkiem Rakiem

Okładkowy wywiad z Joanną Bator przeprowadzili Natalia Szostak i Juliusz Kurkiewicz. Autorka nagrodzona w 2013 roku Nike za „Ciemno, prawie noc”, w swojej najnowszej powieści „Gorzko, gorzko” znów zabiera czytelników na Dolny Śląsk, do rodzinnego Wałbrzycha. W długiej rozmowie z redaktorami dwumiesięcznika Bator wyjawia, którą z występujących w książce postaci najtrudniej się portretowało i opowiada o związkach powieści z jej prywatnym życiem. Możemy również dowiedzieć się, jaka niewypowiedziana trauma wisiała nad domem dziadków, w którym Bator miała okazję się wychowywać. W „Książkach” możemy też przeczytać premierowe opowiadanie Joanny Bator pt. „Ucieczka niedźwiedzicy”

Kolejnym wywiadem w najnowszym numerze jest rozmowa Wojciecha Orlińskiego z Jo Nesbø. Pozornie dotyczy „Królestwa”, najnowszej książki urodzonego w Oslo autora, ale wśród poruszanych wątków pojawiają się także te dotyczące Norwegii: społeczeństwa, konfliktów klasowych i... uwielbianych przez mieszkańców norweskiej prowincji amerykańskich samochodów. Od razu rozwiejemy również wątpliwości; mimo próby Wojciecha Orlińskiego, Nesbø nie wyjawia, kiedy doczekamy się kolejnego, trzynastego tomu przygód Harry Hole'a.

Z Radkiem Rakiem, tegorocznym laureatem Nagrody Nike, rozmawia Michał Nogaś. Autor powieści „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli” opowiada o pisarskich początkach, fascynacji fantastyką i o swojej pracy jako weterynarz. Radek Rak tłumaczy również, jak wygląda jego praca twórcza i kto jest jego pierwszym czytelnikiem.

Premiery wydawnicze, zapowiedzi festiwali

Dla wszystkich spragnionych bezpośredniego kontaktu z pisarzami, jak zawsze magazyn „Książki” przygotował również kalendarium festiwali, targów i wydarzeń literackich. Wiele z nich odbywa się w formie hybrydowej, łącząc spotkania stacjonarne (z zachowaniem dystansu społecznego i w maseczkach) z tymi w przestrzeni wirtualnej.

Nie zabrakło również miejsca na literackie premiery. Michał Nogaś zachęca do czytania „Świetlistej republiki” Andrésa Barby, a Łukasz Grzymisławski poleca nagrodzoną Bookerem „Orkiestrę bezbronnych” nigeryjskiego pisarza Chigozie Obiomy. O zbiorze opowiadań „Wędrująca ziemia” Cixina Liu napisał Wojciech Orliński. Autor zestawia chińskiego pisarza ze Stanisławem Lemem, zauważając podobieństwa w opracowywaniu naukowych założeń w swojej twórczości. Orliński stawia tezę, że Lem nie byłby jednak książkami Cixina Liu zachwycony. Dlaczego? Odsyłamy na 13. stronę dwumiesięcznika.

Patronką październikowego wydania jest Maria Janion. Cytaty z książek zmarłej w sierpniu krytyczki literatury i jednej z patronek polskiego feminizmu można znaleźć w całym numerze „Książek”.

[aj]