Niedługo po ciepło przyjętym debiucie wydawniczym Roberta M. Wegnera („Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Północ – Południe”) w ręce tych, którzy dali się porwać tej epickiej historii trafiła kontynuacja bardzo podobna w swej formie. „Wschód – Zachód” także jest zbiorem ośmiu opowiadań podzielonych pomiędzy dwie strony świata. Pewne podobieństwa da się zauważyć również w treści, lecz trudno odnieść wrażenie, by autor w swym rozbudowanym wstępie do zasadniczej powieści, jaki stanowią obydwa tomy zazębiających się krótkich form, zjadał własny ogon.

Pośród wietrznych wschodnich stepów, podobnie jak miało to miejsce na niegościnnej Północy, czytelnik śledzić będzie wydarzenia z perspektywy bohatera zbiorowego, czaardanu Laskolnyka. Na czoło wybija się jednak nie słynny dowódca tego wolnego oddziału lekkiej kawalerii, były imperialny generał, a Kailean-ann-Alewan, dziewczyna obdarzona silnym charakterem oraz pewnymi nadzwyczajnymi zdolnościami, którymi raczej nie powinna się głośno chwalić. Na pewno nie w kraju, którego regulacje dotyczące metod stosowania magii są bardzo... konserwatywne.

Czaardan to zgraja osobników jeszcze bardziej barwnych i usposobionych nonkonformistycznie, niż ci, którzy znaleźli się w Szóstym Pułku pod wodzą Kennetha-lyw-Darawyta. Każdy (i każda, gdyż kobiet tu nie brakuje) z nich niesie brzemię własnej przeszłości, wielu skrywa intrygujące sekrety, a wszyscy razem imponują odwagą, sprytem oraz gotowością do wspierania siebie nawzajem, nawet wtedy, gdy trzeba za to zapłacić wysoką cenę. Bo i czaardan, jak mówią sami jego członkowie, bardziej przypomina rodzinę, niż oddział wojskowy.

Nie bez przyczyny wysuwającą się na pierwszy plan postacią jest właśnie Kailean. Osierocona w dzieciństwie i przygarnięta przez rodzinę Kalevenhów należącą do ludu Verdanno, jest niejako łącznikiem pomiędzy Meekhańczykami zamieszkującymi wschodnie pogranicze a plemieniem wozaków. Verdanno, choć od kilkudziesięciu lat zamieszkują ziemie Imperium, są tu obcy, w dużym stopniu na własne życzenie. Obecność Kailean, którą ci nieufni ludzie traktują na równi z członkami swej wspólnoty, pozwala wejść w ich codzienność, poznać zwyczaje, ale i przedstawić konflikt na tle rasowym, bo o takie, jak już się rzekło w opowieściach z Południa, na meekhańskich pograniczach nie trudno.

Historia, którą Wegner rozsnuwa na Zachodzie, wykracza poza imperialne granice i rozgrywa się w portowym mieście Ponkee-Laa. Tutaj pierwsze skrzypce gra Altsin, podopieczny miejscowej gildii złodziei. Poznajemy go jako młodego, beztroskiego chłopaka, ot, archetyp łotrzyka snującego się po ciemnych zaułkach i obdarzonego nieprzeciętną skłonnością do pakowania się w tarapaty. W czterech opowieściach z jego udziałem będzie nam dane śledzić wewnętrzne przemiany samego bohatera oraz zagłębić się w sieć lokalnych intryg z udziałem kapłanów, arystokratów i samych złodziei zrzeszonych w Lidze Czapki, której władza w mieście wcale nie ustępuje wpływom, jakie posiadają dwie pozostałe grupy społeczne. To, co spotyka Altsina sięga jednak jeszcze dalej – głęboko w przeszłość wegnerowskiego świata, do czasów wojen bogów z tutejszego panteonu.

W opowieściach ze Wschodu i Zachodu autor częściej dopuszcza do głosu magię oraz inne siły nadnaturalne, niektóre wydarzenia sugerują boską interwencję, wzrost aktywności bytów wyższych. Należy jednak zaznaczyć, że Wegner w żadnym razie nie sięga po proste sztuczki wpadające w schemat deus ex machina. Obietnice historii zakreślonej na naprawdę szeroką skalę, w której poznani dotąd bohaterowie będą jedynie pionkami, także są coraz odważniejsze. Już teraz schemat niezależnych wydarzeń z różnych stron świata zostaje przełamany, gdyż losy postaci z części pierwszej i drugiej „Opowieści z meekhańskiego pogranicza” z wolna zaczynają się splatać.

Nikt, kto sięgnął po „Wschód – Zachód” w poszukiwaniu kolejnej porcji tego, co otrzymał w pierwszym tomie, nie powinien poczuć się zawiedziony. Wegner znów udowadnia, z jaką pieczołowitością powołał do życia świat swych opowieści, z jaką łatwością umieszcza w nim pełnokrwistych, wyrazistych bohaterów. Nie brakuje wartkiej akcji, momentów głęboko emocjonalnych, fabularnych zwrotów i miejsca na odrobinę refleksji. A fakt, iż „Północ – Południe” oraz „Wschód – Zachód” są dopiero czymś w rodzaju wstępu do większej opowieści pozwala mieć nadzieję na kolejne długie godziny spędzone na eksploracji świata, który żal opuszczać, w dodatku w doborowym towarzystwie.

Agata Rugor (Jezebel)