Gdyby to była zwykła parodia na temat realiów życia w Związku Radzieckim, to byłoby całkiem śmiesznie. Ci oficerowie – nieudacznicy, którzy braki w fachowej wiedzy zastępują znajomością sztuki przetrwania w komunistycznej hierarchii. Ta wojskowa potęga, która jest tylko wydmuszką, skrywającą wyeksploatowany sprzęt, często nieumiejętnie użytkowany. Absurdalne pomysły, całkowity chaos organizacyjny i stosowanie irracjonalnych rozwiązań – arcykosztownych, na pokaz, nie mających nic wspólnego z praktycznością i zdrowym rozsądkiem. Można by się pośmiać i pokiwać z politowaniem głową – ot taki „Paragraf 22” tylko że w wersji socjalistycznej.

Ale gdy człowiek uświadomi sobie, że to nie fikcja (zakładam, że autor zbytnio nie koloryzował), tylko opis rzeczywistości w światowej potędze – to zaczyna się robić strasznie. Bo tam, gdzie ludzie odpowiedzialni za wojny o zasięgu globalnym, kierują się przede wszystkim strachem o własny stołek, a nie liczą się zupełnie ze stratami ludzkimi i materialnymi – żarty trzeba jednak odłożyć na bok.

Na całość tego zbioru składają się wspomnienia autora z początkowego okresu swojej służby wojskowej: od wojskowego aresztu na dzień dobry, po szkolenia, przy których sceny z „Full Metal Jacket” wydają się szkółką niedzielną, aż po czynną służbę w stopniu podoficerskim (gdzie pojawił się interesujący wątek tzw. martwych dusz w wojsku radzieckim – fachowców, których obowiązki nie miały nic wspólnego ze służbą wojskową), do radzieckiej interwencji w Czechosłowacji (warte poznania spojrzenie od strony „bratnich wyzwolicieli”). Jak zawsze u Suworowa – solidna porcja męskiego pisarstwa, bez zbędnych ozdobników, same konkrety, literackie żywe mięso. Dobrze się to czyta, tylko refleksje po lekturze są raczej przygnębiające... I nie dziwi decyzja autora o ucieczce z tego „raju na ziemi”. Dziwić może raczej to, że ZSRR mógł w ten sposób przez tyle dziesięcioleci funkcjonować, że nie rozsadziły go żadne wewnętrzne fermenty społeczne. Ale z drugiej strony – przy społeczeństwie tak bardzo zastraszonym, nie znającym niczego poza własnym otoczeniem...

Gdyby to była zwykła parodia na temat realiów życia w Związku Radzieckim, to byłoby całkiem śmiesznie. Ci oficerowie – nieudacznicy, którzy braki w fachowej wiedzy zastępują znajomością sztuki przetrwania w komunistycznej hierarchii. Ta wojskowa potęga, która jest tylko wydmuszką, skrywającą wyeksploatowany sprzęt, często nieumiejętnie użytkowany. Absurdalne pomysły,...