Ten kwiat tylko czekał aby zakwitnąć. Oczekiwał na moment, kiedy słońce wolności opromieni go całego i wypatrywał końca wojny. Pragnął rozkwitnąć w swobodzie, w poczuciu szczęścia i spokoju. Chciał aby wyzwolenie objęło nie tylko jego samego ale także sumienia wszystkich ludzi dookoła. Aby wszyscy zmyli z siebie ten obrzydliwy brud zepsucia jakie niesie ze sobą wojna. Aby wreszcie ludzie bez poczucia własnej godności i bez cywilnej odwagi stali się sobą. Czyli tacy, jakimi byli przed tragedią, uczciwi i pełni nadziei. Ale to słońce nie nadeszło. W ludziach zaszła nieodwracalna zmiana i kwiat stał się zimny jak nienawiść i czarny jak rozpacz. Życie przekroczyło granicę za którą zapanowała obojętność na wszelkie uczucia. I już nic nigdy nie było takie samo.

"Matka i córka" to opis wielkiej przemiany jaką wywołały bestialstwa wojny. To wielki dramat w którym zatwardziałe i zgorzkniałe serca muszą być coraz twardsze, aby udźwignąć ogromny ciężar poczucia odpowiedzialności za upokorzenie całego narodu. Bohaterowie Alberto Moravii są tylko próbką włoskiego społeczeństwa, które z przewidywanego zwycięzcy stało się ofiarą zbrodniczego reżimu. O tej całej zbiorowości pisze jeden z największych włoskich pisarzy dwudziestego wieku. Pokazuje prawdziwą stratę i wielkie doświadczenie zła, jakie musieli znosić w tym czasie ludzie. Opisuje następstwa wojny, po której przejściu nie mogły pozostać nawet złudzenia. Bo bez nadziei szanse na poprawę są niewielkie. Tymczasem wyzwolenie kraju spod okupacji nie musi oznaczać powrotu od złych zmian, które nastąpiły w ciągu ostatnich kilku lat. Niestety złe przyzwyczajenia zdążyły odcisnąć swoje piętno.

Jednak Moravia daje nam szansę na to, że to właśnie cierpienie jest w stanie zasypać otwarty grób przemocy i bezsilności. Ta jutrzenka pojawiająca się pod koniec powieści, zwiastuje dla wielu ludzi dotkniętych nieszczęściem, możliwość powrotu do dawnego stanu duszy. Tak jakby musieli umrzeć aby ponownie się narodzić i czerpać z nowego życia pełnymi garściami. Wojna która wystawiła wszystko na próbę odchodzi i jak lodowiec pozostawia po sobie zagłębienia, w których odmieniony człowiek na nowo ma szansę zagospodarować swoje świeże sumienie. Moravia w tej pięknej historii dwóch kobiet stara się wytłumaczyć pojęcie faszyzmu. Według niego to pomieszanie zła z poczuciem obowiązku. Wybuchowa mieszanka, podczas której wszystko wkoło nabiera innego i silniejszego posmaku. Smaku nieograniczonej władzy i często nieświadomego okrucieństwa.

Dzięki "Matce i córce" odniosłem wrażenie, że dopóki się wszystkiego nie straci to niczego się nie zrozumie. Że dopóki nie dotkniemy dna, to nie odczujemy prawdziwego życia i kierunków w których możemy się udać. Być może zaczniemy żyć, gdy zdamy sobie sprawę ze swej emocjonalnej i duchowej śmierci. Wtedy przejdziemy swoisty czyściec i podczas pobytu w nim, nauczymy się rozróżniać sprawy ważne od nieistotnych. Przesłanie tej wybitnej książki jest jedno, dosyć wojny. Po przeczytaniu jej zatrzymajmy się i rozejrzyjmy dookoła, komu by można pomóc aby wszyscy odczuli nadzieję na lepsze życie.

Ten kwiat tylko czekał aby zakwitnąć. Oczekiwał na moment, kiedy słońce wolności opromieni go całego i wypatrywał końca wojny. Pragnął rozkwitnąć w swobodzie, w poczuciu szczęścia i spokoju. Chciał aby wyzwolenie objęło nie tylko jego samego ale także sumienia wszystkich ludzi dookoła. Aby wszyscy zmyli z siebie ten obrzydliwy brud zepsucia jakie niesie ze sobą wojna. Aby...