w dzienniku iwaszkiewicz napisał, że uczucia inaczej wyglądają w człowieku, inaczej na papierze. jednak chyba nikt nie umie tak trafnie, prosto, pięknie i dosadnie opisywać uczuć właśnie — niemocy, utraty, tęsknoty do nieosiągalnego. jaruś mistrz skromności. zaczynam lubić go bardziej niż trochę. jego proza pociesza, choć to słowo jest niewłaściwe, patrząc na niemożności, o jakich mówi. powiem więc, że uczy.

w dzienniku iwaszkiewicz napisał, że uczucia inaczej wyglądają w człowieku, inaczej na papierze. jednak chyba nikt nie umie tak trafnie, prosto, pięknie i dosadnie opisywać uczuć właśnie — niemocy, utraty, tęsknoty do nieosiągalnego. jaruś mistrz skromności. zaczynam lubić go bardziej niż trochę. jego proza pociesza, choć to słowo jest niewłaściwe, patrząc na niemożności, o...

Jest w tej książce coś tak intymnego...
Chociaż ja w ogóle absolutnie wielbię to w jaki sposób Iwaszkiewicz opisuje emocje. Przez jego dzieła się dosłownie płynie z taką lekkością.
Panny z wilka to opowiadanie bardzo melancholijne, spokojne, ciche ale pełne wrażliwości, zupełnie zresztą innej niż takie, które dziś możemy spotkać w książkach. To chyba cenie najbardziej, tą wrażliwość autora, która zawsze zapiera mi dech w piersiach.

"Wszyst­ko, co czuł te­raz, było jed­nak tę­sk­notą za mi­ło­ścią, która mu się prze­lała jak woda mię­dzy pal­cami"

Jest w tej książce coś tak intymnego...
Chociaż ja w ogóle absolutnie wielbię to w jaki sposób Iwaszkiewicz opisuje emocje. Przez jego dzieła się dosłownie płynie z taką lekkością.
Panny z wilka to opowiadanie bardzo melancholijne, spokojne, ciche ale pełne wrażliwości, zupełnie zresztą innej niż takie, które dziś możemy spotkać w książkach. To chyba cenie najbardziej, tą...

Wstyd mi oceniać Panny z Wilka, to krótka powieść, która wymyka się ocenie. Wracam do niej bardzo często. Tu każde zdanie ma podszewkę. Ratuje przed zwykłością życia. To ta sama kategoria literatury co Sklepy Cynamonowe. Coś po za literaturą. Ponad literaturą. Jest w niej to o czym pisał Marek Eiger, że tekst musi dotykać ważnych spraw życia ludzkiego.

Wstyd mi oceniać Panny z Wilka, to krótka powieść, która wymyka się ocenie. Wracam do niej bardzo często. Tu każde zdanie ma podszewkę. Ratuje przed zwykłością życia. To ta sama kategoria literatury co Sklepy Cynamonowe. Coś po za literaturą. Ponad literaturą. Jest w niej to o czym pisał Marek Eiger, że tekst musi dotykać ważnych spraw życia ludzkiego.

Nie odczułem tego melancholijnego klimatu aczkolwiek trafiło do mnie przesłanie niepowstrzymanego przemijania i faktu że nie da się wrócić do "starych dobrych czasów". Na minus wyróżniłbym mnogość panien z Wilka bo nie byłem w stanie spamiętać ktora ma jaki stosunek do Wiktora Rubena.

Nie odczułem tego melancholijnego klimatu aczkolwiek trafiło do mnie przesłanie niepowstrzymanego przemijania i faktu że nie da się wrócić do "starych dobrych czasów". Na minus wyróżniłbym mnogość panien z Wilka bo nie byłem w stanie spamiętać ktora ma jaki stosunek do Wiktora Rubena.

Długo zbierałem się, żeby przeczytać to opowiadanie, bowiem "Panny z Wilka" znałem jako arcydzieło Wajdy i bałem się, że oryginał nie dorówna adaptacji. Na szczęście moje obawy okazały się płonne. Warto było. Niemniej jednak moim skromnym zdaniem, Iwaszkiewicz napisał opowiadanie wybitne, zgoda, ale dopiero Wajda, podniósł je do rangi arcydzieła. Już sama obecność Iwaszkiewicza w filmie ukazuje nam, że jest to coś więcej niż film wybitny. Jest to dzieło o ambicjach do wykraczania poza swą formę. Polecam i pozdrawiam wszystkich, do których ten typ melancholii trafia równie mocno jak do mnie.

Długo zbierałem się, żeby przeczytać to opowiadanie, bowiem "Panny z Wilka" znałem jako arcydzieło Wajdy i bałem się, że oryginał nie dorówna adaptacji. Na szczęście moje obawy okazały się płonne. Warto było. Niemniej jednak moim skromnym zdaniem, Iwaszkiewicz napisał opowiadanie wybitne, zgoda, ale dopiero Wajda, podniósł je do rangi arcydzieła. Już sama obecność...

Ulotność czasu, starcie przeszłości z teraźniejszością, zawód, niemożności rozpatrzenia siebie w świecie.
Wydaje mi się niemal nieprawdopodobne że pomimo tak niewielkiej podbudowy oraz zachowawczości środków, tak silnie, niemal przytłaczająco wybrzmiewa tu taki natłok uczuć.
Melancholia, tęsknota i niespełnienie są niezmiernie trudne do wyrażenia w krótkiej historii; ze względu na swoją czasową pojemność potrzebują one pewnej rozciągłości; czasu i miejsca, żeby nabrać odpowiedni wyraz i, co najważniejsze, przyjąć kształt, który czytelnik może faktycznie "wyczuć".
Iwaszkiewicz muska nas rozbłyśniętymi urywkami przeszłości, wtrąca nas we wspomnienia, uważnie odmierza czas i miejsce na retrospekcje, przeciąga w nas dawne dzieje, tworząc rzeczywistość przeplecionych czasów; organiczny świat uczuć o niezwykle silnym ładunku, zdający się niemal kwestionować formę z której został utworzony.

Ulotność czasu, starcie przeszłości z teraźniejszością, zawód, niemożności rozpatrzenia siebie w świecie.
Wydaje mi się niemal nieprawdopodobne że pomimo tak niewielkiej podbudowy oraz zachowawczości środków, tak silnie, niemal przytłaczająco wybrzmiewa tu taki natłok uczuć.
Melancholia, tęsknota i niespełnienie są niezmiernie trudne do wyrażenia w krótkiej historii; ze...

Biblioteczka mamy była za drzwiami do salonu. Niewidoczna i jakoś dziwnie niedostępna.
Pod jej nieobecność, zadzierając głowę i przekręcając ją niezdarnie, składałam z liter swoje pierwsze słowa, odczytując tytuły. Wydawały mi się wtedy zagadkowe i nieodgadnione. A jeden z nich szczególnie przykuwał moją uwagę:
PANNY Z WILKA
„Z jakiego znowu wilka?” – mózg sześciolatka nie ogarniał.
„I jakie panny? Zrobione ze skóry wilka?”
Ta książka zawsze pobudzała moją wyobraźnię.
Aż w końcu nadszedł czas na rozwiązanie zagadki.
I od tamtej chwili zaczęła się moja miłość do Iwaszkiewicza.
Mistrza obserwacji, mistrza rysowania portretów piórem, mistrza bolesnego realizmu.

Kiedy czytam niektóre współczesne powieści, powiastki właściwie, stworzone w miesiąc na kolanie, jak patrzę na te płytkie postaci, oczywiste i przewidywalne, na banalność zdarzeń i słodycz do wyrzygu, to mam czasami szaloną potrzebę zjedzenia czegoś pełnokrwistego.
I takie właśnie ‘Pany z Wilka’, przeczytane po raz setny, dają mej duszy coś więcej niż tylko 36 i 6 …

Nawet nie umiem dobrze zwerbalizować, co jest takiego magicznego w tej – jakże zupełnie niezahaczającej o fantazję – opowieści.
Czy sam pomysł na stworzenie grupy sześciu tak różnych od siebie, tak krwiście naszkicowanych sióstr, w których Wiktor Ruben przegląda się jak w lustrze?
Czy melancholijne refleksje nad upływającym i przeciekającym przez palce życiem?
A może to, że z czasem coraz bardziej utożsamiam się … z Wiktorem. Jakkolwiek by to zabrzmiało :)
Dopada mnie czasami jego rezygnacja i poczucie niespełnienia, mimo że ‘na zewnątrz’ tyle się dzieje. Jestem poważana, wiecznie zajęta kolejnymi projektami i potrzebna wielu. Ale czy gdzieś w tej gonitwie nie zatraciłam siebie? Co się stało z moimi marzeniami? Czy to co robię ma w ogóle jakieś znaczenie?

Nieprzypadkowo – tak myślę – Iwaszkiewicz otwiera tę historię pogrzebem młodego księdza. To nie jest tylko zgrabne rozpoczęcie, przyczynek do wyjazdu przemęczonego i zdołowanego śmiercią przyjaciela Wiktora do Wilka, ale coś, co nadało historii kontekst. Śmierć zresztą przewija się przez kartki opowiadania cały czas. Śmierć Feli, ‘najpełniejszej’ (jak się możemy domyślić lub wręcz jedynej prawdziwej) miłości Rubena, śmierć wyobrażeń o życiu, o przyszłości, o związkach z kobietami. I jeszcze ten świat sprzed wojny, którego nie da się już wskrzesić. I stąd te panny, choć przecież większość z nich, to już mężatki, a nawet rozwódki.

U Iwaszkiewicza wszystko jest subtelne, a jednocześnie niesamowicie wyraziste i pobudzające wyobraźnię. Uwielbiam na przykład, jak Iwaszkiewicz opisuje postaci, używając jednocześnie słów pochlebnych jak i takich, które mają pejoratywny wydźwięk, tak jakby czytelnik miał sam wybrać czy tę osobę polubić czy ‘odepchnąć’ („Imponowała mu swoim spokojem, niefrasobliwością i umiejętnością cieniowania słów. Przy tym rzeczywiście była ładna i młoda, senna, trochę ociężała i jakby zmęczona swoją cielesnością”)

Albo taka perełka:
„Wiktor rozmarzył się tym koleżeńskim obcowaniem z Jolą, która mu się najbardziej ze wszystkich sióstr zawsze podobała, i co do niej jednej nie miał zupełnej pewności, że pozostaje na jego urodę i inteligencję obojętna.” Jedno zdanie. Jedno, jednusieńkie zdanie a więcej mówi o relacji tych dwojga niż te grafomańskie opisy wzdychań, dreszczy przechodzących po plecach, przyspieszonego bicia serca i innych wglądów wszechwiedzącego narratora w duszę bohaterów.

A początkowo nieświadoma, a następnie celowo rozegrana pomyłka w sypialni Julci?
Jedno z najbardziej obrazowo ukazanych na kartach książki zbliżeń erotycznych*. Bez parady penisów i pochw w wymyślnych pozycjach w tle. Bez – jakże teraz niezbędnych do sprzedaży książek – brutalnych i zakrapianych wulgaryzmami opisów seksualnych zapasów.

Aż wreszcie sama konstrukcja akcji.
Kilkudniowa i taka niby od niechcenia wizyta Wiktora w Wilku, miejscu gdzie wciąż jest on przebrzmiałą, ale jednak legendą, gdzie życie z jednej strony toczy się bardzo leniwie, a jednocześnie pulsuje jakimś podskórnym nurtem, staje sceną na której rozgrywają się swoiste etiudy: spotkania-wspominki-rozkminki z każdą z sióstr. Ze wszystkimi łączy go jakaś eteryczna i różna w swej naturze nić porozumienia, którą próbuje po 15 latach znów utkać albo może skonstatować jej zerwanie.
Z Kazią intelektualna, z Julcią retrospekcyjnie erotyczna, z Jolą kokieteryjno-kumpelska (Ale czy aby na pewno?),z Zosią trochę obcesowa i wyemancypowana, a z Tunią - z powiewem świeżości, ale też i w zastępstwie Feli.
I tylko Kazia – ku zdumieniu Wiktora – otwarcie przyznaje, że kochała się w nim na zabój. Pozostałe siostry zaprzeczają. Tylko dlaczego każda z nich jest zazdrosna o te skrawki chwil z Wiktorem? Z Wiktorem, który i tak stwierdza, że on się w Wilku nie ożeni...
Jedno z moich najulubieńszych opowiadań.
________________________________
* Ps. Ciekawe, jak tę samą lekturę można inaczej odbierać po latach, znajdować w niej smaczki, na które kiedyś (być może z braku pryzmatu wciąż nabywanych doświadczeń) nie zwracało się uwagi. Tym razem na mój odbiór 'Panien z Wilka' wpłynęła bardzo, ach jakże bardzo sugestywnie ta opinia: https://lubimyczytac.pl/ksiazka/panny-z-wilka/opinia/30222301.
I nie wiem czy mi się to podoba.
Zaburzyło mi to mój dotychczasowy obraz Wiktora i całej wilkowskiej dynamiki. Wprowadziło ferment właśnie dlatego, że trudno mi się nie zgodzić z jego autorką.

Książka 9/10, film reż. Andrzej Wajda 1979 7/10

Biblioteczka mamy była za drzwiami do salonu. Niewidoczna i jakoś dziwnie niedostępna.
Pod jej nieobecność, zadzierając głowę i przekręcając ją niezdarnie, składałam z liter swoje pierwsze słowa, odczytując tytuły. Wydawały mi się wtedy zagadkowe i nieodgadnione. A jeden z nich szczególnie przykuwał moją uwagę:
PANNY Z WILKA
„Z jakiego znowu wilka?” – mózg sześciolatka nie...

Dopiero po obejrzeniu filmu dowiedziałam się, że powstał na podstawie tego niedługiego opowiadania. Wiedziałam więc, co się stanie, a co nie, liczyłam jednak na więcej przemyśleń głównego bohatera na temat drogi do zmierzenia się z przeszłością, na jakiej się znalazł.
Pobudza do refleksji, że Wiktor traktuje odwiedziny w Wilku jak pożegnanie nie tylko z dawnymi beztroskimi latami, ale i własną młodością. I to jak sobie uświadamia, że nic z tego już się nie powtórzy.

Dopiero po obejrzeniu filmu dowiedziałam się, że powstał na podstawie tego niedługiego opowiadania. Wiedziałam więc, co się stanie, a co nie, liczyłam jednak na więcej przemyśleń głównego bohatera na temat drogi do zmierzenia się z przeszłością, na jakiej się znalazł.
Pobudza do refleksji, że Wiktor traktuje odwiedziny w Wilku jak pożegnanie nie tylko z dawnymi beztroskimi...

Niemożność (oraz trud) powrotu do utraconych po wieki najlepszych chwil swego życia, których próba wskrzeszenia doprowadza nas do brutalnej konfrontacji z naszą beztroską oraz infantylnością lat młodzieńczych.

Niemożność (oraz trud) powrotu do utraconych po wieki najlepszych chwil swego życia, których próba wskrzeszenia doprowadza nas do brutalnej konfrontacji z naszą beztroską oraz infantylnością lat młodzieńczych.

Jarosław Iwaszkiewicz to zdecydowanie mistrz prozy swoich czasów. W owym opowiadaniu świetnie, alegorycznie przedstawia problem czasu, przemijania i idealizacji przeszłości. Rekomenduję!

Jarosław Iwaszkiewicz to zdecydowanie mistrz prozy swoich czasów. W owym opowiadaniu świetnie, alegorycznie przedstawia problem czasu, przemijania i idealizacji przeszłości. Rekomenduję!