Po więcej recenzji - nie tylko książkowych - zapraszam na www.nerwslowa.blogspot.com

Zazwyczaj lektury, które powinno się przeczytać ze względu na nieuchronnie zbliżający się termin sprawdzianu czy konkursu, są jedynie utrapieniem – nie dość, że trzeba się z nimi bliżej zapoznać, to jeszcze są one o wiele za często nudne i zmanierowane, niedostosowane do współczesnych realiów, a późniejsze omawianie tego w typowy, polski sposób („Narrator w czwartym zdaniu drugiego rozdziału mówi nam, że…”, „niebieskie zasłony w wierszu symbolizują nadzieję na powrót do ojczyzny”, „przecież Słowacki wielkim poetą był!!!”) na wszelki wypadek jeszcze z trudem dychające dzieła skutecznie dobija. Ogromne więc było moje zaskoczenie, kiedy z obowiązku sięgnęłam po „Rebekę”, twór brytyjskiej dwudziestowiecznej pisarki Daphne du Maurier (tak, dobrze kojarzycie – w 1940 roku niejaki Alfred Hitchcock nakręcił jeden ze swych bardziej znanych filmów; pani du Maurier zresztą popełniła również opowiadanie „The Birds”, na podstawie którego powstał scenariusz do innego arcydzieła kinematografii pt. „Ptaki”).

O czym opowiada „Rebeka”? Jest to historia dwudziestojednoletniej, biednej kobiety (przez całą książkę bezimiennej) pracującej jako dama do towarzystwa, w której zakochuje się bogaty, dokładnie dwa razy od niej starszy Maxim de Winter, od niedawna wdowiec. Jak można przewidzieć, zaczyna się między nimi romans uwieńczony ślubem, po czym szczęśliwi państwo młodzi powracają do rezydencji Maxima noszącej wdzięczne imię Manderley. Niestety, na każdym kroku główna bohaterka odczuwa obecność nieżyjącej żony swego wybranka (tytułowej Rebeki) – inteligentnej, nieziemsko pięknej, obytej i umiejącej zjednywać sobie ludzi – już nie wspominając o konieczności radzenia sobie z nieco demoniczną gospodynią, oceniającą wszystkie jej ruchy służbą, ustawiczną nieobecnością męża i wątpliwościami czyhającymi na każdym kroku.

„Rebeka” nie jest powieścią grozy (choć niektóre księgarnie internetowe starają się ją w ten właśnie sposób reklamować), nie jest to również kryminał ani romans. Tutaj mamy do czynienia z bardzo udaną powieścią psychologiczną – bo mimo tego, że przez dużą część lektury chce się nakrzyczeć na główną bohaterkę, żeby wzięła się w końcu w garść, ma się świadomość tego, że jej zachowanie, samotnej w nowym środowisku, niemogącej się odnaleźć, niedoświadczonej istoty, jest bardzo realistyczne; również obecność tytułowej Rebeki można poczuć na każdej stronie – bo przecież to o nią właśnie tutaj chodzi, to ona jest centralnym punktem powieści, wokół którego kręcą się wszystkie inne elementy. I chociaż przed chwilą mówiłam, że książka nie jest powieścią grozy, dziwny niepokój towarzyszy czytelnikowi przez cały czas – na tym właśnie polega prawdziwy sukces autorki.

Oczywiście, nie mam zamiaru wykłócać się, że „Rebeka” jest arcydziełem światowego formatu o „wielu paralelnych płaszczyznach znaczeniowych” (tak, wiem, wiem, ja też kocham te „polonistyczne” sformułowania), jednak muszę przyznać, że jest to utwór wciągający i zasługujący na przeznaczenie na niego tych paru godzin z życia. Jest tutaj intryga, jest romans, jest dreszczyk emocji, a wszystko opisane jest może nie wybitnym, ale na pewno nieprzeszkadzającym w zagłębianiu się w historię językiem – a czegóż można więcej wymagać od książki?

Po więcej recenzji - nie tylko książkowych - zapraszam na www.nerwslowa.blogspot.com

Zazwyczaj lektury, które powinno się przeczytać ze względu na nieuchronnie zbliżający się termin sprawdzianu czy konkursu, są jedynie utrapieniem – nie dość, że trzeba się z nimi bliżej zapoznać, to jeszcze są one o wiele za często nudne i zmanierowane, niedostosowane do współczesnych...