O historii nie dla idiotów
- Kategoria:
- biografia, autobiografia, pamiętnik
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Literackie
- Data wydania:
- 2019-05-22
- Data 1. wyd. pol.:
- 2019-05-22
- Liczba stron:
- 624
- Czas czytania
- 10 godz. 24 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788308068670
- Tagi:
- literatura polska biografia dzienniki wspomnienia listy rozmowa
Odważne pytania, śmiałe hipotezy, wnikliwe analizy
Wybitny historyk Andrzej Nowak pyta o Polskę
Czy wyczerpała się zdolność historii do budowania spójnej i ważnej narracji tożsamości wspólnoty?
Jaka ma być „narodowa pamięć” — „krytyczna” czy „monumentalna”?
Czy rządzą nami nieczułe, ponadnarodowe rynki, na które nie mają już wpływu decyzje podjęte w politycznych wspólnotach?
Historia nie dla idiotów składa się z dwóch części: esejów i wywiadów. W pierwszej autor szuka odpowiedzi na pytania o polską tożsamość oraz pozycję w świecie – od chrztu Polski po działalność IPN. W drugiej rozmawia ze znakomitymi eseistami oraz historykami: Piotrem Wandyczem, Andrzejem Sulimą Kamińskim, Romanem Szporlukiem, Tomaszem Łubieńskim, Andrzejem Walickim, Henrykiem Samsonowiczem i Andrzejem Paczkowskim. W rozmowach przewijają się pojęcia patriotyzmu, pamięci, zdrady i polityki. Przenikliwe i wielowarstwowe odpowiedzi rozmówców gwarantują czytelnikowi pogłębioną refleksję nad wspólnotą polityczną i najważniejszymi wartościami w życiu społecznym.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Konflikty pamięci
„O historii nie dla idiotów” – przewrotny tytuł, mający pewnie w zamyśle zachęcić do lektury możliwie szerokie grono odbiorców. I słusznie, oby było jak najliczniejsze. Autor przywołuje genezę słowa „idiota”, które oznaczało osobę w najmniejszym stopniu niezainteresowaną sprawami publicznymi. Zatem nie tylko pasjonaci historii, ale właściwie każdy, komu bliskie są sprawy bieżące, współczesne stosunki społeczno-polityczne, powinien po książkę Andrzeja Nowaka sięgnąć.
Wszystkie poruszone w niej zagadnienia, czy to z historii dawnej, czy bliższej czasom współczesnym, są w jakiś sposób obecne w dzisiejszej debacie publicznej, a co za tym idzie mają niezaprzeczalny wpływ na polskie narracje historyczne, ale też kształtowanie naszych stosunków zewnętrznych z innymi państwami. Czy tego chcemy, czy nie, funkcjonowanie w obszarze Europy Środkowo-Wschodniej, tak a nie inaczej doświadczonej historycznie, powoduje, że bagażu własnych dziejów nie możemy zlekceważyć, odkreślić grubą kreską, jakby chcieli niektórzy, i iść dalej w kierunku unifikacji i współtworzenia jednej obowiązującej w Europie pamięci. Autor stara się zaprzeczyć tezie, jakoby historia była dla nas jedynie bolesnym obciążeniem, które, jeśli chcemy być państwem nowoczesnym, należy odrzucić, pozostawić historykom. Nic bardziej mylnego. Wyraźnie podkreśla, że zyskamy znacznie więcej, umiejętnie z niej czerpiąc. A jest z czego.
Biorąc pod uwagę nasze dzieje, nie powinniśmy mieć względem Europy żadnych kompleksów, których echa wciąż gdzieś pobrzmiewają. Patrząc realistycznie, nigdy nie byliśmy imperium, czego niektórzy chcieliby upatrywać w okresie największego rozkwitu terytorialnego Rzeczypospolitej Obojga Narodów, niemniej jednak zawsze jako państwo/społeczeństwo liczyliśmy się w tej części kontynentu. Już w czasach stanisławowskich, a więc na krótko przed zniknięciem z map, mogliśmy poszczycić się liczną, oczytaną elitą. Dla porównania, liczba wydawanych tu tytułów była blisko dwukrotnie wyższa od analogicznego poziomu w oświeconym Imperium Rosyjskim. Później, w XIX i XX wieku, działania zaborców i okupantów zmierzały konsekwentnie do wyeliminowania tych elitarnych, inteligenckich warstw, w których upatrywali oni największego zagrożenia na drodze do realizacji planu podboju tej części Europy.
Uderzanie w pokrzepiające, patriotyczne tony, przypominanie chlubnych kart polskiej historii, nie wyklucza rzetelnej oceny tych momentów, które świadczą o przecenianiu własnych możliwości bądź niedocenianiu zmieniającej się rzeczywistości. I tak, żywe w początkach XX wieku resentymenty o dawnych wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej musiały ustąpić kształtującym się na tych ziemiach odrębnym narodom. Polacy musieli zaakceptować ich prawo do samostanowienia i decydowania o sobie. Do dziś zresztą wzajemne uprzedzenia wpływają na kształt relacji ze wschodnimi sąsiadami. Dzięki książce można lepiej zrozumieć tę zawiłą sieć wzajemnych relacji, poświęcono jej bowiem wiele miejsca.
Andrzej Nowak jasno wyraża sprzeciw wobec coraz częstszych ostatnio prób prezentacji jakiegoś wycinka dziejów w sposób ahistoryczny, w oderwaniu od wielu niewygodnych i często celowo pomijanych czynników. Ma tu na myśli chociażby zarzuty stawiane unii polsko-litewskiej, formułowane wtedy, gdy spogląda się na ten projekt przez pryzmat XIX i XX-wiecznych nacjonalizmów. Zapomina się przy tym, że pewne aktualnie używane kategorie nie mogą mieć zastosowania dla opisu XV-wiecznej Europy. Podobnie autor słusznie zżyma się, gdy lekceważy się idee patriotyzmu niepodległościowego, pisząc o dziejach Polski i Polaków w XIX i XX wieku. Niedoszacowana jeszcze obecnie liczba ofiar przemocy samego tylko Imperium Rosyjskiego, zamordowanych, zesłanych, wcielonych do rosyjskiej armii czy pozbawionych majątku, dotycząca przecież kilku następujących po sobie pokoleń, jest jednoznacznym dowodem na to, że walka w imię niepodległej ojczyzny była dla wielu Polaków, całych rodzin przecież, sprawą najważniejszą, za którą skłonni byli oni zapłacić najwyższą cenę. Nie można faktu tak wielu ofiar w imię jednej idei ignorować i tym samym go umniejszać.
Jeśli rozmiary książki kogoś odstraszą, to warto dodać, że składa się ona z dwóch odrębnych części. Pierwszą tworzą rozmowy z wybitnymi historykami, druga to eseje, każdy poświęcony osobnemu zagadnieniu, więc można czytać w całości, jak i wybiórczo. Zaprezentowane eseje dają ogólne pojęcie o tym, gdzie należy szukać początków polskiej tożsamości, co odcisnęło na jej kształcie największe piętno, oraz dlaczego pewne postawy, narracje są żywe po dziś dzień. Praca porządkuje wiele kwestii, rozjaśnia nieco obraz skomplikowanej polskiej historii. Lektura będzie pomocna dla każdego, kto chce lepiej orientować się w tym, co wpływa na naszą mentalność, kto chce wiedzieć, kim – jako naród – jesteśmy dziś.
Monika Kurek
Książka na półkach
- 151
- 50
- 12
- 12
- 4
- 4
- 3
- 3
- 2
- 2
OPINIE i DYSKUSJE
Różnorodna w treści i nierówna w jakości. A szkoda bo grono rozmówców naprawdę znakomite. Prowadzący wywiady (prof. Nowak) miał dużą trudność w pozostaniu tylko w roli pytającego, co zresztą nie jest zaskakujące znając jego temperament i aktywizm w opowiadaniu. Niestety nie w pełni udał się zabieg swobodnych rozmów. Choć bardzo cenię profesora to miejscami zbyt mocno pozostawał sobą przez co opowieści jego rozmówców traciły na płynności. Rozmowy skupiają się wokół zagadnień historii naszego kraju i regionu Europy w którym żyjemy i dotykają problemu tożsamości, niezależności, suwerenności, oraz relacji i stosunku do imperium. Mam nieodparte wrażenie, że w każdej z książek prof. Nowaka musi się przewinąć wątek i problem rosyjski. Druga część książki to zbiór jego artykułów, przeróżny o zmiennej jakości. Całość stanowi raczej dobrą lekturę choć pozostawiła we mnie niedosyt i poczucie niewykorzystanego potencjału rozmówców.
Różnorodna w treści i nierówna w jakości. A szkoda bo grono rozmówców naprawdę znakomite. Prowadzący wywiady (prof. Nowak) miał dużą trudność w pozostaniu tylko w roli pytającego, co zresztą nie jest zaskakujące znając jego temperament i aktywizm w opowiadaniu. Niestety nie w pełni udał się zabieg swobodnych rozmów. Choć bardzo cenię profesora to miejscami zbyt mocno...
więcej Pokaż mimo toChyba jednak jestem idiotą ;) 2-4 ciekawe wywiady, reszta słaba, a druga część książki raczej tragedia, dość takie nieświeże myśli, nieciekawe. Przy wywiadach śmieszne że pytajacy spamował pytaniami na pół strony, co za kolanowa miłość własna. Nie polecam.
Chyba jednak jestem idiotą ;) 2-4 ciekawe wywiady, reszta słaba, a druga część książki raczej tragedia, dość takie nieświeże myśli, nieciekawe. Przy wywiadach śmieszne że pytajacy spamował pytaniami na pół strony, co za kolanowa miłość własna. Nie polecam.
Pokaż mimo toBardzo udana książka, w której ukazane zostały różne problemy historii Polski i Europy Środkowej w kontekście zagadnień takich jak pamięć czy oddziaływanie imperium. Książka ma charakter nie tylko historyczny, ale napisana jest też z pewną niebanalną tezą historiozoficzną. Część pierwsza to zbiór różnych wywiadów (ogłoszonych wcześniej głównie w "Arcanach" - chyba będę musiał przyjrzeć się temu czasopismu) ze znanymi historykami, a część druga to kilka artykułów Nowaka poruszających tematykę rozmaitą. Na pewno zwraca uwagę erudycja Autora: choć zajmuje się głównie sprawami polskimi, wykazuje świetną znajomość literatury obcojęzycznej, a także różnych koncepcji historiograficznych. Nade wszystko jednak zwróciłbym uwagę na to, jak bardzo wyważona jest to książka. Wydawać by się mogło, że tego typu spokojny i fachowy ton powinien być powszechny w badaniach naukowych, ale tak niestety nie jest, więc praca Nowaka wyróżnia się pod tym względem in plus.
Wywiady różnią się poziomem i długością, niektóre wydają się dziś już mocno anachroniczne (pytania zadawane z perspektywy lat 90. brzmią dziś dziwnie),niektóre jednak zachowują dużą wartość. Dotyczą choćby dziejów nauki historycznej w Polsce, trudnych relacji między historią a polityką czy spraw polsko-żydowskich. W drugiej części Autor podejmuje kilka tematów, spośród których jako najważniejszy wskazałbym wątek istniejącego w polskiej tradycji "republikańskiego patriotyzmu", który przez wieki przeciwstawiał się tradycjom imperialnym. W związku z tym zjawiskiem podejmuje Nowak debatę choćby nad problemem unii polsko-litewskiej, nad wolnościami szlacheckimi (których nie traktuje bynajmniej jako przeszkody na drodze do modernizacji) czy nad problemem powstań narodowych. Wskazuje też na istnienie tematów w polskich dziejach wciąż zbyt mało przebadanych. Wiele z tej lektury wyniosłem.
Tomasz Babnis
Bardzo udana książka, w której ukazane zostały różne problemy historii Polski i Europy Środkowej w kontekście zagadnień takich jak pamięć czy oddziaływanie imperium. Książka ma charakter nie tylko historyczny, ale napisana jest też z pewną niebanalną tezą historiozoficzną. Część pierwsza to zbiór różnych wywiadów (ogłoszonych wcześniej głównie w "Arcanach" - chyba...
więcej Pokaż mimo toNieźle się czytało, chociaż książka jest bardzo nierówna. Doskonałe są wywiady z Walickim, Samsonowiczem czy Paczkowskim. Ale są takie, co się zestarzały i trącą myszką..
Co poniektóre rozważania też sprawiają wrażenie "wsadzonych na siłę" do książki (uwagi do recenzji jednej z książek autora).
Całość bardzo interesująca, z jednoznacznym przesłaniem historiozoficznym. Warto było przeczytać.
Nieźle się czytało, chociaż książka jest bardzo nierówna. Doskonałe są wywiady z Walickim, Samsonowiczem czy Paczkowskim. Ale są takie, co się zestarzały i trącą myszką..
więcej Pokaż mimo toCo poniektóre rozważania też sprawiają wrażenie "wsadzonych na siłę" do książki (uwagi do recenzji jednej z książek autora).
Całość bardzo interesująca, z jednoznacznym przesłaniem historiozoficznym. ...