Co byście zrobili, gdyby ktoś, kto wie o was dosłownie wszystko, nagle postanowił zniszczyć wam życie? Ta osoba zna wasze najskrytsze sekrety, każdą brudną myśl, wie o waszej rodzinie, przyjaciołach… I nagle po cichu wkracza w wasze życie, żeby w sposób podły i nikczemny w nim zamieszać.

Ryen i Misha znają się od przeszło siedmiu lat, jednak jest to dość specyficzna znajomość, ponieważ nigdy się nie widzieli. Nigdy nie rozmawiali przez telefon. Nie sprawdzali nawet swoich profili w internecie. Przyrzekli nigdy nie zrobić żadnej z tych rzeczy, bo to byłoby według nich niewłaściwe i mogłoby zbyt mocno zmienić ich relację, a jest ona dla nich niezwykle ważna.

Nasi bohaterowie piszą do siebie listy. Staromodne, na specjalnej papeterii i pieczętowane woskiem. Niezwykle ważne i osobiste. Intymne, jednak nie w erotyczny sposób. Obnażają przed sobą myśli i uczucia, dzielą się spostrzeżeniami na temat świata i ludzi ze swojego otoczenia, zdradzają swoje marzenia i plany, tworzą razem piosenki…

Sami nie wiedzą, w jaki sposób szkolny projekt sprzed lat, w którym omyłkowo zostali sobie przydzieleni, przerodził się w tak znaczącą część ich życia. W relację ważniejszą i trwalszą niż niejedna mająca oparcie w świecie fizycznym. Dla Ryen Misha jest jak koło ratunkowe – pomaga jej choć na chwilę oderwać się od problemów, zapomnieć o stresie, nadopiekuńczej matce i fałszywych znajomych. Jednak pewnego dnia, bez uprzedzenia, jego listy przestają przychodzić.

Tymczasem w szkole, do której chodzi Ryen, pojawia się tajemniczy nowy chłopak, który dosłownie jej nienawidzi i robi wszystko, aby uprzykrzyć jej już i tak trudne życie. Trudne, ponieważ nie jest łatwo przez cały czas nosić maskę. Ale czego nie robimy, by się przypodobać innym, by uniknąć wytykania palcami i szyderstw? Dla własnego bezpieczeństwa wolimy, by to inni byli na celowniku. Zwłaszcza w szkolnej codzienności, która potrafi być niezwykle okrutna. Nasza bohaterka udaje więc kogoś, kim nie jest, aby przetrwać, mimo że jej sumienie nieraz przez to krwawi. Jej zachowanie nie jest jednak wcale takie nietypowe – w końcu każdy z nas czasem zakłada maskę. Problem w tym, że Ryen wpuściła Mishę pod swoją, nie spodziewając się, że kiedyś ją w niej zobaczy. A to, co widzi, wcale mu się nie podoba…

Dziewczyna, którą ma przed sobą, w ogóle nie przypomina Ryen, jaką zna z listów. Jest wredna, fałszywa i doskonale zdaje sobie z tego sprawę. Mimo to jej pewność siebie jest imponująco wielka. Emanuje pogardą dla wszystkich wokoło, jednocześnie wciąż przejmując się, co sądzą o niej jej popularni znajomi. To wszystko sprawia, że naprawdę trudno polubić tę bohaterkę. O wiele więcej sympatii u czytelnika wzbudza za to Misha. Zbuntowany i utalentowany młody człowiek, tajemniczy na tyle, by być interesujący, a jednocześnie bezpośredni w sposobie bycia i obchodzeniu się z innymi. Jednak nie jest tak idealny, jak mogłoby się wydawać. Misha również przywdział maskę, choć nieco bardziej subtelną niż jego korespondencyjna przyjaciółka.

„Punk 57” doskonale pokazuje, jak trudno jest nie dać się skusić możliwości wykreowania się na nowo i pokazania nieznanej osobie wersji siebie, którą pragniemy być. Jednak nie można wygrać z kłamstwem. Jest ono niczym kamyczek spadający z wysokiej góry – będzie się toczył z zawrotną prędkością i pociągnie za sobą następne, coraz większe i bardziej niebezpieczne. A potem, zanim się spostrzeżesz, gonić cię będzie cała lawina. Nawet małe kłamstwa często prowadzą do sytuacji, z których po prostu nie ma dobrego wyjścia. Tak czy inaczej coś się straci i ktoś na tym ucierpi. W takiej właśnie sytuacji utknął nasz główny bohater, gdy pod fałszywym nazwiskiem zjawił się w szkole, do której chodzi Ryen.

W powieści Penelope Douglas każde, nawet błahe zdarzenie ma swój ukryty cel. Jest kluczem do rozwikłania zagadki tajemniczego Punka czy zrozumienia motywów bohaterów. Czytając książkę po raz drugi, można dostrzec wskakujące na swoje miejsce elementy, które za pierwszym razem mogły umknąć pośród wartkiej akcji. Każde zdarzenie i każda rozmowa mają znaczenie. Mimo to po lekturze niektóre kwestie pozostają wciąż w sferze domysłów. Jednak wcale nie wadzi to w czytaniu – jedynie dodaje historii jeszcze więcej tajemniczego uroku.

Penelope Douglas stworzyła historię pełną emocji, tajemnic i nieoczywistych prawd o nas samych. „Punk 57” zawiera całą mnogość znanych motywów, które jakimś cudem idealnie do siebie pasują i nie sprawiają wrażenia nadmiaru wątków. Znajdziecie tu: hate-love, długoletnią przyjaźń, tajemnice do rozwikłania, osobistą tragedię, wyśmienity humor i słowne przepychanki, niejeden zaskakujący zwrot akcji, poezję, która zmienia się w muzykę, a ponadto świetnie zarysowane dojrzewanie postaci, ukrywanie się za maskami, poczucie odrzucenia, samotność i ból, z którym niełatwo jest sobie radzić.

Ta książka ma w sobie wszystko. Nie znajdziecie w niej jedynie buntownika z kolorowym irokezem. Co najwyżej cichego kontestatora z głośnym i bardzo ważnym przekazem. Jego wiadomości bardziej przypominają wiersze niż akty agitacji. Są liryczne, subtelne, a jednocześnie bezkompromisowe. Przeszywają na wskroś i obnażają brzydką prawdę o każdym z nas.

„Punk 57” to pozycja dla wszystkich, którzy kiedykolwiek czuli się samotni pośród tłumu. Zostali zmuszeni do udawania kogoś, kim nie są, tylko po to, by przetrwać kolejny dzień. By przypodobać się swoim oprawcom, żeby choć dziś na ofiarę wybrali kogoś innego… Uwrażliwia na nieszczęścia innych i podnosi na duchu, a jednocześnie niesie ze sobą przykrą prawdę o dzisiejszym społeczeństwie. Głośno porusza aktualny i ważny temat szkolnych prześladowań – szczególnie w erze Facebooka, przez którego nie da się już od tego uciec nawet w zaciszu domu.

Samotność, pustka, pozory, wstyd i strach jak mantra przewijają się przez całą książkę, a pośród nich wciąż obecny jest nasz tajemniczy Punk ze swoimi wiadomościami i pięknym przekazem, który z pewnością powinien pójść jak najdalej w świat:

Nie jesteś sam. Będzie lepiej.

Jesteś ważny. Nikt nie może Cię zastąpić.

Nie poddawaj się.

Katarzyna Kłosowska