Z Wacławem Berentem miałem już styczność przy okazji książki „Tako rzecze Zaratustra” – on był autorem przekładu. Teraz przyszła kolej na jego pełnoprawne dzieło.

Akcja „Próchna” dzieje się w okresie Młodej Polski, czasu dekadentyzmu, czasu kiedy jednym z głównych haseł ówczesnego pokolenia artystów było „sztuka dla sztuki”. I tymże artystom jest poświęcona ta powieść.

Grono bohaterów jest standardowe – mamy aktorów (ojca i syna), dziennikarza, malarza, dramaturga, poetę, muzyka, a nawet doktora. Do nich też należy głos w tej powieści. Od nich dowiadujemy się jak wygląda życie bohemy artystycznej, z jakimi problemami się mierzą, jakie idee są u nich na topie.

Sensem ich życia jest życie twórcze, życie dla sztuki, inne rzeczy ich nie interesują (no może poza spotkaniami-libacjami w kawiarniach). Dowodem na to jest choćby ucieczka aktora-syna Borowskiego z dramatopisarzem Turkułem. Młody Borowski tak tęsknił za sceną, że wolał porzucić swoją żonę Zochę i udać się z dramaturgiem w świat, gdyż ten obiecał mu napisanie idealnej i specjalnie dla niego sztuki. Przykładów można znaleźć jeszcze kilka.

Wyjątkiem jest osoba Hertensteina – on zobaczył te tytułowe próchno jakim się stała bohema artystyczna. Jego długa rozmowa z Müllerem jest demaskacją tego upadłego środowiska oraz przedstawieniem nowej drogi dla Europejczyka – buddyzmu i idącą za nim nirwaną.

Na podstawie książki, ciężko jest jednoznacznie stwierdzić czy Berent w „Próchnie” potępia ówczesne mu środowisko artystów-dekadentów. Ja te postaci polubiłem, był w nich tragizm znany chyba każdemu artyście, coś co sprawia, że szuka się tego czegoś by móc tworzyć. Nie oznacza to, że trzeba aprobować drogi jakie część z nich wybrała. Choć kto wie czy jedną z prawd jakimi kieruje się świat nie jest myśl Turguła, iż sztuka czerpie z ludzkiego życia garściami tak wielkimi, że potrafi doprowadzić ich tym do grobu – ona po prostu wymaga ofiar. Brutalne? A czy świat nie jest brutalny?

Polecam sięgnąć po tę książkę. Nie będzie to czas zmarnowany.

https://znajnizszejwiezy.wordpress.com/2017/01/15/waclaw-berent-prochno/

Z Wacławem Berentem miałem już styczność przy okazji książki „Tako rzecze Zaratustra” – on był autorem przekładu. Teraz przyszła kolej na jego pełnoprawne dzieło.

Akcja „Próchna” dzieje się w okresie Młodej Polski, czasu dekadentyzmu, czasu kiedy jednym z głównych haseł ówczesnego pokolenia artystów było „sztuka dla sztuki”. I tymże artystom jest poświęcona ta...