Literatura egzystencjalna najwyższego kalibru, raczej ciężki kawałek książki, wymagający sporej dawki uwagi i spokojnego przetwarzania. Głownie przez tą trudność i mozolne czasem przedzieranie się przez strony nie jestem w stanie dać oceny jeszcze wyższej. Moja opinia mocno się zmieniała w trakcie lektury. Początkowo, śledząc rzewne wynurzenia Hallera, drażniły mnie one: oto tkwimy w głowie użalającego się nad sobą wykolejeńca-intelektualisty, który zbyt dużo myśli dla własnego dobra i wręcz pławi się w swoich wydumanych cierpieniach. Aż dochodzi do "Traktatu o wilku stepowym", w którym opinia zmienia się gwałtownie, oto bowiem charakter owego niemrawego bohatera zostaje poddany analizie i to jakiej analizie... to nawet nie analiza, a kompletna dekonstrukcja, zdarcie wszystkich warstw gwałtownym szturmem i wdarcie się w najgłębsze zakamarki jaźni. Wszystko zostało wywleczone na wierzch, wszystkie wcześniejsze zarzuty jakie miałem wobec zaprezentowanych ciągów myśli zostały staranie rozważone, rozpatrzone i do szczętu wyjaśnione. Rzadko się widuje charakteryzację na tak głębokim poziomie, było to zejście na samo dno umysłu i odważne stawienie czoła wszystkim monstrom jakie tam drzemią. Szczególnie urzekająca okazała się krytyka prymitywizmu dychotomii jego charakteru, prostackości podziału na to co ludzkie i wilcze, cywilizacyjne i pierwotne, kontroli i popędów - jest to bowiem jedynie uproszczenie, a człowiek to w istocie szalejąca kombinacja dziesiątek cech, emocji, osobowości, ich "wiązka", jak to ujęto. I takie ujęcie ludzkiego umysłu zmusza wprost czytelnia do zajrzenia również w głąb własnej duszy, do stawienia czoła tym demonom jaźni, egzystujących w zakamarkach naszych umysłów - a jakże jest to straszne doświadczenie, jakiej odwagi wymaga spojrzenie sobie samemu sobie w oczy z pominięciem wszelkich masek, bez odtrącania i bez spychania niewygodnych widoków gdzieś na bok.

Później zaś zaczyna się proces naprawy "ludzkiej" strony Harry'ego, będąca jednocześnie destrukcją pozostałych jego aspektów, co koniec końców zmusza do pytań, który z Harrych był "prawdziwy", jeżeli można w ogóle o czymś takim mówić, jak i który był "właściwy" - bo ustępując w pogoni za niewiadomym, zapuszczając korzenie w mieszczańskiej społeczności nieodmiennie coś tracimy. Na koniec zaś wszystko kompletnie odpływa w stronę teatru surrealizmu, gdzie o każdej z wizji można by napisać osobny esej. W istocie, ogrom zaprezentowanego materiału poraża, ma się ciągłe wrażenie, że po pierwszej lekturze jedynie się prześlizgnęło pobieżnie po tematyce, a książkę można - i wręcz powinno - czytać po wielokroć, za każdym razem zdrapując kolejne warstwy i studiując niczym podręcznik, czy katechizm wręcz. Albo też można uznać całość pamiętnika za zapiski szaleńca i żyć dalej spokojnym, mieszczańskim życiem, nie próbując stawać czoła drzemiących w nas głębiom, impulsom, popędom. Wybór należy do czytelnika.

Literatura egzystencjalna najwyższego kalibru, raczej ciężki kawałek książki, wymagający sporej dawki uwagi i spokojnego przetwarzania. Głownie przez tą trudność i mozolne czasem przedzieranie się przez strony nie jestem w stanie dać oceny jeszcze wyższej. Moja opinia mocno się zmieniała w trakcie lektury. Początkowo, śledząc rzewne wynurzenia Hallera, drażniły mnie one:...