Zaczyna się niemalże jak u Hitchcocka. Albo przynajmniej jak w kronice kryminalnej serwisu informacyjnego: młoda kobieta wkłada szamoczące się małe dziecko do powłoczki w żółte kwiatki i wychodzi przed dom, tonąc w strugach deszczu. Szybkim krokiem przemierza trawnik, idzie w kierunku stawu. Ale w pewnym momencie się cofa. Nie jest gotowa na tak ostateczne rozwiązanie, chyba odzywają się w niej resztki sumienia. Oddala się od domu, w stronę obozowiska Cyganów. Kładzie chłopca na polanie, pod drzewem i mimo wahania, powoli wraca do swojej posiadłości…

Aura tajemniczości spowija książkę Katherine Webb od pierwszej strony do ostatniej, co jest jej największym atutem. W powieści przeplatają się dwa wątki. Pierwszy dzieje się we współczesności – dwie siostry, Erica i starsza od niej kilka lat Beth, przybywają do posiadłości Storton Manor, którą odziedziczyły po swojej babce Meredith. Żeby posiadłość została w rodzinie kobiety muszą spełnić jednak pewien warunek – zamieszkać w niej na zawsze. A na to nie są gotowe, bo dręczy je przykre wspomnienie z dzieciństwa związane z tym miejscem. Ich kuzyn Henry, z którym łączyły je dosyć trudne relacje, pewnego dnia zniknął tu w niewyjaśnionych okolicznościach. Niewyjaśnionych zwłaszcza dla Eriki, bo Beth zdaje się więcej pamiętać z tego feralnego dnia, nie ma jednak zamiaru dzielić się tą wiedzą z siostrą. Kobieta od dwudziestu trzech lat żyje w głębokim smutku, popada w kolejne depresje, podejmuje próby samobójcze. Pomysł powrotu do Storton Manor od początku jej się nie podoba, ale Erica uważa, że jedynie w tym otoczeniu obydwie będą w stanie rozliczyć się raz na zawsze z przeszłością. Swój udział ma mieć w tym też Dinny, ich przyjaciel z dzieciństwa. Cygan z rodziny Dinsdale’ów, z niewiadomych powodów znienawidzonej przez ich babkę, był zawsze sprzymierzeńcem sióstr w ich dziecinnych utarczkach z Henrym.

Drugi wątek „Dziedzictwa” dotyczy Caroline Calcott, matki Meredith. Erica odnajduje w posiadłości kilka przedmiotów i listów, które wskazują na to, że przed wyjściem za mąż za lorda Calcotta w roku 1905, Caroline mogła mieć już jedno dziecko, a nawet być mężatką. I tę swoją przeszłość zdołała sprytnie ukryć. Losy Caroline czytelnik poznaje dokładniej niż Erica – poświęcone są jej osobne rozdziały, co sprawia, że czytamy tak naprawdę dwie, przeplatające się nawzajem, pasjonujące opowieści, które z czasem okazują się mieć wspólny mianownik. Te części poświęcone Caroline wydają się być nawet ciekawsze. Oto młoda, wytworna Brytyjka, przyzwyczajona do wszelkich wygód, przyjeżdża do Ameryki i osiedla się na ranczu. Jako żona farmera musi porzucić dotychczasowe przyzwyczajenia i przystosować się zarówno do nowych warunków atmosferycznych, nowego otoczenia – sąsiedztwa Indian, a także do trybu i stylu życia na farmie, który wymaga od kobiety pewnej maskulinizacji, trudnej dla kobiety takiej jak Caroline do zaakceptowania.

Mamy więc w książce co najmniej dwie tajemnice, które chce rozwikłać jej narratorka. Erica w tej roli sprawdza się znakomicie – choć młoda, nieustatkowana i nie mająca nawet stałej pracy i miejsca zamieszkania – Erica to bardzo mądra kobieta (zresztą mocną stroną książki są właśnie wyraziście zarysowane postaci). Trzeba przyznać, że Katherine Webb ma dobre pióro, bo styl narracji Eriki jest utrzymany na całkiem wysokim literackim poziomie – krótkie zdania, ale treściwe, bogate w metafory i porównania, poetyckie niemalże. Również rozdziały dotyczące Caroline napisane są nienagannym językiem, który wynosi tę powieść nieco wyżej ponad miano „czytadła”. Z drugiej jednak strony, jak na rasowe „czytadło” przystało, wiele rozdziałów zostaje urwanych w jakimś emocjonującym momencie, co jest typowym wabikiem na czytelnika, któremu wówczas naprawdę trudno oderwać się od dalszej lektury. Choć nie jest to ani kryminał, ani tym bardziej thriller, „Dziedzictwo” cały czas trzyma w napięciu. Każda kolejna z pięciuset stron książki przybliża nas do wyjaśnienia tajemnic rodziny Calcottów. Myślę, że przy sprzyjających okolicznościach, odpowiedzi na piętrzące się pytania można poznać w jeden wieczór.

Trudno się dziwić, że „Dziedzictwo” stało się światowym bestsellerem. Wszyscy uwielbiamy czytać o tajemniczych domach, rodzinnych sekretach i odbijających się w teraźniejszości echach mrocznej przeszłości. Nie zdziwiłoby mnie gdyby „Dziedzictwo” posłużyło kiedyś za materiał do scenariusza filmowego. Widzę w tej książce filmowy potencjał, nieodparcie kojarzy mi się z „Pokutą” McEwana. Choć temat zupełnie nie ten, obie książki pokazują, że bolesna przeszłość nie pozwala o sobie nigdy zapomnieć i odciska w nas swoje piętno na zawsze. W „Dziedzictwie” historia zatacza nawet koło. Choć to „tylko” powieść obyczajowa, nie jest to czysta rozrywka, ale też nośnik pewnych refleksji i wartości, które chce nam przekazać autorka. Pokazuje do czego może doprowadzić zazdrość, nieufność, nienawiść... Jak trwale mogą te uczucia zdominować jedną rodzinę i na jak wielu ludzkich losach zaważyć.

Jestem pewna, że wielu czytelników uzna „Dziedzictwo” za jedną z lepszych książkowych nowości, które czytali. Ja na pewno. I na pewno będę ją z ogromnym entuzjazmem polecać znajomym.

Malwina Sławińska