Przez wiele kolejnych lat (a może nawet dekad), Kosowo będzie funkcjonowało jako nazwa kojarząca się z działaniami wojennymi, wypędzeniami i zbrodniami. Częściowo również z walką o niepodległość i równość. Być może dlatego, debiut literacki Edyty Niewińskiej został ochrzczony nazwą kraju, która symbolizuje wszystko powyższe. Czytelnik oczekujący jakichkolwiek nawiązań do sytuacji politycznej czy gospodarczej Kosowa będzie jednak zawiedziony. W książce tytułowe państwo to tylko metafora tego, co dzieje się w głowie głównej bohaterki. A trochę się tam dzieje.

„Kosowo”, jak zostało to przedstawione na okładce, miało być portretem współczesnych trzydziestolatków. Trzeba mieć jednak nadzieję, że tak nie jest, bo inaczej społeczeństwo składałoby się z ogromnej ilości osób nieprzystosowanych do życia w żadnym stopniu. Zalegających na łóżkach, dzień po dniu, miesiąc po miesiącu w oczekiwaniu na... No właśnie, na co? Aniela, główna bohaterka powieści, sama nie jest pewna, czego chce od życia. Zmienia się to w zależności od jej nastroju. Chce być kochana, a czasem znienawidzona. Czyli tak jak większość z trzeźwo myślących dorosłych, których spotkało odrzucenie przez ukochaną osobę. Człowiek czuje się wtedy jak przeżuty kawałek mięsa i ma swoje humory. To naturalne, ale do pewnego stopnia. Aniela swoją mentalnością bardziej przypomina nastolatkę niż dojrzałą kobietę. I to chyba najbardziej przeszkadza w odbiorze książki. Z bohaterką trudno się identyfikować, współczuć czy nawet dobrze życzyć, gdy w jej życiu źle się dzieje.

Aniela swoje przeżyła - powieść zaczyna się od wizyty u ginekologa, gdzie dyskutowane są szczegóły mającej niedługo nastąpić aborcji. Ten temat przewinie się jeszcze na kartach powieści, ale będą to raczej zdawkowe informacje. Głównym wątkiem zdaje się być próba poradzenia sobie z porzuceniem przez ukochaną osobę. Nowe związki, które nie kiełkują w sercu niczym więcej niż tylko przelotnym ukłuciem. Stara miłość jest zbyt głęboko zakorzeniona, za świeża, by zostać od tak, zastąpiona. Niestety, wyjątkowo nieprawdopodobny sposób, w jaki autorka poprowadziła ten wątek (nie mówiąc już o zakończeniu) skutecznie utrudnia czytanie „Kosowa”. Całość jest wewnętrznym monologiem Anieli, z którego czytelnik dowiaduje się o niej praktycznie wszystkiego. Nieliczne dialogi ożywiają trochę całość, nadając książce należytego tempa. Jest ich jednak stanowczo za mało, a czytelnik może czuć się przytłoczony natłokiem myśli głównej bohaterki. „Kosowo” zahacza również o tematykę homoseksualną, miejscami nawet całkiem odważnie. Aniela wdaje się w romans z koleżanką, a jej najlepszym przyjacielem jest gej. To wszystko jednak się rozpływa w natłoku myśli głównej bohaterki. A szkoda.

Gdyby autorka rozbudowała choć trochę fabułę, „Kosowo” byłoby naprawdę ciekawą pozycją. Niestety, stało się średnio udanym debiutem literacki. Brakuje mu pazura, który przyciągnąłby czytelnika i nie pozwolił mu oderwać się od lektury. Tym bardziej, że nie wiadomo, do kogo tak naprawdę została skierowana powieść.

Bartosz Szczygielski