Bardzo chciałam przeczytać tą książkę. Fabuła oparta jest na faktach z życia malarki Tamary Łempickiej, ale myli się ten, kto podejrzewa mnie o nagła fascynację art deco. Po tą pozycję sięgnęłam raczej wiedziona ciekawością. Podejrzewam, że niebagatelne znaczenie dla popularności książki ma promowanie jej jako historii o romansie dwóch kobiet. Najwyraźniej tkwi we mnie wojerystyczny element.

Autorka musiała dokonać solidnego przeglądu literatury przed przystąpieniem do napisania swojego dzieła. Trud ten opłacił się, bowiem książka jest wewnętrznie spójna, a zarysowane postaci wielowymiarowe. Łatwo się zainteresować ich losami. Moje późniejsze dociekania nie dowiodły jakichkolwiek rozbieżności pomiędzy życiorysem Łempickiej, a faktami przedstawionymi w książce. Z pewnością opisanie artystki nie było zadaniem łatwym, ponieważ do dziś nie jest znane dokładne miejsce jej urodzenia. Malarka bardzo chciała się czuć Polką, a nie Rosjanką, a fałszowanie faktów z własnego życia przychodziło jej bez trudu. Wydaje się jednak, że jeszcze trudniejsze było nakreślenie postaci młodej kochanki artystki, co autorce udało się doskonale. To Rafaela jest także narratorką większej części książki.

Możemy pojmować Rafaelę jako naiwną dziewczynę z prowincji, która wyrwała się do Paryża w poszukiwaniu lepszego życia, jako ekskluzywną prostytutkę lub też jako dziewczę zakochujące się niewinną miłością w starszej i bardziej doświadczonej kobiecie. Która z tych wersji jest prawdziwa? Po trosze wszystkie. Przedstawiona na kartach powieści Rafaela nie miała lekkiego życia. Jej ojciec był Żydem, co położyło się cieniem na jej życiu, choć matka była chrześcijanką. Rafaela zresztą wcześnie ojca straciła, a ojczym nigdy jej nie uznał ("Trzeba znaleźć męża dla twojej córki."). Rafaela chce mieć paryską sukienkę i dlatego udaje się do tego miasta nie bardzo planując z czego będzie się utrzymywać. Książka mówi o romansie dwóch kobiet, toteż rozpatrywanie rozwoju seksualnego Rafaeli wydaje się uzasadnione. Również tutaj dziewczyna nie miała szczęścia i może dlatego w ogóle dała się w ten romans wciągnąć. Panie poznają się w Lasku Bulońskim, choć przyszła muza Łempickiej w nim nie pracuje. Prawdopodobnie nikt Rafaeli nie uświadamiał. Ma ona piękne ciało, ale go nie czuje, nie rozumie co mężczyźni w nim widzą i chętnie ich nim obdarza nie bardzo zastanawiając się czy ich kocha. Umiała sprawiać sobie przyjemność masturbując się... naoliwioną poręczą. Seks służy tylko przyjemności? W swoim szesnastoletnim życiu Rafaela zdążyła już oddawać się za pieniądze, nauczyła się seksu analnego jako metody antykoncepcji, dała się namówić na użycie dildo z koleżanką, a także stała się prezentem jednego mężczyzny dla drugiego nie bardzo widząc w tym coś złego. Rafaela dowiedziała się, że dojrzała, kiedy w mokrej sukience stanęła przed rodzicami. Rozwinęła się fizycznie, więc uznali, że potrzeba jej męża. Może żeby za wcześnie nie zaszła w ciążę i nie powiła bękarta, a może dlatego, że ojczym mógłby mieć na nią zakusy?

Gdyby Rafaela nie dorastała w takim domu, prawdopodobnie wyczułaby, że inna kobieta przekracza jej granice. Jednak złożyło się tak, że ta kobieta jeździła dobrym samochodem i była dobrą kochanką. Rafaela przeżyła pierwszą w swoim życiu taką fascynację, a malarka miała swoją muzę, która natchnęła ją do stworzenia wielkich dzieł i dała jej popularność. W latach dwudziestych ubiegłego wieku posiadanie kochanka tej samej płci nie było niczym niezwykłym, ale też nikt nie traktował miłości dwóch kobiet poważnie. Łącznie z samą Łempicką, która skutecznie rozglądała się za tym jak poślubić fortunę w spodniach i powrócić do poprzedniego standardu życia. Rafaela postrzega ją jako idealną matkę, ale Łempicka chyba nie umie kochać. Nie jest trudno zrozumieć dlaczego córka ma do niej na starość tak wiele żalu i czuje, że matka nie pamiętała o niej w wielu momentach. Łempicka nie czuje zażenowania kochając się z modelką, a potem płacąc jej za to. Skłania też potem tą samą modelkę do rozebrania się na przyjęciu nie szanując jej wstydu. Rozgłasza też w towarzystwie, że to towarzysząca jej dziewczyna pozowała jej do aktów nie bacząc na to, że ta rumieni się ze wstydu. Maluje "ich" intymny obraz, który potem wykorzystuje jako kartę przetargową w negocjacjach małżeńskich. Zapewnia o miłości, ale zdradza z inną, której twarzą zresztą ozdabia portret ciała dziewczyny, która była jej szczerze, może nawet naiwnie, oddana. Łempicka jest utalentowana, umie malować, ale też ciężko ją choćby polubić, a tym bardziej jej zaufać. Nie jest to także kobieta, która znałaby pokorę. Gardzi nawet swoimi nauczycielami.

Historia przedstawiona przez Avery, oprócz budzenia ludzkiej ciekawości, pozostawia także czytelnika z odczuciem głębokiego smutku. Miałam wrażenie, że jestem świadkiem wykorzystania. Rafaela widzi błąd swojej koleżanki Gin, która uporczywie wierzy w kłamstwa swojego kochanka, ale jednocześnie nie jest w stanie dostrzec, że sama popełnia identyczny błąd w stosunku do swojej kochanki, która potraktuje ją jako narzędzie i nie będzie darzyła sentymentem. Rafaela jest naiwna, wrażliwa, ale i wierna, w czym stanowi zaprzeczenie wyrafinowanej malarki, którą tak bardzo idealizuje. Druga część książki jest pisana z punktu widzenia starzejącej się Łempickiej, która zapłaciła za grzechy młodości: straciła wenę po rozstaniu z muzą, zniszczyła zdrowie, przeszła operację raka, znosi krytyczne acz życzliwe uwagi przyjaciół. Gotowa jest zapłacić taką cenę, ale dręczą ją wyrzuty sumienia i nęka niewiedza o dalszych losach dawnej kochanki, która potem ułożyła sobie skromne życie z przyjacielem.

Dla mnie to taka książka o miłości zimnej i kanciastej jak bryły na obrazach Łempickiej.

Bardzo chciałam przeczytać tą książkę. Fabuła oparta jest na faktach z życia malarki Tamary Łempickiej, ale myli się ten, kto podejrzewa mnie o nagła fascynację art deco. Po tą pozycję sięgnęłam raczej wiedziona ciekawością. Podejrzewam, że niebagatelne znaczenie dla popularności książki ma promowanie jej jako historii o romansie dwóch kobiet. Najwyraźniej tkwi we mnie...