„Wyglądał na zmęczonego i sfrustrowanego, ciągnął ostatkiem sił. Twarz miał bladą, oczy zaczerwienione, opuchnięte. Dostrzegła też odrapania na knykciach lewej dłoni.
- To ten dzieciak, prawda? Ten z Głuchołaz? Znaleźliście ciało?
Skinął głową”.

Jakub Ćwiek to znany polski pisarz i scenarzysta. Ma na swoim koncie już kilka książek. Nakładem wydawnictwa Marginesy ukazała się właśnie jego najnowsza powieść, pod tytułem „Topiel”.
Jest to książka, która według mnie stanowi swoiste połączenie kryminału, powieść obyczajowej
i thrillera. Jej akcja rozgrywa się w 1997 roku, podczas powodzi stulecia.

Głównymi bohaterami jest czwórka chłopców, którzy właśnie rozpoczęli wakacje. Zupełnie im nie przeszkadza, że Głuchołazy skąpane są w strugach deszczu. Lokalne rzeki i strumienie zamieniają się w niszczycielski żywioł. Jednak dla chłopaków powódź, to tak naprawdę przygoda. Wiele podczas niej się wydarzy. Po niej już nigdy nic nie będzie takie jak przedtem.
Podczas rozdawania paczek dla poszkodowanych, dokonują oni zaskakującego odkrycia. Znajdują martwego człowieka, z pokaźną sumą pieniędzy. Zgodnie postanawiają nikomu o tym nie mówić.
Jak ten sekret wpłynie na ich wzajemne relacje? Jednak to nie jedyny ich problem. W życiu każdego z nich dużo się dzieje. Każdy ma trudną sytuację rodzinną. Nieporozumienia z rodzicami, sekrety z przeszłości, wzajemne żale i pretensje stanowią dla nich przyśpieszony kurs dojrzewania.
Wakacje rozpoczęło czworo chłopaków: Józek, Darek, Kacper i Grzesiek. Jednak tragiczne
i dramatyczne wydarzenia sprawią, że po powodzi zostanie ich tylko troje.

Co doprowadzi do tragedii? Czy lata 90. faktycznie były takie niezwykłe i nostalgiczne jak w naszych wspomnieniach? Jakub Ćwiek udowadnia, że nie. W latach 90. ludzie również mieli swoje problemy. Nastolatkowe przeżywali pierwsze miłości, konfrontowali się z trudną rzeczywistością. Dla niektórych były to tragiczne chwile.

„Topiel” to powieść, która wymyka się łatwym schematom i ocenie. Autor wymaga od czytelnika koncentracji i skupienia. Niektóre opisane historie wydają się nieprawdopodobne. Inne przerażają swoim okrucieństwem i brutalnością. W pewnym sensie jest to również powieść o dorastaniu, naznaczonym przez przemoc, pierwsze miłosne fascynacje, trudne rodzinne relacje.
Jest to chyba pierwsza przeczytana przeze mnie powieść, której akcja rozgrywa się podczas powodzi stulecia. Jest to także gorzki rozrachunek autora z latami 90., które nie były wcale idyllicznym czasem. Używany przez Ćwieka język, naturalizm i realizm opisywanych scen nie pozostawia czytelnika obojętnym.

Jak powódź stulecia odmieniła życie czterech chłopców? Sięgnijcie po książkę i przekonajcie się sami.

Wojciech Sobański