Piąta kolumna i cztery opowiadania z wojny hiszpańskiej

"Piąta kolumna" (tytułowe określenie spopularyzowane przez ten utwór i rozpowszechnione w trakcie drugiej wojny światowej przeszło do języka potocznego) jest jedyną, nigdy nie ponawianą próbą sił Hemingwaya w dramacie. Myśl o napisaniu utworu scenicznego prześladowała go przez wiele lat, a kiedy nadał jej ten realny kształt - zniechęcony chłodnym jej przyjęciem nigdy pierwotnej wersji nie zmienił. A szkoda. Zwłaszcza że inne swoje utwory przerabiał długo i wielokrotnie. W tłumaczeniu na język polski sztuka pojawia się po raz pierwszy.

Obok "Piątej kolumny" tom zawiera opowiadania z wojny hiszpańskiej, w której Hemingway uczestniczył jako korespondent wojenny, stąd - szczególnie dla nas cenny - autentyzm opisywanych wydarzeń, podobnie jak w nieco późniejszej powieści "Komu bije dzwon". W wojnę tę zaangażował się pisarz nie tylko jako reporter - potępiał ostro faszyzm, ostrzegał przed nim świat, głośno opowiadał się po stronie hiszpańskiego ludu. I chociaż stał zdecydowanie po lewej stronie barykady, nie oszczędzał żadnej ze stron, ukazując okrutną prawdę tamtych czasów, w tym również rolę Kominternu w hiszpańskim epizodzie.