Może inaczej bym oceniła, gdyby Autorem nie był ktoś, czyich teorii uczyłam się na studiach...
...historia, skąd Einstein zaczerpnął pomysł do swojej "najszczęśliwszej idei" (robotnik spadający z rusztowania) przednia! Aż dziw, że nigdy wcześniej o niej nie czytałam, prosi się o to, by ją powtarzać w książkach popularnonaukowych!

Może inaczej bym oceniła, gdyby Autorem nie był ktoś, czyich teorii uczyłam się na studiach...
...historia, skąd Einstein zaczerpnął pomysł do swojej "najszczęśliwszej idei" (robotnik spadający z rusztowania) przednia! Aż dziw, że nigdy wcześniej o niej nie czytałam, prosi się o to, by ją powtarzać w książkach popularnonaukowych!

Fizyka to jedna z najbardziej pasjonujących dziedzin nauki, bo dotyczy dosłownie wszystkiego, co nas otacza. Szkoda tylko, że rzadko kiedy opowiada się o niej równie ciekawie i przystępnie jak w "Tańcu szpaków".

Książka Parisi nie jest wykładem ani nawet kompendium z zakresu specjalizacji autora. Owszem, omawia pokrótce badania, za które dostał nagrodę Nobla i objaśnia pewne zagadnienia z zakresu systemów złożonych, ale nie jest to clou "Tańca szpaków". Niezbyt obszerną książeczkę czyta się jak dość swobodną gawędę o dokonaniach Parisiego, początkach jego kariery, zaprzepaszczonych szansach i sukcesach. Dowiecie się co nieco o sytuacji społeczności naukowej w powojennych Włoszech oraz jej aktualnym stanie, a także co Parisi myśli na temat sposobu dokonywania odkryć i nauce jako takiej.

Ciężko się rozwodzić nad tomikiem liczącym nieco ponad sto stron. Autor korzysta po prostu z platformy jaką daje nagroda Nobla w zestawieniu ze swoim nazwiskiem. To trochę jakby usiąść z Parisim i pogadać o różnych rzeczach dotyczących jego kariery lub przeprowadzić luźny wywiad. I ja to kupuję, "Taniec szpaków" czyta się przyjemnie i przy okazji można się dowiedzieć kilku rzeczy.

https://www.facebook.com/gniazdoszeptunow

Fizyka to jedna z najbardziej pasjonujących dziedzin nauki, bo dotyczy dosłownie wszystkiego, co nas otacza. Szkoda tylko, że rzadko kiedy opowiada się o niej równie ciekawie i przystępnie jak w "Tańcu szpaków".

Książka Parisi nie jest wykładem ani nawet kompendium z zakresu specjalizacji autora. Owszem, omawia pokrótce badania, za które dostał nagrodę Nobla i objaśnia...

,,Jeśli to cię naprawdę interesuje i chcesz poznać odpowiedź na te wszystkie pytania, zaczynasz szukać, dawniej w książkach, teraz w sieci. Jeśli masz szczęście- znajdujesz, ale kiedy odpowiedzi nie ma, bo nikt jej nie zna, a ty jesteś naprawdę zainteresowany, zaczynasz się zastanawiać, czy to nie ty właśnie powinieneś tę odpowiedź uzyskać".

Wierzcie bądź nie, ale dwa razy już się za tą książkę zabierałam i nic do mnie nie docierało. Wydawało mi się, że jest napisana w języku, którego nigdy nie zrozumiem. Ale dzisiaj jakoś tak rzuciła mi się w oczy i wtedy w końcu była napisana po mojemu:-) Mówią, że nie wszystko jest dla wszystkich, ale ja jestem pewna, że wystarczy odczekać na odpowiedni moment:-)
A więc opowieść zabiera nas do świata fizyki i przetłumaczenia jak zrozumieć ruchy szpaczych stad w przestrzeni. Autor oglądał dużo filmów na ten temat, lecz żadne z nich go nie usatysfakcjonowały. Opisuje wszystko bardzo ozdobnym piórem z dużą dozą porównań. Wiedział, że by się tego dowiedzieć będzie musiał stworzyć koncepcję badań, zbieranie i analizę danych, opracowanie kodów komputerowych niezbędnych do symulacji, a także interpretację wyników przeprowadzonych eksperymentów i wyciąganie wniosków. Podkreśla, że każdy drobny szczegół nie wzięty pod uwagę może wpłynąć na niepowodzenie eksperymentu. Tak dowiadujemy się, że szpaki kiedyś uciekały na zimę, lecz teraz z wielu względów, które wymienia, pozostają na wybrzeżu włoskim, a także Rzymie. Wiem już, kiedy przylatują i odlatują. Ich czas migracji zależy od zjawisk astronomicznych, czyli długości dnia. Po opisie ich życia autor przechodzi ponownie do kwestii swojego eksperymentu.
W książce znajdziemy też rysunki różnych schematów, które autor chce nam dokładnie wytłumaczyć. Nieco informacji o DNA i matematyce, która dla wieku jest nieprzydatna, jednak dla fizyka wręcz niezbędna. I choć faktycznie nie lubię fizyki, to jednak książkę uważam za ciekawą z tego względu, że w prosty sposób i na przykładach mamy całe zagadnienie wytłumaczone:-)

,,Jeśli to cię naprawdę interesuje i chcesz poznać odpowiedź na te wszystkie pytania, zaczynasz szukać, dawniej w książkach, teraz w sieci. Jeśli masz szczęście- znajdujesz, ale kiedy odpowiedzi nie ma, bo nikt jej nie zna, a ty jesteś naprawdę zainteresowany, zaczynasz się zastanawiać, czy to nie ty właśnie powinieneś tę odpowiedź uzyskać".

Wierzcie bądź nie, ale dwa razy...

Inspiracje w nauce

W jakimś sensie każdy realizuje siebie w ‘cyklach życiowych’, które w przypadku wybitnych fizyków sprowadzają się często do charakterystycznych przemian optymalizacji aktualnego sposobu wykorzystania przyswajanej wiedzy. Od intensywnej nauki i szukania dla siebie miejsca ‘atakując intelektualnie’ wielkie zagadki, przez okres rzadkich (ewentualnych) sukcesów, po przesunięcia zainteresowań w kierunku innych nauk, czasem oddanie się edukacji czy popularyzacji w połączeniu z pewnym namysłem filozoficznym wieńczącym proces twórczy i wybraną drogę życiową. To taki stereotypowy model - od buntownika do trochę zmęczonego człowieka szukającego sensu w tym wszystkim. Bardzo ciekawą realizację osobistych przemian badawczych pokazał, w subtelnej i sięgającej głęboko w istotę uprawiania nauki, Giorgio Parisi, starszy już Pan, który ostatnio dostał Nobla za prace nad układami złożonymi. Książka „Taniec szpaków. Cuda systemów złożonych” jest zbiorem esejów ze sporą dawką przemyśleń natury bardzo ogólnej, zbudowanych na swoistej dychotomii formy - impresji o potrzebie spełnienia w życiu z twardą nauką. Niewielkie rozmiary nie powinny nikogo zwodzić, że szybko się tekst opanuje. Tym razem oznacza to nie karkołomne detale fizyki (których nie ma),ale solidną dawkę myśli, które warto ‘obracać w głowie’ przez dłuższy czas. Parisi szukając odpowiedzi na fundamentalne pytania fizyki cząstek elementarnych, znalazł ‘kilka słów’ dla matematycznego języka opisującego zupełnie bliskie nam zjawiska związane z reakcją systemów wieloelementowych – od przejść fazowych (jak się dzieje, że powstaje lód, metal staje się namagnesowany) po szkło i kolektywny lot stad ptaków w zsynchronizowanym tańcu. W istocie te poszukiwania autorskie okazały się prowokacją (a zapewne, w ukrytym nieco dla odbiorcy warsztacie, warunkiem koniecznym) dla pokazania piękna nauki, trudu codzienności teoretyka i kilku nieoczywistych relacji między matematyką a fizyką z biologia w tle.

Paranie się nauką to w sumie dziwne zajęcie, bo opłacane z podatków (‘zwrot kosztów’ w przypadku teoretyka, to raczej pojęcie abstrakcyjne) permanentne myślenie o rożnych rzeczach wymaga zaufania społecznego, co autor z humorem podsumował (str. 136):

„Bycie fizykiem to mordęga, ale zawsze to lepsze niż praca.”

Przykłady z codzienności doświadczanej dekadami przez Noblistę (od kart perforowanych i zabawnych historyjek z rozsypanymi ich setkami, co w jednej chwili przekreślało miesiące pracy, po superszybkie zdjęcia lotu ptaków analizowane przez najnowsze superkomputery) czy sprowadzone do istoty dostępnej każdemu własne badania, to zaledwie wstęp do zaproszenie czytelnika w dyskusję o roli naukowca, o ograniczeniach debaty z nie-fachowcami, o potrzebie współpracy, o poznawalności przyrody i ludzkiej ułomności. Przenikanie się różnych czasem wąskich specjalizacji, z jednej strony zmusza naukowców do opuszczania komfortowej niszy, z drugiej oferuje ciekawe wyzwanie do skorzystania z twórczej roli analogii, intuicji, uogólnienia, do przepracowania innej perspektywy . Takie uniwersalne zasady, które przecież nie tylko formują codzienność naukowca, w przypadku zawodowego doświadczenia Parisiego oznaczały ilościowe opisanie zjawisk złożonych, które funkcjonują na zasadzie nieoczywistego przejścia od lokalnych (dla konkretnego elementu) stanów do emergencji płynnej ewolucji ogromnych układów. Tzw. szkło spinowe (mniejsza o sens tej konstrukcji, choć fizyk świetne na obrazkach pokazał o co chodzi) stało się w książce prowokacją do całej gamy interesujących obserwacji metodologicznych (str. 78-96). Przenikanie się ‘czynnika ludzkiego’, jako werbalizowanej idei ubieranej następnie w formalny język symboli matematyki i poszerzający interpretacyjny namysł nad modelem, dają spełnienie (jeśli tylko ma się szczęście wspierające wiedzę),gdy efekt starań umysłowych pasuje do rzeczywistości.

‘Złożoność’, jako pojęcie unoszące się nad „Tańcem szpaków”, to na kilku poziomach wyzwanie cywilizacyjne dla Homo sapiens. Każdy może doświadczać zmysłowo falowania hektarów zboża, ruch ławic ryb czy dowolnej innej koordynacji. W tej powszechności i dostępności jest jednak pułapka, która jak poskrobie się naukowymi narzędziami, sprowadza się do wyzwań najwyższej próby. Parisi przestrzegając przed modną narracją ‘radosnego’ przeszczepiania idei gdziekolwiek, raczej zaciemniającą uniwersalizacją postmodernizmu, zastanawia się nad sukcesem antynaukowych tendencji świata ludzi w XXI wieku (str. 137-142). Choć zabrakło autorowi miejsca na przedyskutowanie nomen omen ‘całej złożoności’ kryzysu naukowo-racjonalnego w społeczeństwach informacyjnych, to kilka zasadniczych niebezpieczeństwo pięknie przepracował ostatecznie pozostając optymistą.
Książka, choć niewielka, będąc zbiorem niebanalnych obserwacji i pogłębionego namysłu, inspiruje, aktywuje do poszukiwania kolejnego dna, dodatkowego sensu.

Doświadczenie życiowe i zawodowe Parisiego zaowocowały w „Tańcu szpaków” szczerością i apoteozą sprowadzającą się do stwierdzenia, że warto poszukiwać zadając światu dobre pytania.

BARDZO DOBRE – 8/10

Inspiracje w nauce

W jakimś sensie każdy realizuje siebie w ‘cyklach życiowych’, które w przypadku wybitnych fizyków sprowadzają się często do charakterystycznych przemian optymalizacji aktualnego sposobu wykorzystania przyswajanej wiedzy. Od intensywnej nauki i szukania dla siebie miejsca ‘atakując intelektualnie’ wielkie zagadki, przez okres rzadkich (ewentualnych)...

Fizykę uwielbiam od zawsze. Mam słabość do tej dziedziny wiedzy. Może to za sprawą świetnej nauczycielki w podstawówce, która naprawdę potrafiła pobudzić wyobraźnię i zachęcić do poszerzania wiedzy. To dzięki niej rzeczy skomplikowane były proste i zrozumiałe. W liceum przez moment miałam nauczycieli, którzy bardzo starali się zohydzić ten przedmiot, ale na szczęście im się nie udało i to sprawiło, że wśród wielu kierunków, które studiowałam (wszystkie na „f”) znalazła się i fizyka. Tych studiów nie skończyłam, ale słabość pozostałą i zawsze wypatruję publikacji popularnonaukowych, po które warto sięgnąć. I tym razem w oko wpadł mi „Taniec szpaków. Cuda systemów złożonych” Giorgia Parisi. Autor jest profesorem fizyki oraz członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Filozoficznego. Jego prace mają duże znaczenie dla fizyki statystycznej, matematycznej, cząsteczek elementarnych. Do jego dokonań należy m.in. rozwiązanie teorii pola średniego szkieł spinowych, wyniki dotyczące statystycznych właściwości układów nieuporządkowanych. Za swoją pracę w ubiegłym roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. I to jest dobry pretekst, aby dokładniej poznać, czym zajmuje się ten już 70-letni fizyk.
„Taniec szpaków” to bardzo poetycki tytuł. Wchodząc do książki odkryjemy, że został on zainspirowany najnowszymi badaniami naukowca. Pokazuje on nam współpracę specjalistów z różnych dziedzin, wskazuje trudności, z jakimi musieli się zmierzyć oraz jak bardzo duży zespół musiał być zaangażowany do badania pozornie błahej sprawy, czyli opisu lotu szpaków, sposobu gromadzenia się, tworzenia grup, wpływu temperatur na migrację. Z tego punktu przechodzimy do historii, czyli dowiemy się, jak dawniej wyglądały badania naukowe, z jakimi wyzwaniami musieli mierzyć się naukowcy pół wieku temu, jak technologia ułatwiła dzielenie się wynikami ćwierć wieku temu oraz jakie daje nam obecnie możliwości. Poza tym dostajemy tu opowieść o przemianach społecznych, które miały miejsce we Włoszech przez ostatnie pół wieku. Związany od zawsze z Uniwersytetem Rzymskim „La Sapienza” badacz zabiera nas w świat nauki i historii. Obie wykorzystuje do opisania problemów złożonych. Dzięki niemu mamy okazję przyjrzeć się różnych działom fizyki teoretycznej, wejdziemy w świat cząstek elementarnych, zjawisk zbiorowych oraz systemów złożonych. Zobaczymy jak różne dziedziny nauki przenikają się i przeplatają. Skomplikowane rzeczy autor wyjaśnia w sposób prosty i zrozumiały. Natomiast sprawy polityczne poruszy z perspektywy umiarkowanie prawicowej z dostrzeżeniem zmian jakie zaszły w latach 60. A wszystko to wplecione w opowieść o fizyce teoretycznej z naciskiem na badania nad systemami złożonymi i szkłami spinowymi. Poznamy tu zasady działania różnorodnych materiałów i dowiemy się jak uważność wpływa na pracę naukowca.
Całość dopełniają rysunki, które pozwalają na lepsze zrozumienie tego, o czym opowiada autor. Mimo skomplikowanego tematu książkę czyta się jak fascynującą powieść. Dla mnie szczególnie ciekawe było przypomnienie sposobu pracy naukowców, którzy często na całą uczelnię mieli do dyspozycji jeden komputer i czytnik kart.

Fizykę uwielbiam od zawsze. Mam słabość do tej dziedziny wiedzy. Może to za sprawą świetnej nauczycielki w podstawówce, która naprawdę potrafiła pobudzić wyobraźnię i zachęcić do poszerzania wiedzy. To dzięki niej rzeczy skomplikowane były proste i zrozumiałe. W liceum przez moment miałam nauczycieli, którzy bardzo starali się zohydzić ten przedmiot, ale na szczęście im się...

Taniec szpaków mimo swojej pięknej i bardzo romantycznej nazwy zaprowadzi nas do świata bardzo przyziemnego - a dokładniej mówić systemów złożonych. 
Autor książki Giorgio Parisi to włoski fizyk, który w 2021 roku otrzymał Nagrodę Nobla z Fizyki.
W swojej książce fizyk przedstawia nam różne działy fizyki teoretycznej, znajdziemy tutaj temat cząstek elementarnych, zjawiska zbiorowe oraz systemy złożone. Są to dość skomplikowane systemy fizyczne, które autor stara się przedstawić w sposób prostszy - bardziej zrozumiały. 
Co prawda nawet po przeczytaniu - ja z wiedzą bardzo podstawową z fizyki - nie zrozumiałam wszystkich tematów, ale książka nie znudziła mnie i nie czułam się jakbym czytała podręcznik - dlatego polecam, każdemu, kto chciałby spróbować swoich sił w temacie fizyki. 
Warto zauważyć, że książka jest bardzo ładnie wydana, w grubej oprawie z dbałością o szczegóły.

Taniec szpaków mimo swojej pięknej i bardzo romantycznej nazwy zaprowadzi nas do świata bardzo przyziemnego - a dokładniej mówić systemów złożonych. 
Autor książki Giorgio Parisi to włoski fizyk, który w 2021 roku otrzymał Nagrodę Nobla z Fizyki.
W swojej książce fizyk przedstawia nam różne działy fizyki teoretycznej, znajdziemy tutaj temat cząstek elementarnych, zjawiska...

TANIEC SZPAKÓW jest z jednej strony książką bardzo przystępną, a z drugiej naprawdę trudną. Giorgio Parisi, laureat Nagrody Nobla z fizyki za rok 2021 rok prowadzi czytelnika przez wiedzę tajemną, magiczną wręcz - dla zwykłego śmiertelnika, który nie jest za pan brat z systemami złożonymi, z naukami ścisłymi. Robi to sprawnie, łagodnie przechodząc od opowieści o sobie, o swojej wielkiej przygodzie z fizyką... tutaj także (oczywiście) o przygodzie ze szpakami - po bardziej wymagające, czysto naukowe doświadczenia, wnioski, dane.
Jest to pozycja krótka, ma 159 storn, ale jest wypełniona treścią, gęstą i czasem przysparzającą problemy. Zdecydowanie pierwsza część tej pozycji jest bardziej przystępna. Śmiało mogę napisać, że z niej zrozumiałam wszystko, a jeśli nie wszystko, to większość i ta wiedza łagodnie wchodziła mi do głowy... potem było gorzej, co nie zmienia faktu, że książka jest bardzo ciekawa.
Będę musiała do TAŃCA SZPAKÓW wrócić, tak na spokojnie, z zimną głową, bo przeczytać, to w tym wypadku nie zawsze oznacza zrozumieć. W pozytywnym odbiorze tego wykładu pomaga jego osadzenie w historii. Parisi dobrze rozumie, że naukę trzeba podawać w trochę baśniowy sposób, bo tylko wtedy czytelnik, odbiorca ma szansę się skupić, a naukowiec może utrzymać jego uwagę i koncentrację.
O czym jest TANIEC SZPAKÓW? Jest oczywiście także o tytułowym TAŃCU i zostało to pięknie opisane, z zachwytem jaki należy się tym podniebnym artystom. Dzięki temu niezwykłemu doświadczeniu, w które zaangażowane było wiele różnych osób Parisi tłumaczy CUDA SYSTEMÓW ZŁOŻONYCH. Lecz to nie tylko czysta fizyka, to także sprawy dotykające humanizmu, sposobów myślenia - bo jesteśmy całością - my, nauka, natura.
Nie będę tutaj się mądrzyć, bo też i nie jestem w tych tematach mędrcem, ale zachęcam do zgłębiania tych tematów. TANIEC SZPAKÓW jest dobrą pozycją... może nawet świetną na początek, bo stosunkowo łatwą. Tak czy owak ja muszę do niej wrócić - pozycje tego typu powinno się czytać dopóki się ich nie zrozumie.

zatańczymy
Wydawnictwo Zysk i S-ka

TANIEC SZPAKÓW jest z jednej strony książką bardzo przystępną, a z drugiej naprawdę trudną. Giorgio Parisi, laureat Nagrody Nobla z fizyki za rok 2021 rok prowadzi czytelnika przez wiedzę tajemną, magiczną wręcz - dla zwykłego śmiertelnika, który nie jest za pan brat z systemami złożonymi, z naukami ścisłymi. Robi to sprawnie, łagodnie przechodząc od opowieści o sobie, o...