Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych

Małpy, bez religii zachowują się moralnie. Wykazują mnóstwo cech o których mówi religia. Są empatyczne, współczujące, wstydzą się, czasem karzą za zachowania które nie są akceptowane w grupie. Jeszcze niedawno nauka zakazywała przypisywania zwierzętom "ludzkich" uczuć. A właściwie dlaczego? Jeśli widzimy zachowania, relacje identyczne jakie można zaobserwować u ludzi to dlaczego nie zastanowić się nad ich genezą. Ciekawe spojrzenie na humanizm (może trzeba zmienić nazwę ;-) )

Małpy, bez religii zachowują się moralnie. Wykazują mnóstwo cech o których mówi religia. Są empatyczne, współczujące, wstydzą się, czasem karzą za zachowania które nie są akceptowane w grupie. Jeszcze niedawno nauka zakazywała przypisywania zwierzętom "ludzkich" uczuć. A właściwie dlaczego? Jeśli widzimy zachowania, relacje identyczne jakie można zaobserwować u ludzi to...

W życiu nie przypuszczałem, że moje pierwsze spotkanie z pracą Fransa de Waala będzie tak niesamowite. De Waal to wybitny naukowiec z wieloletnią praktyką, więc tym bardziej traktuję jego badania i przemyślenia z szacunkiem. Spotkałem się już kilka razy z pracami intelektualistów, którzy chcieli przybliżyć szerszemu gronu odbiorców wyniki swoich prac. Zaczynali z werwą, luźną narracją, po czym skręcali w świat terminologii właściwej ludziom nauki i męczyli czytelnika rozwlekłymi teoriami oraz zawiłymi przemyśleniami. Nic podobnego w przypadku autora pracy o Bonobo. Książkę wręcz się połyka, a każda strona przynosi nowe informacje oraz wyważone przemyślenia 🐵

Dzięki niniejszej publikacji zaznajomiłem się z pracami badawczymi, które prymatolodzy prowadzą nieustannie w celu zrozumienia zachowań małp, głównie człekokształtnych, ale również innych naczelnych. Książka jest pełna niesamowitych historii, w których słonie, walenie oraz szympansy przejawiają cechy, które powszechnie przypisywane są gatunkowi ludzkiemu. Głównym zagadnieniem w tym majstersztyku, bo za taki uważam wysiłek de Waala, jest próba odpowiedzenia na pytanie, czy humanizm jest tylko nasz, czy też można go odnaleźć w zachowaniu innych ssaków z rzędu naczelnych. To, co mnie uderzyło w tej książce od pierwszych stron, to narracja ateisty, która może być zupełnie różna od tej, proponowanej przez Dawkinsa. Frans de Waal wchodzi tutaj w polemikę zarówno z wojującymi ateistami, jak i duchownymi, a jego przemyślenia i pojednawczy ton zapadły mi głęboko w pamięć 🧠

Na pewno nie jest to moje ostatnie spotkanie z tym genialnym Holendrem i muszę koniecznie sięgnąć po inne jego prace, a jest w czym wybierać 📚

Gorąco polecam 💓

W życiu nie przypuszczałem, że moje pierwsze spotkanie z pracą Fransa de Waala będzie tak niesamowite. De Waal to wybitny naukowiec z wieloletnią praktyką, więc tym bardziej traktuję jego badania i przemyślenia z szacunkiem. Spotkałem się już kilka razy z pracami intelektualistów, którzy chcieli przybliżyć szerszemu gronu odbiorców wyniki swoich prac. Zaczynali z werwą,...

Książka dotyczy nietypowego połączenia — naczelnych (głównie szympansach i bonobo) oraz moralności i religii. Wydaje mi się, że to nieco sztuczne zestawienie. OK, wiele zwierząt wykazuje zachowania, które w naszych oczach świadczą o moralności — poczucie sprawiedliwości, wstyd, jeśli zrobiło się coś bardzo niewłaściwego, dbałość o dobro grupy itp. Ale przejście do religii wydaje mi się zbyt dużym przeskokiem. No, słonie traktują swoich zmarłych z czymś na kształt szacunku. Niektóre małpy wydają się wierzyć w przesądy, rytualnie zaklinają pogodę, aby przestało padać... Ale według mnie to w żaden sposób nie świadczy ani o religii zwierząt, ani ludzi.

Autor jest prymatologiem, kontakty z małpami podtrzymuje codziennie, są to więzi mocne, jak z ludzkimi znajomymi i to widać. Bonobo i szympansy pojawiające się w książce często mają własne osobowości — ten samiec porywczy, tamta młoda samica lubi robić innym głupie dowcipy... Widać, że człowiek wie, o czym pisze.

Więcej szczegółów tutaj: https://finklaczyta.blogspot.com/2021/10/bonobo-i-ateista-mapy-i-moralnosc.html

Książka dotyczy nietypowego połączenia — naczelnych (głównie szympansach i bonobo) oraz moralności i religii. Wydaje mi się, że to nieco sztuczne zestawienie. OK, wiele zwierząt wykazuje zachowania, które w naszych oczach świadczą o moralności — poczucie sprawiedliwości, wstyd, jeśli zrobiło się coś bardzo niewłaściwego, dbałość o dobro grupy itp. Ale przejście do religii...

Książka otwiera oczy na kwestię relacji nauki i religii oraz ateizmu z nimi. Pokazuje, że, jak w przypadku wielu ,,unikalnych ludzkich cech'' to, co wydaje się jednym z największych osiągnięć ludzkości, nie jest obce również innym zwierzętom. Jest tu też miejsce na rozważania nad sztuką, będące pretekstem do zastanowienia nad moralnością. Jeśli chcecie się dowiedzieć, co bonobo powiedziałby ateiście, ale także i wierzącemu, ta książka zawiera prawdopodobną odpowiedź na to pytanie.

Książka otwiera oczy na kwestię relacji nauki i religii oraz ateizmu z nimi. Pokazuje, że, jak w przypadku wielu ,,unikalnych ludzkich cech'' to, co wydaje się jednym z największych osiągnięć ludzkości, nie jest obce również innym zwierzętom. Jest tu też miejsce na rozważania nad sztuką, będące pretekstem do zastanowienia nad moralnością. Jeśli chcecie się dowiedzieć, co...

Wybitna książka. Autor, chociaż jest osobą niewierzącą, potrafi podejść do tematu religii bardzo obiektywnie. Przedstawia funkcję religii we współczesnym świecie, korzystając z badań nad zachowaniem zwierząt innych luż ludzie. Książkę czyta się świetnie, jest napisana w przystępny sposób.

Wybitna książka. Autor, chociaż jest osobą niewierzącą, potrafi podejść do tematu religii bardzo obiektywnie. Przedstawia funkcję religii we współczesnym świecie, korzystając z badań nad zachowaniem zwierząt innych luż ludzie. Książkę czyta się świetnie, jest napisana w przystępny sposób.

Książka wybitna pod każdym względem. De Wall mówi lekko (co chwila uśmiechamy się do tekstu) o rzeczach poważnych (stawia tezę o ewolucyjnym, a nie boskim źródle dobra i zła w człowieku). Jedocześnie jako naukowiec ateista, broni religii przed nowymi ateistami, jako ewolucyjnie wypracowanej strategii podtrzymania moralności. Ta książka jest głębokim czyśćcem dla wierzących, ale piekłem dla wojujących ateistów.

Książka wybitna pod każdym względem. De Wall mówi lekko (co chwila uśmiechamy się do tekstu) o rzeczach poważnych (stawia tezę o ewolucyjnym, a nie boskim źródle dobra i zła w człowieku). Jedocześnie jako naukowiec ateista, broni religii przed nowymi ateistami, jako ewolucyjnie wypracowanej strategii podtrzymania moralności. Ta książka jest głębokim czyśćcem dla...

Świetnie napisana. Dawno tak dobrze nie czytało mi się książki o tematyce, bądź co bądź, naukowej. Lekki język, mnóstwo fascynujących ciekawostek, ciekawe i mądre spojrzenie na religię. Zdecydowanie warte przeczytania.

Świetnie napisana. Dawno tak dobrze nie czytało mi się książki o tematyce, bądź co bądź, naukowej. Lekki język, mnóstwo fascynujących ciekawostek, ciekawe i mądre spojrzenie na religię. Zdecydowanie warte przeczytania.

Uwielbiam ten rodzaj erudyckiego zacięcia: to przechodzenie od dywagacji o dziele Hieronima Boscha do wykładu zoologiczno-antropologicznego. Takie od niechcenia świecenie wiedzą ogólną, a nie jedynie z własnej wąskiej dziedziny naukowej zawsze szczególnie ceniłem u wykładowców na uczelni. U autora zaś ta swoboda wynika z ogromnej pewności i łatwości, z jaką porusza się po prezentowanych zagadnieniach, a które stanowią oś jego życia zawodowego. Takie universitas chcę widzieć! Zostaję fanem autora już po pierwszej książce i już ostrzę sobie zęby na kolejne.
Książka-gigant. Wywód prowadzony ze swadą i wciągający jak najlepszy kryminał (jeśli ktoś je lubi i ceni). Jasny i klarowny. To się czyta! O niebo, powtarzam: o niebo lepsza książka od miauczenia Arsuagi, którego czytałem niedawno… Niedościgniony wzór dla wszelkich naukowców i popularyzatorów nauki, jak przemawiać do czytelnika, a przy okazji – jestem o tym przekonany – doskonale się bawić. A wszystko to jeszcze ozdobione skrzącym się dowcipem i humorem wysokich lotów! Wspaniale jest odnaleźć tej klasy książkę na półce we własnym domu (czekała na to ze dwa lata), cudownie ją przeczytać i z radością i pełnym przekonaniem polecać kolejnym czytelnikom.
Copernicus Center Press po raz kolejny udowodniło, że przygotowuje literaturę popularnonaukową z najwyższej półki i dokłada do niej jeszcze własną pieczęć jakości edytorskiej. Jedno z moich ulubionych wydawnictw!

Uwielbiam ten rodzaj erudyckiego zacięcia: to przechodzenie od dywagacji o dziele Hieronima Boscha do wykładu zoologiczno-antropologicznego. Takie od niechcenia świecenie wiedzą ogólną, a nie jedynie z własnej wąskiej dziedziny naukowej zawsze szczególnie ceniłem u wykładowców na uczelni. U autora zaś ta swoboda wynika z ogromnej pewności i łatwości, z jaką porusza się po...

Zestawienie ze sobą wniosków płynących z obserwacji społecznych relacji małp człekokształtnych z analizą twórczości Hieronima Boscha było eksperymentem odważnym i całkiem udanym.

Zestawienie ze sobą wniosków płynących z obserwacji społecznych relacji małp człekokształtnych z analizą twórczości Hieronima Boscha było eksperymentem odważnym i całkiem udanym.

Bardzo dobra i ciekawa opowieść o źródłach ludzkiej moralności. Przy okazji trochę o pochodzeniu religii i o jej miejscu w dzisiejszym świecie. Pochwała tolerancji, szacunku, empatii, a krytyka pesymistycznego ujęcia natury ludzkiej i wojującego ateizmu. Wszystko okraszone przykładami z życia naszych kuzynów - głównie naczelnych - szympansów i bonobo.

Ogólnie bardzo przekonujące, tym bardziej, że opinie autora zgadzały się w zasadzie z moimi intuicjami.

Wadą książki jest pewien chaos, sporo dygresji, sporo skrótów myślowych - treść odbieram trochę jako skompilowany zbiór wykładów, a nie całościowo ułożony przekaz.

Ogólnie jednak zdecydowanie warto przeczytać - polecam, zarówno wierzącym, jak i ateistom.

Bardzo dobra i ciekawa opowieść o źródłach ludzkiej moralności. Przy okazji trochę o pochodzeniu religii i o jej miejscu w dzisiejszym świecie. Pochwała tolerancji, szacunku, empatii, a krytyka pesymistycznego ujęcia natury ludzkiej i wojującego ateizmu. Wszystko okraszone przykładami z życia naszych kuzynów - głównie naczelnych - szympansów i bonobo.

Ogólnie bardzo...