Lód

Poddalem się po 100 stronie. Pozycja dla mnie zbyt ciężka na wieczorne czytanie po pracy. Nie mogłem wciągnąć się w fabułę i łapałem się na tym, że przysypiam na każdej stronie po kilka razy.

Poddalem się po 100 stronie. Pozycja dla mnie zbyt ciężka na wieczorne czytanie po pracy. Nie mogłem wciągnąć się w fabułę i łapałem się na tym, że przysypiam na każdej stronie po kilka razy.

Pokaż mimo to

1908 był dziwnym rokiem, świadkiem przedziwnego wydarzenia: pewnej czerwcowej nocy, a może ranka, doszło do potężnego impaktu: duży meteoryt, obrawszy sobie niedostępne pustacie nadbajkalskiej tajgi, uderzył w nią z wielkim impetem, siejąc spustoszenie w okolicy i grozę na globie. Zapoczątkował też pochód glacjału przez imperium Jewo Wielicziestwa Mikołaja Aleksandrowicza II, zamrażając wszystko po drodze, nawet gramatykę, a przede wszystkim historię. Aż objawił się ktoś, mogący rozmawiać z lutymi, zesłaniec Filip Gierosławski.


Książka ta kusiła mnie od dawna. Tylekroć przechodziłem obok bibliotecznego regału, na którym stała. Coś niecoś też o niej słyszałem. Odstręczała gabarytami. Ale w końcu się wzięło i się przeczytało. Okazała się wciągająca od pierwszego zdania, tak jak ona nieskończenie długiego, a na dodatek mieszającego parataksy z hipotaksami. Właśnie styl: to pierwsze rzuca się w oczy i umysł; ortografia, zamrożona w początkach dwudziestego wieku. Przerośnięta rusycyzmami, napełniona anglicyzmami, doprawiona makaronizmami, błyszcząca romanizmami, z czarnofizecznemi motywami.
Lód, mrożenie – to słowa klucze tej wybitnej powieści. Zamrożona jest nie tylko forma (ortografia!), ale nade wszystko treść. Mowa o zamarzaniu zdarzeń w ludzkiej pamięci (lub zdaniem Kotarbińskiego: w prawdzie), zamarzaniu Historii, a w końcu i świata. W tym glacjalnym klimacie umieszcza autor niezwykle frapujące spostrzeżenia historiozoficzne, filozoficzne, ale i fizyczne (jest nawet wzór), w dialogach godnych Dostojewskiego.
Autor proponuje w powieści zupełnie nowatorski styl, absolutnie mistrzowski. I tak jak Dostojewski posługuje się sensacyjną fabułą, potrafi ją pogodzić z ciekawymi rozważaniami, których rozmach jest imponujący. Wyróżniają się dyskretne nawiązania do innych utworów (np. pan Tadeusz odwiedzający soplicowo, cytat z Wyspiańskiego).

1908 był dziwnym rokiem, świadkiem przedziwnego wydarzenia: pewnej czerwcowej nocy, a może ranka, doszło do potężnego impaktu: duży meteoryt, obrawszy sobie niedostępne pustacie nadbajkalskiej tajgi, uderzył w nią z wielkim impetem, siejąc spustoszenie w okolicy i grozę na globie. Zapoczątkował też pochód glacjału przez imperium Jewo Wielicziestwa Mikołaja Aleksandrowicza...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jak dla mnie zdecydowanie za długa i za dużo zmyślonej polityki. Jednocześnie została w mojej głowie na długo, zbudowany świat jest fascynujący.

Jak dla mnie zdecydowanie za długa i za dużo zmyślonej polityki. Jednocześnie została w mojej głowie na długo, zbudowany świat jest fascynujący.

Pokaż mimo to

Długo zwlekałam z sięgnięciem po tę książkę-prezent, którą otrzymałam z okazji urodzin w sierpniu. Się podchodziło się* do niej jak do jeża, gdyż fantastyka nigdy nie była gatunkiem, na który się spoglądało się* przychylnie… A ponieważ nie mogłam pozwolić, by książka, która się u mnie znalazła tylko i wyłącznie ładnie wyglądała na półce, postanowiłam sobie, jeszcze w 2019 roku, że kolejny rok zacznę właśnie „Lodem” – trochę się zawzięłam, ale było warto. I tak po 10-ciu dniach czytania pojawił się uśmiech na mojej twarzy i poczułam wewnętrzne zadowolenie – jednak to była dobra decyzja. Jestem wdzięczna za tego typu prezenty, gdyż sama raczej nie wybrałabym książki Dukaja, a tak mam na swoim koncie bardzo osobliwe i nowe doświadczenie – zamarzło!*

Najsampierw* muszę zaznaczyć, że książka napisana jest w specyficzny sposób, do którego się trzeba się* po prostu przyzwyczaić. Jednak w miarę jak mijały kolejne rozdziały, nie wyobrażałam sobie, by autor mógł użyć innego – bardziej zwyczajnego – stylu i to co drażniło mnie z początku stało się bardzo naturalnym. Czego jednak nie mogę zrozumieć, to braku jakichkolwiek polskich tłómaczeń* obcojęzycznych wypowiedzi w przypisach. Bohaterowie „Lodu” natomiast, z racji tego, że fabuła rozgrywa się głównie w Rosji, używają nie tylko stylizowanego na rosyjski języka, który może być powszechnie znany nawet komuś kto się go nie uczył, ale wręcz całe zdania pisane są grażdanką. Sensu części tych fragmentów można się domyślić z kontekstu, jednak nie zawsze. A gdy dodam, że w „Lodzie” się mówi się* nie tylko po rosyjsku ale i francusku, angielsku i niemiecku? Well… natürlich kann ce soit obvious*, ale na pewno nie dla każdego!

Wracając jednak do początku czyli do lat 20-tych XX wieku… „Lód” to opowieść, która dzieje się w alternatywnej rzeczywistości, w której świat ominęła I Wojna Światowa. Królestwo Polskie jest jednak pod silnym wpływem Rosji – nie tylko silna ręka cara trzyma pieczę nad Warszawą ale i Lute, czyli lodowe „anioły” które zamrażają wszystko – nawet prawdę i fałsz. Ministerjum* Zimy wysyła więc do odległego Irkucka młodego matematyka – Benedykta Gierosławskiego, by odnalazł tam swojego ojca. Okazuje się bowiem, że Filip Gierosławski nie tylko znalazł wspólny język z Lutymi, ale i stał się Batiuszką Morozem*. Benedykt wyrusza więc Koleją Transsyberyjską w podróż życia. Czy znajdzie Ojca Mroza? Czy zmieni historję*? W końcu nazywa się bardzo często mathématicien de l'histoire* Wspomnę tylko, że historja* ta jest niesamowicie zaskakująca i pełna zwrotów akcji. Jestem pod ogromnym wrażeniem wyobraźni autora, która wydaje się wręcz nie mieć granic, a jednocześnie opisuje on rzeczywistość tak realnie, że miałam wrażenie, iż jest ona oparta na faktach.

Pewnie poniekąd, wpływ na takie odczucia miały rzeczywiste postaci, które są znane powszechnie z tej realnej historji* jak np. Nikola Tesla – drug* Benedykta czy Józef Piłsudski, który odegrał niemałą rolę w całej intrydze. Ogólnie muszę znaznaczyć, iż różnorodność postaci i ich rys charakterologiczny jest wyjątkowym atutem książki.

To czego ”obawiałam” się zanim zaczęłam czytać książkę – czyli jej fantastycznej i „bajkowej” – jak ją nazywam – warstwy, bardzo przypadło mi do gustu. Jednak w pewnym sensie przytłoczył mnie ogrom czarnej fizyki* w fabule. Działalność serbskiego inżyniera jest dość dokładnie opisana w powieści i nie twierdzę, że bez uzasadnienia. Wprawdzie jego teorje* napisane są trochę bardziej przystępnie niż w podręcznikach, ale – zaryzykuję stwierdzenie – że raczej nie na „kobiecy mózg”. ;) Tak – przez opisy teslektryki*, czy działania ćmieczy* albo zastosowania zimnaza* ciężko było mi przebrnąć. Poza tym należy się przygotować również na sporą dawkę wykreowanej przez Dukaja polityki oraz na fragmenty stricte filozoficzne czy nawet teologiczne.

Jednak zakończenie książki – którego z wiadomych względów nie będę zdradzać – wynagrodziło mi te „niewielkie” niedogodności. Tak – wspomniany na wstępie uśmiech pojawi się zapewne u wszystkich czytelniczek, które dotrą do końca powieści…

Bez wątpienia jest to powieść monumentalna, nieprzeciętna, wyborna i unikatowa, chociaż wyjątkowo wymagająca i niełatwa. Warto jednak podjąć się tego trudu, by ją poznać. Satysfakcja z lektury gwarantowana – szczególnie, jeśli ktoś nie jest miłośnikiem fantastyki. Polecam, chociaż bywało ciężko. Bardzo bogate doświadczenie! Zamarzło!*

* ”lodowa” stylistyka Dukaja

Długo zwlekałam z sięgnięciem po tę książkę-prezent, którą otrzymałam z okazji urodzin w sierpniu. Się podchodziło się* do niej jak do jeża, gdyż fantastyka nigdy nie była gatunkiem, na który się spoglądało się* przychylnie… A ponieważ nie mogłam pozwolić, by książka, która się u mnie znalazła tylko i wyłącznie ładnie wyglądała na półce, postanowiłam sobie, jeszcze w 2019...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Uff...Momenty były ciężkie, mroźne, dłużące się, a czasami nawet nudne. Jednak pomimo tego było warto dobrnąć do samego końca. Bardzo mi się podoba cała ta wizja Świata skutego lodem i tajemnicze Lute. Świetny pomysł z koleją transsyberyjską i cała ta podróż. Jednak wątki polityczne i dyskusje matematyczno-filozoficzne były dosyć męczące. Trudno też było mi się oswoić z językiem jakiego autor użył. Książka jak dla mnie jest dosyć trudna ale zarazem wciągająca i trzeba sporego wysiłku, cierpliwości i skupienia aby dotrwać do ostatnich stron. Warto

Uff...Momenty były ciężkie, mroźne, dłużące się, a czasami nawet nudne. Jednak pomimo tego było warto dobrnąć do samego końca. Bardzo mi się podoba cała ta wizja Świata skutego lodem i tajemnicze Lute. Świetny pomysł z koleją transsyberyjską i cała ta podróż. Jednak wątki polityczne i dyskusje matematyczno-filozoficzne były dosyć męczące. Trudno też było mi się oswoić z...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Monumentalna pozycja. I znów - całkowita kreacja świata, bez żadnych ograniczeń, jakim miałaby podlegać wyobraźnia autora!
Czegóż tu nie ma: i erudycja naukowa, i przemieszanie całego korowodu postaci historycznych z bohaterami fikcyjnymi, i nowy język stworzony dla odmalowania alternatywnego świata, a wszystko to w jakimś poczuciu deja-vu, gdy czytało się nieco literatury międzywojnia czy zna pisarzy rosyjskich.
Dukaj, to mój kolejny ulubiony pisarz. Przywraca mi wiarę w hard S-F, bo wychowywany kiedyś na Lemie, K. Dicku i "Łowcy androidów" jakoś nie mogę oswoić się z dzisiejszymi światami zaludnianymi przez elfy i krasnoludy. Zdecydowanie wybieram dziś Glukhovsky'ego, Cixin Liu czy pełne swoistego humoru popisy Strugackich czy Łukjanienki. A teraz też wyobraźnię i rozmach Dukaja!
I tylko mam dwa z tym problemy. Jeden dotyczący samego pisarstwa autora "Samotności aksolotla": ciężko w trybie czytania kilku stron dziennie przed snem (a choćby i godziny czy dwie w sprzyjających warunkach) należycie zagłębić się w kreację świata kreśloną z takim rozmachem i połknąć dzieło liczące ponad tysiąc stron. Ale już wysłuchać w wersji audio - to tylko dwa miesiące nocnych biegów po uśpionym mieście... ;)
No i przytyk do samego "Lodu". Nim po niego sięgnąłem, zdążyłem już przeczytać "Inne pieśni" i skoro "Polityka" za tą właśnie powieść przyznała nagrodę, to jak uhonorować tamto uniwersum, które aż zapierało dech w piersi? A może to tylko czar nowości? A może fakt, że słuchane latem i w pięknych wakacyjnych okolicznościach?

Monumentalna pozycja. I znów - całkowita kreacja świata, bez żadnych ograniczeń, jakim miałaby podlegać wyobraźnia autora!
Czegóż tu nie ma: i erudycja naukowa, i przemieszanie całego korowodu postaci historycznych z bohaterami fikcyjnymi, i nowy język stworzony dla odmalowania alternatywnego świata, a wszystko to w jakimś poczuciu deja-vu, gdy czytało się nieco literatury...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Matko Boska, jaka książka!
czytałem miesiac, ale każdy dzień dawał mi coś niesamowitego

Matko Boska, jaka książka!
czytałem miesiac, ale każdy dzień dawał mi coś niesamowitego

Pokaż mimo to

Zmęczyłem ją ale było warto!

Zmęczyłem ją ale było warto!

Pokaż mimo to

Się, przeczytało. Się bardzo podobało! Zamarzło!

Się, przeczytało. Się bardzo podobało! Zamarzło!

Pokaż mimo to

Dwa dominujące wrażenia po zamknięciu książki: się podobało się i uffff!. Zamarzło. No i teraz przejmujące poczucie bezradności, jakimi wrażeniami podzielić się po lekturze. Spróbuje.

Przede wszystkim przygotujcie się na ból mięśni przedramienia, jeśli nie macie zwyczaju czytać po bożemu przy stoliku. Mam wrażenie, że ponad 500 kartek z okładką waży tyle ile ryza papieru A4. Po drugie jakiejkolwiek strategii czytania nie przyjmiecie, mózg Wam się zmęczy. Jeśli skupicie się na akcji, to 80 procent książki będzie bolesną stratą czasu. Jeśli będziecie chcieli podążać za wszystkimi niuansami, to właściwie każda strona prowokuje do przemyśleń. No bo właściwie co stronę znajdujemy odniesienia czy to do prac Arystotelesa, czy do Jana Łukasiewicza, Kazimierza Ajdukiewicza, Tadeusza Kotarbińskiego, Karola Marksa, Georga Hegla, Zygmunta Freuda, Fiodora Dostojewskiego, Francisa Fukuyamy i pewnie dziesiątków innych, a w dodatku wszystko w otoczeniu osobliwych praw fizyki, których na szczęście nie musimy doświadczać.

Dwa razy musiałem sobie robić dłuższe przerwy w lekturze, bo czułem się po prostu zmęczony intensywnością „Lodu”. Natomiast zupełnie nie żałuje tych kilkunastu czy kilkudziesięciu godzin. Po pierwsze lektura z pewnością w głowie na długo pozostanie ze względu na swoją „osobność”. Po drugie genialny język zarówno w opisach, jak i dialogach. Jacek Dukaj praktycznie każdej postaci daje charakterystyczny dla niej język. No i kilka scen czysto literackich (np. u szewca) będących moim zdaniem perełkami polskiej literatury.

Dwa dominujące wrażenia po zamknięciu książki: się podobało się i uffff!. Zamarzło. No i teraz przejmujące poczucie bezradności, jakimi wrażeniami podzielić się po lekturze. Spróbuje.

Przede wszystkim przygotujcie się na ból mięśni przedramienia, jeśli nie macie zwyczaju czytać po bożemu przy stoliku. Mam wrażenie, że ponad 500 kartek z okładką waży tyle ile ryza papieru...

więcej

mniej

Pokaż mimo to