'Emigrantów' Mrożka uważam za jeden z trzech najważniejszych naszych powojennych dramatów. Pozostałe to 'Tango' tegoż Mrożka i 'Do piachu' Różewicza. Dawno temu miałem okazję widzieć inscenizację na scenie, teraz sięgnąłem po lekturę.

Mamy tu dwójkę emigrantów, żyjących w suterenie. AA to intelektualista, który uciekł z kraju ojczystego ze względu na brak wolności i prześladowania, zaś XX jest prostaczkiem, typowym emigrantem zarobkowym – tyra jak wół i straszliwie oszczędza, gdyby mógł, toby zapałki na czworo dzielił, jego credo to: „Jak robię, to zarobię. A jak zarobię, to się dorobię.” Albo: „Ja lubię mieć. Jak trzymam, to mam. A jak puszczę, to wypuszczę.”

Ponieważ ci ludzie tak bardzo się różnią, to wciąż między nimi panuje napięcie, mnożą się konflikty. Oczywiście kontrasty prowadzą też do wielu scenek humorystycznych, na przykład nie ma wody w kranie i tu dialog: „XX: Nie ma, bo się nie leje. AA: Nie leje się, bo nie ma, kretynie.” Z drugiej strony strach przed samotnością sprawia, że są razem trochę z konieczności.

Bohaterowie dramatu bywają też irytujący. XX ze względu na swoją chciwość i prymitywizm. Z kolei u AA irytuje bełkotliwe i pseudointelektualne gadulstwo, oto jak komentuje obżarstwo XX: „Akt magiczny, czyli taki, w którym realizuje się w trybie arbitralnym, to znaczy w trybie scjentycznym, tożsamość między elementami realnie nietożsamymi. Jedzenie nie tyle zastępuje, ile utożsamia ci się z całą resztą rzeczywistości. Warto by porównać moją obserwację z niektórymi danymi współczesnej antropologii, dotyczącymi kultur pierwotnych.” Od samego czytania głowa boli...

Ale nie łudźmy się, to są postacie tragiczne, XX w wyniku wieloletniej harówki traci zdrowie, a jego perspektywa powrotu do ojczyzny stale się oddala. AA ma zamiar napisać demaskującą książkę, ale tkwi po uszy w marazmie. I tak egzystują w suterenie skazani na siebie i swój marny los jak wielu emigrantów przed nimi i po nich. Znakomicie Mrożek oddał śmieszność i tragizm ich losu.

Po lekturze wróciłem pamięcią do innych sztuk Mrożka, które widziałem albo na scenie, albo w teatrze telewizji: Tango, Rzeźnia, Krawiec, Portret, Vatzlav, Ambasador, Garbus, Pieszo itp., itd.; zawsze owe dramaty urzekały humorem, głębią, przesłaniem filozoficznym, a premiery były wielkimi wydarzeniami kulturalnymi. Teraz Mrożka w naszym teatrze praktycznie nie ma, ponoć jakiś młody reżyser stwierdził, że jego sztuki są papierowe, mój Boże...

'Emigrantów' Mrożka uważam za jeden z trzech najważniejszych naszych powojennych dramatów. Pozostałe to 'Tango' tegoż Mrożka i 'Do piachu' Różewicza. Dawno temu miałem okazję widzieć inscenizację na scenie, teraz sięgnąłem po lekturę.

Mamy tu dwójkę emigrantów, żyjących w suterenie. AA to intelektualista, który uciekł z kraju ojczystego ze względu na brak wolności i...

beckettowskie rozmowy dwóch współlokatorów akademikowych (akademiczan)

beckettowskie rozmowy dwóch współlokatorów akademikowych (akademiczan)

Wszyscy jesteśmy niewolnikami.

Wszyscy jesteśmy niewolnikami.

Zdecydowanie mocna pozycja Mrożka. Czyta się to świetnie. Dialogi przezabawne i żywe a wręcz rytmiczne w swojej strukturze. Ciężko też nie polubić obu protagonistów, jakże różnych ale uzupełniających się. Co chwile byłem też pod wrażeniem jaką nową kreatywną sytuację wymyśli autor. W tle tego wszystkiego odbywa się realny dramat którego nie można nie odczuć na własnej skórze czytając.
I jest w sam raz, nie za długa i nie przychodzi czytelnikowi na myśl nawet na chwilę że powinna być krótsza.

Zdecydowanie mocna pozycja Mrożka. Czyta się to świetnie. Dialogi przezabawne i żywe a wręcz rytmiczne w swojej strukturze. Ciężko też nie polubić obu protagonistów, jakże różnych ale uzupełniających się. Co chwile byłem też pod wrażeniem jaką nową kreatywną sytuację wymyśli autor. W tle tego wszystkiego odbywa się realny dramat którego nie można nie odczuć na własnej...

Lekturka do olimpiady; w gruncie rzeczy jak nie przepadam za lekturami szkolnymi, ta, w porównaniu do innych była całkiem zacna. Mamy tutaj dramat, który, jak dla mnie, był zabawny. Ocenia nie za wysoka przez to, że nie zrozumiałam właściwie przekazu, ale tak to fajna rozrywka. Krótka, szybko się czyta.

Lekturka do olimpiady; w gruncie rzeczy jak nie przepadam za lekturami szkolnymi, ta, w porównaniu do innych była całkiem zacna. Mamy tutaj dramat, który, jak dla mnie, był zabawny. Ocenia nie za wysoka przez to, że nie zrozumiałam właściwie przekazu, ale tak to fajna rozrywka. Krótka, szybko się czyta.

Dramat dla mnie niewiele ustępujący "Tangu", jeśli w ogóle. Może odrobinę mniej uniwersalny, ale przez to ciekawy na innych płaszczyznach, w tym także historycznej. Wciągający, gorzki, choć parę razy szczerze się uśmiałem. Po lekturze urodziła się we mnie refleksja, jakim ja byłbym emigrantem, zwłaszcza w tamtych czasach? Do którego z bohaterów byłoby mi bliżej? Może stałbym się symbiozą obu, a może jeszcze jakąś inną alternatywą?

Z dużą przyjemnością wybrałbym się na "Emigrantów" do teatru.

Dramat dla mnie niewiele ustępujący "Tangu", jeśli w ogóle. Może odrobinę mniej uniwersalny, ale przez to ciekawy na innych płaszczyznach, w tym także historycznej. Wciągający, gorzki, choć parę razy szczerze się uśmiałem. Po lekturze urodziła się we mnie refleksja, jakim ja byłbym emigrantem, zwłaszcza w tamtych czasach? Do którego z bohaterów byłoby mi bliżej? Może...

Kocham po stokroć.

Kocham po stokroć.

Dobre, choć smutne. Bardzo kameralne. Trochę ciężko się czytało. Może sytuację bohaterów trudno zaakceptować.

Dobre, choć smutne. Bardzo kameralne. Trochę ciężko się czytało. Może sytuację bohaterów trudno zaakceptować.

Nie ukrywam, że twórczość Mrożka po prostu lubię, nawet jeśli muszę czytać to po kilka razy, żeby napisać o tym sensowną pracę :)

Nie ukrywam, że twórczość Mrożka po prostu lubię, nawet jeśli muszę czytać to po kilka razy, żeby napisać o tym sensowną pracę :)

Prawdopodobnie najlepsze dzieło Mrożka. Niedościgniony ideał.

Prawdopodobnie najlepsze dzieło Mrożka. Niedościgniony ideał.