Chcę wszystko

Boże jakie to jest słabe...

Boże jakie to jest słabe...

Pokaż mimo to

Niestety, ale nie jestem zadowolona z powieści rozpoczętej przez Charlottę Brontë, a dokończonej przez panią Dorotę Combrzyńską-Nogalę.
Książka jest podzielona na rozdziały ze wskazaniem ich autorki, ale nawet gdyby tak nie było, to od razu widać różnicę pomiędzy dwiema częściami powieści. Przede wszystkim z postaw kobiecych. U pani Brontë są to potulne i zahukane przez mężczyzn istoty, które pokornie godzą się z niekorzystnymi dla nich decyzjami swoich mężów i nie są w stanie nawet czynić im wymówek za najpodlejsze traktowanie (patrz: zabranie synów pani Ashworth na farmę i wydanie zakazu widywania się z nimi). Jedyna dopuszczalna forma „protestu” to ciche pochlipywanie w rękaw, czy ukradkowe uronienie kilku łez w trakcie spacerów po ogrodzie, tak aby nikt tego nie widział. Otwarty sprzeciw nie wchodził w rachubę, bo poślubiony mąż był kimś w rodzaju pana i władcy absolutnego dla kobiety. Przed zamążpójściem zaś taką rolę w jej życiu spełniał ojciec.
Kiedy zaś na scenę wkraczają bohaterki w dużej mierze wykreowane przez polską pisarkę, nagle stykamy się z postawami zupełnie nienormalnymi dla XIX-wiecznych panienek z dobrych domów.
Po pierwsze pojawiają się spostrzeżenia cokolwiek dziwne w ustach kilkunastoletnich dziewczątek odnośnie pozycji kobiety w ówczesnym społeczeństwie np. „A na takie życie, jakie nas czeka, trzeba mieć pazury. Kobietom naprawdę nie jest łatwo”. Wedle ówczesnych standardów celem życiowym owych panienek powinno być jak najlepsze wyjście za mąż, a nie tego typu dywagacje. I zarówno ich młody wiek, wykształcenie, marne doświadczenie życiowe, czy wysoka pozycja pozycja społeczna sprawiają, że taka rozmowa w ogóle nie ma znamion prawdopodobieństwa.
Po drugie, w kilku miejscach mamy do czynienia z otwartą krytyką próżniaczego stylu życia wyższych klas społecznych, a w szczególności pań, których żywoty z naszej perspektywy musiały być przerażająco nudne. Życie wypełnione szyciem, haftowaniem, graniem na instrumentach, spacerami, czytaniem, pisaniem listów i odwiedzaniem znajomych z pewnością nie należało do ekscytujących, w tym punkcie zgadzam się w zupełności z autorką. Jednak szczerze wątpię, czy wiele z owych dam ponad swoją wygodną egzystencję przedłożyłoby ciężką pracę, jak to czynią bohaterki pani Doroty. Odnosząc to do dzisiejszych realiów, to trochę tak, jakbym miała możliwość wykonywać jakąś stosunkowo lekką pracę umysłową, ale wybrałabym wyczerpującą harówkę na przodku w kopalni, czy na budowie. W myśl zasady, że ciężka praca uszlachetnia i daje niesamowitą satysfakcję…. Powiedziałabym, że jest wręcz odwrotnie: ci co tyrają w pocie czoła chętnie by pracowali w klimatyzowanych biurach bez zamartwiania się, czy im starczy na przeżycie od wypłaty do wypłaty. I ośmielam się przypuszczać, że niewiele się zmieniło w tym względzie. Podobnie jak dzisiaj, tak i wtedy jeśli ktoś sobie mógł poprawić status społeczny, to robił to niezwłocznie. Ponad 150 lat temu panie, które pracowały czyniły to z przykrej konieczności i jak tylko nadarzała im się możliwość wyjścia za mąż i porzucenia swojej „kariery zawodowej’, to skrzętnie z niej korzystały. Peany na temat niezależności finansowej są zwykłą bzdurą, bo kobiety w tamtym czasie zarabiały marnie i przy najcięższej nawet pracy z trudem wiązały koniec z końcem. Zgromadzenie w ten sposób większych oszczędności, czy zbicie prawdziwego majątku było w ich przypadku tak samo możliwe, jak obecnie dla kogoś, kto pracuje za najniższą krajową….
No i po trzecie, zachowanie młodych dam zupełnie nie przystaje do mentalności i realiów XIX wieku. W epoce, w której u kobiet ceniono ponad wszystko powściągliwość w okazywaniu emocji, Mary Ashworth np. zrywa się z miejsca i doskakuje do swego rozmówcy z furią, głośno ryczy na swego rozmówcę, czy naskakuje na kogoś wściekła jak tygrysica. Takie reakcje to nie tylko koszmarny brak wychowania, ale najlepsza droga do tego, by zostać uznaną za niepoczytalną... Do tego dochodzą skandaliczne pomysły w stylu porzucania męża, czy żądania rozwodu, które (co jest wręcz tak samo prawdopodobne w tamtym czasie jak lot na Księżyc) znajdują u kogoś zrozumienie.

No i zakończenie powieści rodem z jakichś książek awanturniczych, to kompletnie inna bajka niż twórczość sióstr Brontë.

Nie liczyłam na wierne odzwierciedlenie stylu Charlotty Brontë, ale miałam nadzieję, że rozpoczęte przez nią dzieło będzie kontynuowane zgodnie z konwencją epoki. Tymczasem nic z tego. Zamiast eterycznych, delikatnych i subtelnych dam (jakich pełno w twórczości sióstr z Haworth ) spotykamy się z paniami zdeterminowanymi do działania, upartymi i odważnie prącymi do swoich celów, nie baczącymi na takie „drobne” skutki uboczne swoich decyzji jak wywołanie skandalu, czy społeczny ostracyzm.
Teoretycznie pani Combrzyńska- Nogal zadała sobie trud zapoznania się z ówczesnym statusem kobiet i ich całkowitą zależnością od ich męskich opiekunów, bo niejednokrotnie o tym wspomina, praktycznie zaś do tego stopnia wyemancypowała swoje bohaterki, że ich postacie w ogóle nie przystają do czasów, w jakich rzekomo żyją. Niestety, ale to zupełnie nie ten klimat.

No i jeszcze taka wisienka na torcie: nie pojmuję, dlaczego jeden z braci Ashworth w części oryginalnej ma na imię Wiliam, a potem tajemniczo przeistacza się w Roberta…

Niestety, ale nie jestem zadowolona z powieści rozpoczętej przez Charlottę Brontë, a dokończonej przez panią Dorotę Combrzyńską-Nogalę.
Książka jest podzielona na rozdziały ze wskazaniem ich autorki, ale nawet gdyby tak nie było, to od razu widać różnicę pomiędzy dwiema częściami powieści. Przede wszystkim z postaw kobiecych. U pani Brontë są to potulne i zahukane przez...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jakoś do mnie nie przemówiła, niestety. Zawiodłem się. Zrobię drugie podejście, ale...

Jakoś do mnie nie przemówiła, niestety. Zawiodłem się. Zrobię drugie podejście, ale...

Pokaż mimo to

To chyba nie był dobry pomysł.
Doceniam wydanie niedokończonej powieści "Ashworth", z drugiej strony mam wątpliwości, czy autorka chciałaby pokazać światu swoje nieukończone i niedopracowane dzieło.
Szkoda, że brak na okładce i stronie tytułowej tytułu powieści właśnie czyli słowa "Ashworth", nawet jeśli był roboczy.
Co do polskiej kontynuacji - ciekawy pomysł i duży potencjał zepsuła mi ilość nieprawdopodobieństw społeczno-obyczajowych oraz zbytnie "uwspółcześnienie" powieści.

To chyba nie był dobry pomysł.
Doceniam wydanie niedokończonej powieści "Ashworth", z drugiej strony mam wątpliwości, czy autorka chciałaby pokazać światu swoje nieukończone i niedopracowane dzieło.
Szkoda, że brak na okładce i stronie tytułowej tytułu powieści właśnie czyli słowa "Ashworth", nawet jeśli był roboczy.
Co do polskiej kontynuacji - ciekawy pomysł i duży...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Pierwsza część, zarys ostatniej powieści Charlotte Bronte o niepoprawnym hulace, panu Ashworth, ktory po burzliwej młodości nabiera ogłady i staje się szanowanym obywatelem, jak najbardziej intrygująca. Kompetentna tłumaczka nie zatraciła oryginalnego stylu pisarki, adekwatnymi słowy tłumaczy tamtą rzeczywistość, jest jak najbardziej w kontekście dziewiętnastowiecznej Anglii. Cztery rozdziały mają wartką akcję, obejmują zaloty Ashwortha do panny Mary, małżeństwo, narodziny trójki ich dzieci. Chłopcy zostali oddani pod opiekę nianiek, ojciec się nimi nie interesował, zaś córka Mary stała się jego oczkiem w głowie. Niestety przez niefrasobliwość i namiętnoś do hazardu majątek się znacznie uszczuplił, a po śmierci ojca, bracia biorą odwet za lata zaniedbań i braku troski. Chcą sprzedać siostrę, niczym klacz, najlepszemu klientowi. Tu wkracza Dorota Combrzyńska Nogala.
Przeskok stylistyczny jest ogromny. Niby w zgodzie z głównymi tematami Charlotte Bronte, jest to historia kobiecej emancypacji, próba wyzwolenia się z sztywnych zasad narzucanych przez społeczeństwo. Jednakże sposób kontynuacji powieści oraz uwspółcześniony język nie przemawiają do mnie, sprawiają początkowe trudności w odbiorze. Ewidentnie autorka nie udźwignęła klasycznego tematu, i warsztatowo odbiega od poziomu Bronte.

Pierwsza część, zarys ostatniej powieści Charlotte Bronte o niepoprawnym hulace, panu Ashworth, ktory po burzliwej młodości nabiera ogłady i staje się szanowanym obywatelem, jak najbardziej intrygująca. Kompetentna tłumaczka nie zatraciła oryginalnego stylu pisarki, adekwatnymi słowy tłumaczy tamtą rzeczywistość, jest jak najbardziej w kontekście dziewiętnastowiecznej...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Wspaniała powieść, w której czarujący bohaterzy i ich losy sprawili, że trudno było się od niej oderwać nawet na moment. Niezwykła książka opowiadająca o miłości, przyjaźni, a także o zdradach i zawiści. Dzięki przeplatającym się ze sobą losach trzech kobiet, powstają zaskakujące zwroty akcji, tajemnicze intrygi, rodzinne sekrety oraz tragedie. Uważam, że Dorota Cembrzyńska Nogala wspaniale odnalazła się w klasycznym angielskim stylu Charlotte Bronte. Czytanie tej książki sprawiło mi wiele przyjemności i rozbudziło we mnie ciekawość literatury angielskiej.

Wspaniała powieść, w której czarujący bohaterzy i ich losy sprawili, że trudno było się od niej oderwać nawet na moment. Niezwykła książka opowiadająca o miłości, przyjaźni, a także o zdradach i zawiści. Dzięki przeplatającym się ze sobą losach trzech kobiet, powstają zaskakujące zwroty akcji, tajemnicze intrygi, rodzinne sekrety oraz tragedie. Uważam, że Dorota Cembrzyńska...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Do wszelkich kontynuacji pisanych po latach przez innych autorów zawsze podchodzę sceptycznie. Ciekawią mnie one jednak, zwłaszcza, gdy dotyczą moich ulubionych pisarzy.
Po uzupełnioną przez panią Combrzyńską-Nogalę powieść Charlotte Bronte sięgnęłam z wielkimi nadziejami, ale i z obawami. Jedne i drugie okazały się słuszne.

Całość jest interesującą historią, utrzymaną w klimacie typowym dla dziewiętnastowiecznej prozy angielskiej i twórczości najsłynniejszej z sióstr Bronte. Nie da się jednak ukryć, że dopisane rozdziały nie dorównują pierwowzorowi pod względem stylistycznym, daleko im do językowej finezji i bogactwa, jakie wyszły spod pióra autorki "Ashworth".
Czasem pani Combrzyńskiej-Nogali zdarzają się stylistyczne wpadki, które rażą anachronizmami (jakoś nie mogę sobie wyobrazić, by w XIX wieku nawet bardzo nowoczesna młoda kobieta powiedziała do przyjaciółki: "Czy zechcesz zrzucić bobry?" - to pytanie dotyczy zdjęcia futra).
Minusem jest także strona edytorska - dużo literówek, zdarzają się nawet błędy ortograficzne, nie mówiąc o interpunkcji. Niechlujnie, oj, niechlujnie.

Mimo wspomnianych błędów, polecam lekturę - przede wszystkim miłośnikom prozy panien Bronte oraz angielskiej klasyki.

Do wszelkich kontynuacji pisanych po latach przez innych autorów zawsze podchodzę sceptycznie. Ciekawią mnie one jednak, zwłaszcza, gdy dotyczą moich ulubionych pisarzy.
Po uzupełnioną przez panią Combrzyńską-Nogalę powieść Charlotte Bronte sięgnęłam z wielkimi nadziejami, ale i z obawami. Jedne i drugie okazały się słuszne.

Całość jest interesującą historią, utrzymaną w...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Literatura spod pióra którejś z sióstr Brontë jest jedną z moich ulubionych. Chociaż fabularnie, można powiedzieć, nie różnią się zbyt wiele od dzisiejszych powieści obyczajowych, to styl pisania zdecydowanie wynagradzał pewne niuanse. Do powieści podchodziłam więc z lekka sceptycznie. Nie wyobrażałam sobie, by ktoś dopisał kontynuację, zaczętej przez Charlotte Brontë Ashworth nie starając się zachować chociaż pozoru stylu pisarskiego z tamtych lat. Niestety, w realnym świecie okazało się to być rzeczą mało możliwą.

Pierwsze trzy rozdziały tejże książki należą do Brontë. Ze znaną już mi stylistyką i swym dokładnym opisem z miejsca ujęła moje serce i powoli zaczęłam "tonąć" w świecie spisanym przez autorkę. W sumie pisarka napisała cztery rozdziały, jednak Combrzyńska-Nogala postanowiła już wcześniej dać o sobie znać czytelnikowi i wprowadziła swoje małe "wtrącenie" między rozdziałem trzecim a czwartym. Przedstawia w nim dzieje "służki" córki pana Ashwortha. I muszę powiedzieć, że po przeczytaniu owego "wtrącenia" uznałam, że to nie musi być zła lektura. Zdawało mi się, że polska pisarka da sobie radę, więc całkiem już uspokojona, przeszłam do kontynuacji. I tu zaczęły się schody.

Po czwartym, ostatnim rozdziale napisanym ręką Brontë, Combrzyńska-Nogala mogła całkowicie rozwinąć swoje skrzydła. I to w pełni zrobiła, zrzucając z siebie rygor utrzymania podobnego stylu pisania do jej poprzedniczki. Czy mam jej to za złe? Z początku stwierdziłam, że w sumie polska pisarka miała do tego czyste prawo. Niestety, im dalej w las, tym więcej drzew. Po paru rozdziałach już wiedziałam, że autorka ewidentnie skupi się głównie na kreowaniu bohaterek na "silne, niezależne kobiety", tym samym niszcząc w pewien sposób postaci męskie. A te ostatnie miały niemały potencjał, szczególnie w przypadku synów pana Ashwortha (tak przynajmniej wywnioskowałam z rozdziałów pani Brontë). Moja mała, czytelnicza intuicja wiele się nie myliła i tak oto dostałam powieść o silnych, samodzielnych kobietach z ery wiktoriańskiej. I naprawdę, cały czas mam pani Dorocie za złe to, że tak spłyciła postaci braci Mary Ashworth.

Nie mam nic do tego, że autorka chciała pokazać siłę kobiety, która wbrew pozorom, nie jest taka mała. Problem w tym, że swoimi zabiegami polska autorka sprawiła, iż fabuła powieści wydaje się być w pewien sposób naiwna i mało realna. Przeczytawszy trochę o sytuacji kobiet w XIX-wiecznej Anglii i ogólnej sytuacji międzyludzkiej w tym wieku, ze smutkiem muszę stwierdzić, że Combrzyńska-Nogala nie zawsze trzymała się historycznych realiów. Chyba, że ja o czymś nie wiem...

Jakkolwiek bym jednak nie krytykowała Chcę wszystko, tak muszę przyznać, że przeczytałam powieść bardzo szybko. Myślę, że polska autorka świetnie sprawdziłaby się w obyczajówkach osadzonych w teraźniejszości (bez obrazy). Jej styl pisania nie jest zły, jednak w zestawieniu z Brontë, cóż, nie może się jej równać. Prawdę mówiąc mam mieszane uczucia, względem tej powieści. Z jednej strony książka posiada trochę wad, które wcześniej wymieniłam, z drugiej zaś strony, pomimo tej całej fabularnej naiwności, czytało mi się ją całkiem przyjemnie. Chcę wszystko z pewnością jest powieścią z kategorii "na leniwą niedzielę", przy której z pewnością się zrelaksujecie. Bardziej wymagającym czytelnikom jednak odradzam lekturę, przy czym polecam zapoznać się tylko z rozdziałami napisanymi przez Brontë. Ciekawie jest podumać trochę nad tym, co autorka w swej rozpoczętej powieści, chciała pierwotnie przekazać...

Literatura spod pióra którejś z sióstr Brontë jest jedną z moich ulubionych. Chociaż fabularnie, można powiedzieć, nie różnią się zbyt wiele od dzisiejszych powieści obyczajowych, to styl pisania zdecydowanie wynagradzał pewne niuanse. Do powieści podchodziłam więc z lekka sceptycznie. Nie wyobrażałam sobie, by ktoś dopisał kontynuację, zaczętej przez Charlotte Brontë...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Pierwsze rozdziały, swego rodzaju szkic/wstępny zarys powieści napisany przez Charlotte Bronte, przebrnęłam nie bez trudu, choć z zaciekawieniem. Propozycja Doroty Combrzyńskiej-Nogali uzupełniająca oryginalny tekst została umiejętnie wpleciona i czyta się dobrze, wciągając w historię Aleksandra Ashworth, ale głównie życiowe i miłosne perypetie trzech dziewcząt: jego córki Mary Ashworth, służącej pensjonarki Ellen Hall oraz podopiecznej państwa De Capell - Marion Fairburne. Trochę razi mnie w tak stylizowanej powieści przemiana dziewcząt z potulnych dam w bezpośrednie, przedsiębiorcze, a nawet wyzwolone kobiety, które biorą los w swoje ręce w realiach im zupełnie niesprzyjających. Wbrew swoim oczekiwaniom nie do końca odnalazłam się w tej historii, jak w ulubionych angielskich powieściach XIX-wiecznych.

Pierwsze rozdziały, swego rodzaju szkic/wstępny zarys powieści napisany przez Charlotte Bronte, przebrnęłam nie bez trudu, choć z zaciekawieniem. Propozycja Doroty Combrzyńskiej-Nogali uzupełniająca oryginalny tekst została umiejętnie wpleciona i czyta się dobrze, wciągając w historię Aleksandra Ashworth, ale głównie życiowe i miłosne perypetie trzech dziewcząt: jego córki...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Pan Ashworth ma w towarzystwie dokładnie taką opinię, na jaką sobie zasłużył. Lata młodości upłynęły przyszłemu dziedzicowi na prowadzeniu ekstrawaganckiego i próżniaczego życia. Po powrocie w rodzinne strony postanawia jednak nieco się ustatkować i bierze ślub z panienką z dobrego domu. W niedługim czasie Ashworth zostaje ojcem dla trójki dzieci, które postanawia porzucić tuż po przedwczesniej śmierci żony. Chłopców odsyła na wychowanie do swojej matki, natomiast dziewczynkę oddaje na pensję dla dziewcząt. Po uzyskaniu pełnoletności młodziutka Mary Ashworth zostaje wezwana przez ojca do rodzinnej posiadłości, gdzie przyjdzie jej zmierzyć się z jego dotychczasowymi przyzwyczajeniami i gwałtownym charakterem.

W tym miejscu kończą się zapiski sporządzone przed laty przez Charlotte Brontë. Napisania kontynuacji tej zapowiadającej się niezwykle ciekawie opowieści podjęła się polska pisarka Dorota Combrzyńska-Nogala. W ten sposób powstała powieść "Chcę wszystko".

Na uwagę w pierwszej kolejności zasługuje ciekawa konstrukcja utworu. Początkowe rozdziały autorstwa Charlotte Brontë nie tylko przybliżają losy pana Ashwortha, ale stanowią przede wszystkim wprowadzenie w ducha epoki, w której żyła i tworzyła słynna pisarka. Następnie pojawiają się fragmenty napisane przez Dorotę Combrzyńską-Nogalę, po czym czytelnik znów ma do czynienia z oryginalnym fragmentem twórczości Brontë. Dopiero po rozpoczęciu i krótkim zarysowaniu istotnych dla opowieści wątków stery w poprowadzeniu fabuły ostatecznie przejmuje polska pisarka, która skonstruowała właściwą część powieści.

"Chcę wszystko" opowiada historie trzech panien: Mary Ashworth, Ellen Hall oraz Marian Fairburne, których losy wzajemnie się przeplatają. W trakcie pobytu na pensji Mary zaprzyjaźnia się ze skromną i pracowitą półpensjonariuszką Ellen. Dziewczyna pochodzi z biednej rodziny i poza nauką ma na głowie liczne obowiązki, których wykonywanie zapewnia częściowe pokrycie kosztów jej utrzymania. Marian Fairburne z kolei jest wychowaną przez zdziwaczałą ciotkę, zakompleksioną dziewczyną, którą Mary poznaje po powrocie w rodzinne strony. Choć młode kobiety pochodzą z różnych środowisk, wspólnymi siłami i wzajemną pomocą pragną zdobyć niezależność oraz wyłączność na stanowienie o własnym losie. Każda z nich snuje marzenia o dostatnim, wolnym od trosk i zmartwień życiu, pragnie być kochana i doceniana za to kim jest. Swoim sposobem myślenia i niektórymi zachowaniami, czasem może zbyt śmiałymi, wyraźnie zaznaczają swoją determinację i siłę płynącą z ich charakterów.

Powieść utrzymana jest w charakterystycznym dla epoki niespiesznym stylu, jednak mnogość pojawiających się postaci oraz wątków skutecznie rozbudza zainteresowanie czytelnika. Dorota Combrzyńska-Nogala co rusz komplikuje losy trzech bohaterek oraz ich krewnych, doprowadzając tym samym do nieoczekiwanych zwrotów akcji. W powieści nie zabrakło skomplikowanych więzów rodzinnych, skrywanych przez lata tajemnic, intryg oraz zwyczajnych ludzkich tragedii, dzięki czemu książkę czyta się ze sporym zainteresowaniem.

Kontrast pomiędzy tekstami Charlotte Brontë i polską autorką moim zdaniem nie jest zbyt wyraźny, aczkolwiek widoczny. Od czasu do czasu polska autorka wprowadza bowiem do tekstu bardziej współczesne wyrazy lub zwroty, ale nie są one na tyle rażące, by uprzykrzać lekturę. Podrobienie stylu Charlotte Brontë z pewnością nie jest łatwym zadaniem, choć z upływem lektury doszłam do wniosku, że wcale nie było to zamiarem polskiej autorki.

"Chcę wszystko" to udana kontynuacja, utrzymana w niespiesznym tonie charakterystycznym dla dziewiętnastowiecznych powieści, ale niepozbawiona pewnych niedociągnięć ze strony polskiej autorki. O jej wartości świadczą przede wszystkim wykreowane przez pisarkę kobiece bohaterki, których losy śledziłam z wielkim zaangażowaniem. Zdaję sobie sprawę, że książka, a nawet sam pomysł na jej powstanie nie spodobają się każdemu, ale czasem warto odrzucić uprzedzenia i sięgnąć po takie literackie eksperymenty. Ten mimo wszystko pozytywnie mnie zaskoczył.

http://pozeracz-slow.blogspot.com/2015/12/chce-wszystko-charlotte-bronte-dorota.html

Pan Ashworth ma w towarzystwie dokładnie taką opinię, na jaką sobie zasłużył. Lata młodości upłynęły przyszłemu dziedzicowi na prowadzeniu ekstrawaganckiego i próżniaczego życia. Po powrocie w rodzinne strony postanawia jednak nieco się ustatkować i bierze ślub z panienką z dobrego domu. W niedługim czasie Ashworth zostaje ojcem dla trójki dzieci, które postanawia porzucić...

więcej

mniej

Pokaż mimo to