Dziwy nad Łódką czyli nowy łódzki bajarz to zbiór opowiadań obejmujących dzieje legendarne Łodzi, lata rodzącego się w niej kapitalizmu oraz jego najżywotniejszy, najbardziej drapieżny okres. Oparte są one głównie na starych łódzkich baśniach i gawędach robotniczych przekazywanych z pokolenia na pokolenie, a w części na materiale historycznym. Gawędy tu zawarte powstawały w polskim środowisku robotniczym, nie bez wpływu wiejskiego folkloru podłódzkiego. Prosta robociarska obserwacja połączona z ludową fantazją była zawsze bliska prawdy i rzeczywistości - w baśniach rozwijającej się Łodzi przemysłowej właściciele fabryk byli zawsze tacy, jakimi byli naprawdę: okrutni, źli i bezwzględni dla ludzi sobie podległych. Opowieści te ukazują główne cechy ich charakteru - siłę, prężność organizacyjną, ale także i przede wszystkim chęć zysku i bogacenia się za wszelką cenę i wszelkimi środkami kosztem cudzej pracy, kosztem kraju, w którym znaleźli sprzyjające warunki do rozwoju swych machinacji.